Yüksekleri hedefleyin

Ünlü maceraperest George Mallory’e neden Everest’e tırmanmak istediği sorulduğunda, şöyle cevap vermişti: “Çünkü keşfedilmemiş bir tek o var.” İşte gerçek bir girişimcinin yeni bir iş kurarken sahip olması gereken keşfetme tutkusu da böyle olmalı. Herhangi bir şeyi başarabilmek için dünyada bir ilki gerçekleştirmeyi hedeflemelisiniz. Şirketiniz hangi sektörde yer alıyor olursa olsun, gözünüzü rakiplerinizden asla ayırmamanız gerekir. Onların layıkıyla yapamadıkları neleri siz onlardan çok daha iyi yapabilirsiniz? Yepyeni ve devrimci bir şeyler sunduğunuzda müşterilerinizi heyecanlandıracak ve onları hoşnut edecek olan şeyler nelerdir? Virgin şirketleri arasında, Virgin Galactic bu işi başarabilmiş bariz bir şirket örneğidir, çünkü biz ticari uzay endüstrisi alanında kelimenin tam anlamıyla yeni zirvelere ulaşıyoruz.

Bizim meydan okuyucu bir marka oluşturma çabamızın arkasındaki temel itici güç, bir ekibin sınırları yıkma konusunda doğuştan gelme arzusundan kaynaklanıyor. Bir girişimcinin veya yöneticinin kendi çalışanları arasında bu gibi inovasyoncu fikirlerin kıvılcımını çakmasını sağlayabileceği en iyi yöntemlerden biri de yarışmalar düzenlemek ve onları ödüllendirmektir. Onlar sayesinde insanların içlerindeki rekabet içgüdüleri canlanır ve ekstra yol kat etmeleri için gerekli enerji verilmiş olur. Bizim Virgin Galactic’i kurmamızın bir nedeni de Ansari X Ödülleri’nden aldığımız ilhamdı. Mühendis Burt Rutan, kendisinin yaptığı yeniden kullanılabilir insanlı uzay aracı olan SpaceShipOne’ı uzaya ikinci kez göndermeyi başardığında, bu konudaki sorunların tamamını çözdüğünü ispatlamıştı. Biz de kendisinden bizim uzay aracımız olan SpaceShipTwo’yu tasarlamasını istemiştik.

Ödüller bir ekip için muazzam motive edici olabilir. Bu makalede bahsedeceğim Virgin Earth Challenge’da olan biten de kesinlikle bundan ibaretti. Atmosferi sera gazlarından ölçeklenebilir ve sürdürülebilir bir yoldan temizlemeyi icat edecek kişiye 25 milyon dolarlık bir ödül. Bazı iklim değişikliği uzmanları, Avrupa’nın yıllık karbon salımına eşdeğer miktarı atmosferden temizlemeyi başarabilmiş olsaydık dünyanın sıcaklığını sonsuza kadar mevcut seviyesinde tutabileceğimizi söylüyor. Her ne kadar jüri üyeleri henüz bu ödülü kazanmaya layık birini bulamadıysa da destekleyici bir topluluk tarafından inovasyonları tetikleyecek rüzgarlar estirilmeye başlandı bile.~

Dünyanın en çetrefilli sorunlarını teknoloji aracılığıyla çözmeyi hedefleyen projeler arasından dört tane kâr amacı gütmeyen kuruluşun her birine 500 bin sterlinlik ödülün yanı sıra Google’ın teknolojik desteğinin de sunulduğu Google Global Impact Challenge’da geçtiğimiz günlerde jüri üyesi olmaktan büyük bir mutluluk duymuştum. Örneğin bunlardan SolarAid ile Afrika’da 2020 yılına kadar çevre kirliliği yaratan pahalı gazyağı lambalarının kökünün kurutulması hedefleniyor. Ben aynı zamanda, sera gazı salımını azaltacak en iyi ürün veya hizmeti sunan girişimciye 500 bin Euro tutarında bir ödül veren Postcode Lottery Green Challenge yarışmasında da jüri üyeliği yapıyorum. Bu gibi iyi düzenlenmiş organizasyonların genç şirketlere işe koyulmaları için ne kadar büyük cesaret verdiğini görmek muhteşem bir duygu.

Bu her iki yarışmanın da kökleri aslında önümüzdeki yıl 300’üncü doğum gününü kutlayacak Longitude Prize yarışmasına dayanıyor. Bu ödüller, 1714 yılında İngiliz hükümeti tarafından bir geminin boylamını en ba-
sit yoldan tespit etme yöntemiyle ortaya çıkacak olanı ödüllendirmek amacıyla başlatılmıştı. Bu hikayeden esinlenen İngiliz bürokratlar, geçenlerde yarışmacılardan günümüzde insanoğlunun yüzleştiği en önemli meydan okumayı tespit etmelerini isteyen ve ardından bu soruna bir çözüm icat edeni 1 milyon sterlinle ödüllendiren yeni bir yarışma düzenleyeceklerini duyurdular. Burada alışılmadık bir tema işleniyor ancak geniş kapsamıyla mükemmel çözümler bulunabilir. Eğer ortada asla çözülemeyecekmiş gibi duran bir sorun varsa, burada bir yarışma düzenleyerek inovasyonların önü açılabilir.

Ancak ödüllerin sadece global yarışmaları kazananlarla sınırlı tutulmaması gerekir. Şirketinizin kendi rakiplerinden bir adım daha ileride olmasını sağlayacak günlük inovasyonları cesaretlendirmek için günlük teşvikler sunarak çalışanlarınızın başarılarını takdir edin, aynı zamanda onların uzun vadeyi hedeflemelerini sağlayacak ödüller sunun. Virgin’de bizim insanlarımız kendi bireysel hedefleri doğrultusunda çalışır. Öne çıkan çalışanlar, yılda bir kere düzenlenen Yılın Yıldızları akşam yemeğinde yer alır. Ekiplerin de kendilerine has hedefleri ve ödülleri vardır, çünkü bir işi bir grup olarak başarmak o işi tek başınıza yapmanızdan çok daha tatmin edici ve üretken olabilir.

Peki ya kazanamazsanız? Evet, o zaman bu deneyimin tadını çıkarmış olacaksınız, zaten bütün mesele de bundan ibaret değil mi?