Kendin Marka Ol!

Chuck Pettis / Kişisel Marka Danışmanı

“Personal branding” (Kişisel marka), son dönemde iş dünyasının yükselen konseptlerinden... İşadamı ve yöneticileri bir marka olarak görme anlayışına dayalı.  Buna göre kişi bir ürün olarak kabul ediliyor ve onun en yüksek değere ulaşması için strateji izleniyor. Chuck Pettis, bu alanın en önde gelen isimlerinden. ABD’de çok sayıda şirkete, yönetciye danışmanlık veriyor.  TechnoBrands adlı kitabı büyük ilgi gördü. İşte bu ünlü uzman Capital’e kişile markanın inceliklerini anlattı, önemli önerilerde bulundu.

Uzmanlar, iş dünyasındaki en önemli operasyonlardan birinin pazarlama olduğunu söylüyorlar. Yapıları farklı da olsa, tüm şirketlerin bir ürün sattığı gerçeğinden yola çıkarsak, pazarlamanın iş dünyası için ne kadar önemli bir kavram olduğu ortaya çıkıyor. Pazarlama operasyonlarının en önemli ayaklarından birini marka faaliyetleri oluşturuyor. Şirketler ürünlerine güvenilir bir marka imajı yaratmak için, milyonlarca dolarlık bütçe harcıyor, onlarca çalışanı istihdam ediyorlar.

Şirketlerinin pazarlamasıyla, markalarının güçlendirilmesiyle uğraşan yöneticiler, son dönemde başka bir konuya da önem vermeye başladılar. Yöneticilerin yanı sıra, işadamlarını da yakından ilgilendiren, başarıda önemli bir faktör olarak değerlendirilen eğilimin adı ise “Personal branding”(Kişisel marka).

Kişisel markayla, yöneticinin çevresindeki insanlara istediği mesajları doğru olarak iletmesi amaçlanıyor. Bu konuda çalışan danışmanlar insanı bir ürün olarak kabul ediyorlar. İnsanın kişisel marka yaratması için, giyiminde konuşmasına, davranışlarından fiziksel görünümüne kadar birçok noktaya dikkat etmesi gerekiyor. Bu unsurların uyumlu olması büyük önem taşıyor.

Kişisel marka hayatımızın birçok alanında uygulanabilecek bir kavram. Ancak, en fazla ilgi gördüğü alan iş dünyası. Amerika’da birçok işadamı kendisini en iyi şekilde pazarlayabilmek ve iyi iş ilişkileri kurabilmek için danışmanların kapısını aşındırıyor.

Amerika’da bu konuda çalışan en tanınmış danışmanlardan birisi de Chuck Pettis... Bu uzmanın marka konusunda tam 25 yıllık tecrübesi bulunuyor. Şu anda kurucusu olduğu bir marka danışmanlık ve araştırma şirketi olan Brand-Solutions’ın başkanlığını yürütüyor.

Pettis’in, TechnoBrands isimli bir kitabı da bulunan Pettis, kişisel markanın ne olduğu, bunu insanların yaşamlarında nasıl uygulayabileceği ve işadamlarının bu kavramdan nasıl faydalanabileceği gibi konularda Capital’in sorularını yanıtladı:

“Personal Branding (kişisel marka)” ile ilgili olarak farklı yazarların farklı tanımları bulunuyor. Sizce kişisel marka nedir?

Kişisel markanın arkasındaki temel düşünce, kişisel ilişkileri, iş ilişkileri gibi, ele almaktır. Buna göre, müşterilerinizin sizinle ilgili gerçekten neyi takdir ettiğini veya önemsediğini tespit ediyorsunuz. Daha sonra marka imajınızı dağıtmaya odaklanıyorsunuz.

Örneğin bu müşteri eşiniz olabilir. Kişisel marka kimliği, sizin kim olduğunuz ve ne yapmak istediğiniz ile organizasyon ve müşterinizin sizden ne istediğinin kesişimi olarak ele alınabilir. Bu beklenti rakiplerinize göre değişir. Amaç, hedef müşterilerinizle birlikte güven ve müşteri memnuniyeti oluşturmaktır. Kişisel marka, beraber yaşadığımız ve çalıştığımız kişilerle ilişkilerimizi geliştirmektir.

Kişisel marka kimliği, sizi kuşatan, rasyonel, duygusal ve kültürel bir imajdır. Bazı yazarlar kişisel markanın egoistik bir şey olduğunu yazdılar. Ben kişisel markayı diğer insanlara karşı iyi davranmak ve ilişkilere mutluluk getiren bir kavram olarak görüyorum. Kişisel markada amaç sizin tanımladığınız, sevdiğiniz ve beğendiğiniz en iyi siz olmaktır.

Kişisel markanın başarısını ölçmek için herhangi bir metot var mı?

Benim bildiğim kadarıyla kişisel markayı ölçmek için herhangi bir yöntem yok. Aslında ben çok fazla insanın ve danışmanın kişisel markayı kullandığını sanmıyorum. Bu çok fazla kişisel disiplin gerektiren bir şey. Çünkü, birincisi ne istediğinizi belirlemelisiniz. İkinci olarak da davranışlarınızı yeni markanıza göre değiştirmelisiniz.

Kişisel markanın kendimizden farklı bir insan olmak olmadığını söylüyorsunuz. Ama bir ürün gibi davranırsak nasıl doğal olabiliriz?

Kişisel marka ile insan aslında tam olarak bir ürün olmuyor. Ama kimliğiniz hakkında, ismimiz, giydiğimiz kıyafetler, davranışlarımızı belirleyen değerlerimiz ve etiğimiz açısından düşünüyoruz. Aynı zamanda diğer insanlardan ne istediğimizi ve onlar için ne yapmak istediğimizi de belirliyoruz.

Sonra kimliğimizin her parçası hakkında düşünüyor ve kendimize şu soruları soruyoruz: Bu benim olmak istediğim mi? Bu benim görüntüm açısından en iyisi mi? Bu benim için diğer insanlara davranmanın en iyi yolu mu? Ünümü ve kredibilitemi nasıl yükseltebilirim, artırabilirim? Bu bir kişisel gelişim sürecidir.

Kişisel markanın ana hedefi nedir?

Ana amaç, size yakın kişilerle daha güvenilir ilişkilere sahip olmaktır. Örneğin, ben eşime kişisel marka süreci isteyip istemediğini sordum. Bu, bugüne kadar ondan aldığım en hızlı evetti. Ona bazı temel soruları sorarak onun için çok anlamlı olan ve yapabileceğim şeyleri keşfettim. Ben bu işlemleri yaparken benim bunu, onu önemsediğim için yaptığımı biliyordu. Artık onun için yapabileceğim şeyleri biliyorum. Bu da her şeyi kolaylaştırıyor.

Kişisel marka açısından çalışma arkadaşlarımız ve yaşadığımız toplumun önemi nedir?

Marka sonuç olarak güvenle ilişkili bir kavramdır. Güven tüm ilişkiler için çok önemlidir. Güven sayesinde işimizi daha verimli yapabilir ve problemlerden kaçınabiliriz. Güven, değerlerin paylaşımıyla yaratılır. Bu nedenle kendimiz ve güven ilişkisi kurmak istediğimiz insanlar için önemli olan değerleri bulmak oldukça önemlidir. Bu kişiler iş ilişkisinde olduğunuz insanlar veya kişisel arkadaşlarınız olabilir. Güven ilişkisini insanlarla bir defa kurarsınız.

Ürün benzetmesinden faydalanacak olursak, biz bir ürünüz ve ilişkide olduğumuz insanlar birer müşteri. Bizin mesleğimiz müşterilerimizin bizim için önemli olduklarını hissetmelerini sağlamak.

İşadamları ve yöneticiler kendilerine nasıl kişisel marka yaratabilir?

İşadamları çalıştıkları birisine gidebilir ve şu dört soruyu sorabilir: Benim en güçlü özellik ve yeteneklerimin neler olduğunu düşünüyorsun? Bu özelliklerin hangileri senin ve organizasyonumuz için en önemli? Bu özellikler senin için neden önemli? Bu özelliklerden nasıl faydalanıyorsun?

Sayılan bu özellikler teker teker ele alınmalı ve bu özelliklerin çalışma arkadaşımızı kişisel olarak nasıl etkilediği ve onun nasıl hissetmesine yol açtığı sorulmalıdır. Bu tarz sorular kişinin kendisinde diğer insanlar için nelerin önemli olduğunu bulmasını sağlar. Böylece onlara gerçekten istedikleri verilebilir. 

Kişisel marka yaratmak bir proje olarak ele alınacak olursa kişinin ne yapması gerekir?

Sorular sayesinde bizim için önemli insanlara karşı pozisyonumuzu geliştirmek amacıyla davranışlarımızda ne tür değişiklikler yapmamız gerektiğini tespit edebiliriz. Eğer doğru soruları sorarsak, insanların bize söyleyecekleri gerçekten şaşırtıcı olacaktır.

Birçok insan, kişisel ünümüzü nasıl geliştirebileceğimizle ve nasıl daha iyi bir insan, çalışma arkadaşı veya eş olabileceğimizle ilgili tavsiye vermekten büyük zevk duyacaktır. Eğer onları gerçekten dinlersek ve önerdikleri tavsiyeleri yerine getirirsek bundan çok etkileneceklerdir.

Kişisel marka yaratmak açısından ünlü kişiler arasında kimin başarılı olduğunu düşünüyorsunuz?

Dünyanın en başarılı golf oyuncularından Tiger Woods kişisel marka konusunda en başarılı insanlardan birisi. Şapkası, giyimi ve davranışları oldukça uyumlu, sürekli tahmin edilebilir ve tanınır nitelikte. Ancak, bunu bilinçli yapıp yapmadığı konusunda şüpheliyim.

Yöneticilerden kimleri başarılı buluyorsunuz?

Amerika’nın eski başkanı Bill Clinton’ı kişisel markanın gerçekten ustası olarak nitelendirebilirim. Çünkü, mesajlarını, pozisyonunu, görüntüsünü çok iyi seçiyor. Tüm bunlar çok iyi bir izlenim oluşturuyor.

İş dünyasından ise Bill Gates’in son yıllarda kendisini markalaştırmak konusunda çok başarılı işler yaptığını düşünüyorum. Konuşmasını ve yazılı demeçlerini yaptığı yerleri, giysilerini özenle seçiyor. Bunlar onun tüm dünyadaki saygınlığını destekliyor.

Tanınmış markalardan neler öğrenebiliriz?

En büyük markalar şu temel kuralları izleyerek yaratılır. “Müşterilerin ne istediklerini bul ve onlara bunu ver”. Aynı kurallar kişisel ilişkilerde de uygulanabilir. Kişisel marka yaratmanın en kolay yolu, giydiklerimizin, görünümümüzün, davranışlarımızın ve en önemlisi de insanlara karşı tavırlarımızın uyumlu ve sürekli olmasıdır.

Bazı yazarlar kişisel marka yaratmanın etki gücümüzle ilişkili olduğunu söylüyor. Bu konuda siz ne düşünüyorsunuz?

Kişisel markanın değişik amaçları olabilir. Ben amaçları kişisel ilişkilerimizi geliştirmek ve daha iyi bir insan olmak olarak ele alıyorum.

Sizce kişisel markanın bencillikle bir ilişkisi var mı?

Bazı insanlar kişisel markayı bencil bir şey olarak görebilir. Ancak, ben kişisel markaya bu şekilde yaklaşmıyorum. Ben kişisel markayı daha iyi ve nazik olmak yönünde bilinçli bir süreç olarak görüyorum.

İşadamlarının kişisel marka konusuna ilgisi nasıl?

Çok az sayıda insan kişisel marka fikrini bilinçli olarak uyguluyor. İşadamlarının yüzde 1’inden daha azı kişisel markanın temel düşüncelerini işlerinde kullanıyor. Kişisel marka gerçekten çok yeni bir kavram. Bildiğim kadarıyla şu an kişisel marka kavramını insan kaynakları stratejilerinde kullanan şirket bulunmuyor.

KİŞİSEL MARKANIN SEKİZ TEMEL ARACI

1 İSMİNİZ
2 GİYİM VE TARZ
3 DAVRANIŞLAR
4 ETİK DEĞERLER
5 SAÇ SİTİLİNİZ
6 KİŞİLİĞİNİZ
7 FİZİKSEL YAPI
8 TANINMA BİÇİMİ

KİŞİSEL MARKA NE KAZANDIRIYOR?

Chuck Pettis, kişisel marka konusunda danışmanlık yaptığı müşterilerinin kişisel markayla ilgili aşağıdaki yorumları yaptıklarını söylüyor. Pettis, tüm bu yorumların, kişisel markanın daha iyi ilişkiler ve takım olarak daha iyi başarılar sağladığını gösterdiğini belirtiyor. Chuck Pettis, kişisel markanın özelliklerini ve kazandırdıklarını şöyle özetliyor.

DAVRANIŞA DİKKAT:Kişisel marka beraber çalıştığımız ve yaşadığımız insanlara, müşterilerimize davrandığımız gibi davranmamızı kapsıyor.

BASİT VE DEĞİŞİM: Kişisel marka basite odaklanıyor, davranış değişimini mümkün kılıyor.

FARKI YARATMA: Bana benim için en büyük farkı yaratacak birkaç şeyi söylüyor.

ZİHİNSEL RAHATLIK: Davranışlarımı düzenliyor, bana zihinsel rahatlık veriyor. Farkında olmadığımız ihtiyaçlarımızı ortaya çıkarıyor.

ERKEKTEN BAYANA: Bir erkek için, bir bayanın duygusal ihtiyaçlarını doğal olarak karşılamanın yolunu gösteriyor.

KENDİN BUL: Bana ne yapmam gerektiği söylenmiyor, bunu kendim bulup karar veriyorum. Kendimi defansif hissetmiyorum, kişisel markada talepler yok.

KİŞİSEL TEORİ: Kişisel marka açık ve mümkün, bu benim yaşamam için yazılmış ama gerçekleştiremediğim bir teori değil.

İŞADAMLARI NASIL UYGULAYABİLİR?

İşadamları kişisel markayı nasıl uygulayabilirler?

İşadamları her şeyden önce bir marka olduklarını anlamalılar. Giyim, eğilim, davranış, değerler ve stil gibi konulardaki tercihleri onların kendi özel imajlarını oluşturur. Kişisel markanın arkasında yatan düşünce şudur. Siz kim olduğunuz, kendinizi nasıl sunduğunuz, çevrenizdeki insanlara karşı nasıl davrandığınız gibi konularda bilinçli tercihler yapabilirsiniz.

Sadece heyecan, duygu ve güdülerinizi izlemek yerine, bir an durup tercihlerinizin ne olduğunu, kendinizi nasıl ifade etmek istediğiniz ve diğer insanlara nasıl davranmak istediğinizi dikkate alabilirsiniz. Yöneticiler gerçekten olmak istedikleri insan olup olmadıkları konusunda düşünebilirler. Eğer daha iyi davranışlar sergilerlerse, daha saygın ve daha tanınmış bir kişi olacaklarını unutmamalılar.

Herkese kim oldukları ve kendilerini nasıl geliştirebilecekleri konusunda düşünmelerini tavsiye ediyorum. Bundan sonra yeni ve geliştirilmiş bir kişisel marka kimliği yaratabilirler. İnsanlar davranışlarını daha iyi bir insan olmak için geliştirmeliler. Marka tamamen ilişkileri geliştirmekle ilgili bir kavramdır. Daha iyi iş ilişkileri kurmak istediğiniz bir insanı ele alalım. Ona size daha fazla değer vermesi için yapabileceğiniz bir şey var mı? Bunu düşünün.