“E-Hazırlık”ta 1 Sıra Yükseldik

Araştırma, Economist Intelligence Unit tarafından gerçekleştirildi. Amacı, ülkelerin politikalarını bir bütün olarak değerlendirip, “Nete Hazırlık” performanslarını ortaya koymak… İnternet sahipliğ...

1.05.2003 03:00:000
Paylaş Tweet Paylaş

Araştırma, Economist Intelligence Unit tarafından gerçekleştirildi. Amacı, ülkelerin politikalarını bir bütün olarak değerlendirip, “Nete Hazırlık” performanslarını ortaya koymak… İnternet sahipliğinden, altyapı yatırımlarına; hükümet politikalarından, iletişimin kalitesine, onlarca kritere göre yapılan değerlendirmeden önemli mesajlar çıkıyor. ABD’nin birkaç sıra düştüğü, İskandivanya bölgesinin hızlı yükseldiği çalışmada, Türkiye sadece 1 basamak yukarı çıkıyor.

Son yıllarda büyük bir “e-dönüşüm”e şahit oluyoruz. Günlük yaşamdan, hükümetle olan ilişkilere her cephede ciddi bir hareketlilik var. Bu büyük dönüşüme ise internet ve teknoloji dünyasındaki yenilikler öncülük ediyor. İnternete erişim, telekomünikasyon altyapısındaki değişim, e-ticaret, e-business, emaille haberleşme ve diğer gelişmeler, bu eğilimi sürüklüyor. Başlangıçta özel sektörün inisiyatifinde ortaya çıkan bu eğilime, son yıllarda hükümetler liderlik yapıyor. Üstelik hükümetlerin liderliği ele aldığı ülkelerde büyük ilerlemeler ortaya çıkıyor, müthiş hareketlilikler yaşanıyor.

Uzmanlara göre, “e-dönüşüm”ü sağlamakta, online hayata uyum sağlamakta ülkelerin stratejileri bu nedenle büyük önem taşıyor. Kişiler ve şirketlerin çabalarının bu büyük hedefte yeterli olması mümkün değil. İşte bu nedenle araştırma şirketleri son yıllarda “Nete Hazırlık” performansını gösteren çalışmalar hazırlıyorlar. Economist Grubu’nun yaptığı “e-readiness” de bunlardan biri… Araştırmanın yeni açıklanan bölümünden çok önemli mesajlar çıkıyor:

6 önemli kriter var

*Araştırma, Economist Intelligence Unit ve Pyramid Research Grup tarafından gerçekleştirildi. E-readiness sıralamasını, 6 önemli kategori belirliyor. Ülkeler, 100 tam puan için ağırlıkları farklı olan 6 kategoride değerlendiriliyor.

*Değerlendirmede “bağlanabilirlilik ve teknoloji altyapısı”nın yüzde 25 ağırlığı var. Burada sabit telefon hattı, cep telefonu, internet ve PC sahiplik oranlarının yanı sıra, telekom sektöründeki rekabet, internet bağlantısının kalitesi ve telekom altyapısının güvenliği etkili oluyor.

*”Business enviroment” (İş iklimi) kriterinin ağırlığı ise yüzde 20… Genel iş iklimini değerlendiren bu kategori için tam 70 gösterge analiz ediliyor. Bunlar arasında ekonominin gücü, politik istikrar, vergi, rekabet politikaları ve ticarete-yatırıma açıklık gibi kriterler öne çıkıyor.

*”Tüketici ve iş adaptasyonu” adlı kategori değerlendirmede yüzde 20 ağırlığa sahip. Burada ise perakendede online ticaretin payı ve şirketlerin internete dayalı iş yapmaya geçiş hızları değerlendiriliyor. Hükümetin teknolojiye yaptığı harcamaların GSMH içindeki payı, bu anlamda önemli bir göstere olarak öne çıkıyor.

*Yüzde 15 ağırlığa sahip olan “Yasal ve politik iklim” kategorisinde şu kriterler ele alınıyor: “Politik iklim, hükümetin dijital dünya vizyonu, hükümetin teknoloji altyapılarına finansal desteği, yasal çerçevenin etkinliği ve yeni iş kurma prosedürü”.

*”E-hizmetleri destekleme”, yüzde 5’lik bir paya sahip. Burada ise e-business konusundaki danışmanlık ve teknik desteğe ulaşılabilirlik önemli.

İskandinavya ağırlığına dikkat

Economist Intelligence Unit, “e-readiness” (Nete Hazırlık) araştırmasını 2000 yılında ilk defa gerçekleştirdi. Araştırmanın amacı, ülkelerin “e” faktörüne hazırlığını ortaya koymak. Bir anlamda “e” dünya hedefine ne kadar yaklaştığını analiz etmeyi amaçlıyor. Araştırmadan öne çıkan bazı sonuçlar ise şöyle:

*2003 yılı verileri, araştırmada hiçbir ülkenin dikkati çeker bir hareketlenme yapmadığını ortaya koyuyor. Ancak, 2002 yılında ilk sırada yer alan ABD’nin, üçüncülüğe gerilediği dikkati çekiyor. Uzmanlar, bunu, ABD’de “yeni ekonomi” cephesinde yaşanan düşüşe bağlıyorlar.

*Bunun karşısında bazı ülkelerin atağı da dikkatten kaçmıyor. Özellikle de İskandinavya ülkelerinin “e-dünya”ya yönelik çalışmaları onları üst sıralara taşıyor. İsveç’in geçen yılki 4’üncülükten sonra bu yıl zirveye oturması da bunu destekliyor. Üstelik ilk 10 ülke arasında İskandinavya’dan Danimarka, Hollanda, Finlandiya, Norveç gibi ülkeler de var. Bu başarının arkasında ise iş dünyasının “e-business” stratejilerini benimsemesinin yanı sıra, hükümetlerin güçlü yaklaşımlarının da etkili olduğu söyleniyor.

Avrupa yerini koruyuyor

*“Nete hazırlık” çalışmasında Batı Avrupa ülkelerinin yerini koruduğu, bazılarının ise birkaç sıra düştükleri gözleniyor. Avusturya, İrlanda, Belçika, Fransa, İtalya ve İspanya bu grupta yer alıyor. Almanya ise 8’inci sıradan 13’cülüğe gerilemiş. Benzer eğilim Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti gibi “geçişteki” ülkeler için de geçerli.

*Araştırmayı hazırlayanlara göre, İskandinavya dışında internet genelde bilgi ve iletişim için kullanılıyor. Ayrıca, online ticaret ve bankacılıkta ciddi bir ilerleme dikkati çekiyor. E-business konusunda ise daha alınması gereken önemli mesafe bulunuyor.

*Uzmanlara göre, “Nete Hazırlık” ligini üç önemli faktör ciddi şekilde etkiledi. Bunların başında ekonomideki durgunluk geliyor. Özellikle de ABD ekonomisindeki durgunluk burada öne çıkıyor. Çünkü, bu, ABD’nin yanı sıra Kadana ve Meksika’nın performansını da etkiledi.
Brezilya, Venezüela ve Şili’nin performansındaki düşüş ise ikinci etkendendi. Bunun arkasında ise bölgesel çalkantılar yer aldı.

*Bir başka faktör ise broadband konusundaki hizmetlere yönelik yatırımlar ve bazı ülkelerde ciddi mesafelerin alınması idi. Bu da İskandinavya ve bazı Avrupa ülkelerinin performansına doğrudan yansıdı.

Türkiye’nin yeri nerede?

Araştırma, Türkiye’yi Ortadoğu ve Afrika bölgesinde değerlendiriyor. Türkiye, genel değerlendirmede 39’uncu sırada yer alıyor. Bu, geçen yıla göre bir basamak yükseldiğimiz anlamına geliyor. Türkiye’nin üstünde Venezüella, Kolombiya, Brezilya, Arjantin gibi ülkeler yer alıyor. Türkiye’nin geçtiği ülkeler ise Bulgaristan, Peru, Tayland ve Romanya…

*Araştırmayı hazırlayanlar Türkiye’nin yükselişinde “girişimci” ruhun etkisine dikkat çekiyorlar. Ancak, e-ticaretin sınırlı şekilde geliştiği ve sadece büyük kentlerde kullanıldığına dikkat çekiliyor.

*”İçerikte sınırlandırma ve sansür” başlıklı bölümde ise Türkiye ile Suudi Arabistan’a yer veriliyor. Suudi Arabistan’ın “uygun” olmayan içeriği filtrelediği belirtiliyor, Türkiye’nin de yeni basın yasası ile birlikte sınırlamalar getirdiğine dikkat çekiliyor.

ÖRNEK DEVLET PROJELERİ

*İngiltere hükümeti, 2000 yılında çok önemli bir proje başlattı. “UK Online for Business” adlı proje, 67 milyon sterlin tutarındaki fonla desteklendi. Çeşitli kanallar kullanan proje kapsamında bir internet portali ve call center oluşturuldu. İngiliz hükümeti bu projede özellikle orta ve küçük ölçekli şirketleri (KOBİ) hedeflemişti. 2002 sonu itibariyle online olan KOBİ sayısının 1.5 milyona ulaşması, hedefe yaklaşıldığını gösteriyor.

*Alman hükümetinin projesinin adı ise “BundOnline 2005” adını taşıyor. 2000 yılının eylül ayında başlatılan inisiyatif, 2005 yılına kadar 600 ayrı federal hükümet hizmetinin online olarak verilmesini amaçlıyor. Projenin bütçesi ise 1.65 milyar euro düzeyinde.

*Hong Kong hükümetinin ESDlife adlı web sitesi vatandaşlara hükümetle ilgili işlerini online yapma olanağı sunuyor. Bu site aracılığıyla vergi ödemeden göçmen ofisinde randevu almaya kadar bütün işlemler yapılabiliyor. Hong Kong hükümeti, 2001 yılında başlattığı “Digital 21 Strategy” adlı proje kapsamında, 2003 yılı sonunda hizmetlerinin yüzde 90’ını online yapmayı ve “smart” ID karta geçmeyi hedefliyor.


 

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz