10 yılda 120 milyar dolar gerek!

“Bosphorus Energy Club”, enerji sektörüne yön veren üye, yatırımcı ve siyasi karar alıcılarla gündemdeki gelişmeleri ilk elden değerlendirmeyi iş dünyası, hükümet ve uluslararası yöneticilere ışık tutmayı hedefleyen bir oluşum. “Bosphorus Energy Club”ın icra kurulu başkanlığını ise enerji sektörünün önde gelen uzmanlarından Mehmet Öğütçü yapıyor.
PwC’nin desteğiyle 11 Aralık Perşembe günü düzenlenecek olan toplantı öncesinde Mehmet Öğütçü’nün düzenlediği özel basın toplantısında son dönemde dünyada ve Türkiye’de yaşanan enerji alanındaki gelişmeleri ve ekonomi üzerine etkilerini konuştuk.

İşte öne çıkan satırbaşları:

TÜRKİYE’NİN YATIRIM İHTİYACI NE KADAR? 
- Türkiye önümüzdeki 10 yıl içinde enerji sektörüne 120 milyar dolarlık yatırım çekmek zorunda.  Bunu nasıl başarabilir? İşte bu sorunun cevabını bulmak zorundayız.  Günümüzde hiç kimse devlet tarafından yönetilen bir fona para yatırmak istemez. Ancak Türkiye’de devlet fonun çekirdeğini oluşturmak üzere 2-3 milyar dolar ortaya koyabilir ve şeffaf biçimde yönetilecek bu fon kısa zamanda 20-25 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşabilir.

- Körfez ülkelerinden, ABD ve AB’deki emeklilik fonlarından Türkiye’ye enerji yatırımı için para gelebilir.

FON BULMAK ZOR DEĞİL 
- Günümüzde Çin’in elinde muazzam fonlar mevcut. Çin bu fonlarla dünyanın her yerinde gaz ve maden sahaları satın alıyor. Abu Dabi’nin, Malezyalıların enerji işine yatırım yapan büyük fonları bulunuyor. Bugün Kanadalı öğretmenlerin kurduğu bir fon Türkiye’de rüzgar enerjisi yatırımı yapabiliyor. Şu an dünyada 7 trilyon dolarlık İslami fon (sukuk) bulunuyor. İngiliz bankası HSBC, islami fon yönetiminde çok başarılı. Özetle günümüzde enerji yatırımları için dünyada fon eksikliği söz konusu değil.

DÜŞEN PETROL FİYATLARININ YANSIMALARI 
- Yakın gelecekte İran’da yeni yatırımlar olacak. Kuzey Irak’taki gelişmelere göre orasının potansiyeli de ilerleyen günlerde realize olabilir. Güney Akım Projesi de gündemde. Tüm bunlar düşünüldüğünde önümüzdeki günlerde petrol fiyatlarının 60 dolara dek düşmesi bekleniyor. Bu nedenle kimse yatırım yapmıyor. Suudi Arabistan’ın üretimi kesmemesinin siyasi hedefleri de var. Düşen petrol fiyatları ilk yıl olmasa da ikinci yıl Rusya ekonomisini zorlayacaktır. Türkiye ise cari açık bakımından düşen petrol fiyatlarından olumlu etkilenecektir.

TÜRKİYE ENERJİ HUB’I OLABİLECEK Mİ? 
- Şu anda Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri, Ukrayna’daki tutumu yüzünden Rusya’yı izole etmeye çalışıyor. Batı ülkeleri Ukrayna’da olup bitenlerden sonra vidaları sıkıştırıyor. Bu gelişmeler de petrol fiyatlarının çok düştüğü bir döneme denk geliyor.
- Türkiye üzerinden çok sayıda enerji hattı geçecek olması Rusya’yı endişelendiriyor. Çünkü Rusya ile Türkiye önemli bir stratejik ortak konumunda. Mevcutta ki 35 milyar dolarlık ticaret hacminin 10 yıl içinde 100 milyon dolara çıkarılması hedefleniyor.
- Rusya’nın Türkiye üzerinden geçireceği 50 milyar m3 ilave doğalgaz acaba Azeri, Türkmen, İran, Kürt ve Doğu Akdeniz’den gelecek ve Türkiye üzerinden geçecek doğalgazı piyasadan siler mi? Ya da hükümetler arası anlaşmalar, uzlaşmalar sağlanarak Türkiye üzerinden geçecek gaz hatlarında bir arz çeşitliliği oluşabilir mi? ABD , Güney Koridoru’nun Rus doğalgazıyla doldurulmasına nasıl tepki verir? Bütün bunları önümüzdeki birkaç yıl içinde öğreneceğiz, yaşayacağız ve göreceğiz.
- Eğer Rusya’dan 50 milyar m3 gaz gelirse ve diğer kaynaklardan da 50 milyar m3 gaz gelerek Yunanistan sınırına dek taşınabilirse Türkiye gerçekten bir enerji hub’ına dönüşür. Bu da ülkenin istikrarlı bir ortama dönüşmesini sağlar. Çünkü AB , enerji hub’ına dönüşmüş bir Türkiye’de siyasi istikrarsızlık yaşanmasına müsaade etmez.
- Avrupa’nın 2040 yılına dek 400 milyar m3 gaz ihtiyacı doğacak. Bunun 100 milyar m3’ü Türkiye üzerinden taşınırsa bu durum ülkemizi ciddi bir oyuncuya dönüştürebilir.

BEC TOPLANTISINDA NELER KONUŞULACAK?
- Öğütçü, 11 Aralık Perşembe sabahı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın konuşmasıyla başlayacak BEC toplantısında konuşulacak konu başlıklarını ise şöyle sıraladı:
- Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin`in Güney Akım yerine getirdiği Türk Akım önerisi. 
- Batı`nın İran`a yönelik yaptırımlarının kalkması sonrası yeni enerji yatırım denklemi.
- Irak Kürt Bölgesi ile Bağdat arasında varılan petrol ihracı anlaşması ile gündemdeki yeni gaz yatırımları. 
- Doğu Akdeniz`deki doğalgaz yarışında İsrail`in son hamleleri... 
- Hazar havzasında Statoil ve Total gibi batılı dev oyuncuların yatırımlardan çekilmesi. 
- Kazakistan`da Kashagan sahasının hayal kırıklığı yaratmaya devam etmesi.
- Türkmenistan, Afganistan, Pakistan, Hindistan güzergahındaki TAPI Boru Hattı projesinin canlandırılması . 
- Petrol fiyatlarındaki hızlı düşüşün hem şirketler hem de kaynak ülkeleri açısından yarattığı ciddi sıkıntılar ile enerji yatırımlarının azalması arasındaki ilişki. 
- Kaya gazının ve diger konvansiyonel olmayan yakıtların geleceği, mevcut küresel düzeni ve Türkiye`nin çevresini nasıl etkileyeceği. 
- Yenilenebilir, nükleer enerjinin mevcut enerji denklemindeki yerinin nasıl güçlendirileceği. 
- Enerji verimliliği projeleri ve iklim değişikliği. 
- Türkiye`nin gelecek 10 yılda ihtiyaç duyduğu 120 milyar dolarlık enerji yatırımları ile dünyanın 2035`e kadar harcaması gereken 45 trilyon doların nasıl ve nereden bulunacağı...