Bu yolda hazırladıkları birçok çalışmayla şehrin markalaşmasına katkıda bulunmayı hedeflediklerini belirten Çanakkale Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Üzen, "Güney Marmara Kalkınma Ajansı desteğiyle üyelerimizin ürünlerinin pazarlanması ve tanıtımının sağlanması amacıyla Çanakkale Tarım Sektörü Tanıtım ve Pazarlama Stratejileri Planı projesini uyguladık" diyor. Çanakkale coğrafi yapısı ve iklim özellikleri nedeniyle tarımda ve hayvancılıkta da adından söz ettiriyor. Çay ve muz dışında Türkiye’de yetişen tüm bitkisel ürünlerin yetiştiği Çanakkale’nin ekonomik değere sahip ürünleri arasında buğday, domates, sanayi tipi biber, zeytin, şeftali, elma, üzüm, ayçiçeği, çeltik ve yem bitkileri yer alıyor. İlin ekonomik öneme sahip hayvansal ürünü ise süt. Çanakkale, Türkiye genelinde nektarin üretiminde birinci, kapya biber ve golden elma üretiminde ikinci, çeltik üretiminde dördüncü, sofralık ve salçalık domates üretiminde ise altıncı sırada bulunuyor. Süt üretiminde ise dördüncü sırayı yine Çanakkale alıyor. Çanakkale Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Üzen, organik tarımda Gökçeada, Ayvacık ve Eceabat, iyi tarım uygulamaları yönünden ise Lapseki ve Bayramiç gibi uygun bölgelerin, ürünlerin ve bilgi birikiminin olmasının da Çanakkale için büyük bir avantaj olduğunu hatırlatıyor. Çanakkale’nin marka değerini yükseltmek için tanıtım atağı başlatmayı amaçladıklarını söyleyen Üzen, “Çanakkale peynirini, zeytinini, zeytinyağını, organik ürünlerini, su ürünlerini, meyve ve sebzelerini ve önde gelen markalarını tanıtmayı planlıyoruz. Bu alanda seminerler, hasat şenlikleri, festivaller, tadım panelleri, marka tanıtımları, bilgilendirme toplantıları düzenlemek amacıyla tesislerimizi sürekli olarak üyelerimize ve Çanakkale’nin markalarına tahsis etmeyi hedefliyoruz” diyor. Projelerinin sadece bununla sınırlı kalmayacağını belirten Üzen, Genç Girişimciler Kurulu ile birlikte borsaya kayıtlı üyelerin markalaşmış ve markalaşma niteliğindeki ürünlerinin tanıtım ve satışının yapıldığı Markam Çanakkale e-ticaret portalını oluşturmayı planladıklarını da anlatıyor.
Çanakkale Ticaret Borsası’nın kuruluşu hakkında bilgi verir misiniz?
Çanakkale Ticaret Borsası (ÇTO) 1 Temmuz 1991 yılında kuruldu. 2004 yılından itibaren bin 800 metrekarelik modern altyapıya sahip mevcut binasında faaliyetini sürdürmeye başladı. Çanakkale Ticaret Borsası olarak 12 kişilik personel kadromuz, yedi kişilik yönetim kurulu ve 20 kişilik meclisle üyelerimize hizmet veriyoruz. Önceleri sadece merkez borsamızda hizmet verirken üyelerimizin talepleri doğrultusunda borsamızla olan
işlerini kolaylaştırmak ve bazı işlemleri daha yakın mesafelerde çözümleyebilmek için Ezine, Gelibolu ve Çan-Yenice irtibat bürolarını açtık.~
ÇTO’ya kayıtlı kaç üye bulunuyor?
Borsamıza 391 adet aktif üye kayıtlı. Bu üyelerimizin üretim ve toptan ticaretini yaptığı sektörler şunlar: Tahıllar, yağlı tohum ve yağlı meyveler, kuru bakliyat ürünleri, zeytin ve zeytinyağı, peynir lor ve çökelek, kümes hayvanları hariç canlı hayvanlar, hayvan yemi ve diğer işlenmiş veya korunmuş sebze ve meyveler.
Borsanızda en çok işlem gören ürünler hangileri?
Borsamızda yıllık işlem hacmi açısından ürünlerimizin alt grubunda süt, buğday, ayçiçeği, zeytinyağı ve kapya biber yer alıyor. Buğday yoğun olarak Gelibolu ilçemizde yetiştiriliyor. Bu nedenle Gelibolu’daki üyelerimize daha iyi, kaliteli ve yerinde hizmet vermek amacıyla Türkiye’de bir ilk olarak Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlüğü ile birlikte kantar, laboratuar ve satış salonu projesi gerçekleştirdik. TMO Gelibolu Ajans Amirliği’nin mevcut yapılarını, kantarını daha modern hale getirdik ve şu an üyelerimize sürekli hizmet veren kantar, satış salonu ve laboratuarımız mevcut. Bu projeyle birlikte sezonda hububat işiyle iştigal eden üreticilerimizi, tüccarımızı Toprak Mahsulleri Ofisi yetkilileriyle bir araya getirerek buğdayın gerçek fiyat oluşumunu sağlıyoruz.
Bölgenin tarımsal özellikleri nedir?
Tamamı ticari anlamda olmamakla birlikte çay ve muz dışında ülkemizde yetişen tüm bitkisel ürünler ilimiz sınırları içinde yetiştirilebiliyor. Buğday, domates, sanayi tipi biber, zeytin, şeftali, elma, üzüm, ayçiçeği, çeltik ve yem bitkileri ilimizde ekonomik değere sahip ürünler. Süt de ilimizin ekonomik öneme haiz hayvansal ürünü, Çanakkale’nin buğday üretimi ülke üretiminin yüzde 2’sini, salçalık kapya biber yüzde 15’ini, domates üretimi ise yüzde 5,7’sini oluşturuyor, Hem sofralık hem salçalık domates üretiminde Türkiye’de 6’ncı sıradayız. Manisa ilinden sonra kapya biberde Türkiye ikincisiyiz, İlimizdeki zeytin üretimi ülke üretiminin yüzde 7,3’ünü karşılıyor, ağaç varlığı bakımından ise Türkiye’de 8’inci sıradayız, Elma üretimimiz ülke üretiminin yüzde 4,5’ini karşılıyor, Golden çeşidi elma üretiminde Isparta ilinden sonra Türkiye ikincisiyiz, Şeftali üretimimiz ülke
üretiminin yüzde 16’sını karşılıyor. Nektarin çeşidi şeftali üretiminde Türkiye birincisiyiz. Çanakkale’deki çeltik üretimi ülke üretiminin yüzde 11’ini karşılıyor. Edirne, Samsun ve Balıkesir’den sonra üretimde Türkiye dördüncüsüyüz. Yine alternatif tarımsal üretim yöntemlerinden olan organik tarımda Gökçeada, Ayvacık ve Eceabat, iyi tarım uygulamaları yönünden Lapseki ve Bayramiç ilçeleri gibi uygun bölgelerin, ürünlerin ve çiftçi bazında bilgi birikiminin olması da Çanakkale için bir avantaj. İlimizin sahip olduğu ekolojik özelliklerinden dolayı kalite değerleri yüksek zeytinyağı üretiminin olması ve zeytinyağı üretiminde ilin tamamında modern kontini ve yarı kontini zeytin işleme tesislerinde üretim yapılması da yine Çanakkale’nin avantajları arasında. Ülkemizde üretilen sütün yüzde 4’ü Çanakkale’de üretiliyor. Ezine, Bayramiç yöresinde üretilen koyun, keçi ve inek sütlerinin karışımından üretilen Ezine peynirinin ünü dünya tarafından biliniyor.~
Yaşadığınız sorunlar neler? Bu sorunların çözümü için ÇTO size ne ölçüde katkıda bulunuyor?
Ülke tarımının en büyük sorunu olan tarımsal işletmelerin parçalı ve küçük yapısı, ilimizin de en büyük sorunu. İşletmelerin bu yapısı tarımda üretim maliyetini artırıyor ve verimliliği düşürüyor. Aynı zamanda üretim ve pazarlamayla ilgili sorunlar yaşanıyor. Çanakkale Ticaret Borsası olarak Güney Marmara Kalkınma Ajansı desteğiyle üyelerimizin ürünlerinin pazarlanması ve tanıtımının sağlanması amacıyla Çanakkale Tarım Sektörü Tanıtım Ve Pazarlama Stratejileri Planı projesini uyguladık. Proje kapsamında ilin tarım sektörünün mevcut potansiyelini ortaya koyan ve sektör hakkında tüketicilere gerekli bilgiyi sağlayan bir kaynak oluşturduk. Çanakkale tarım sektörünün ulusal ve uluslararası pazara tanıtımını yaptık işletmeleri tanıtım çalışmaları yapmaları doğrultusunda teşvik ederek yerel ekonomik potansiyelin geliştirilmesine ve Çanakkale ilinde tanıtım-pazarlama kültürünün yaygınlaşmasına katkı sağladık. Ayrıca TOBB Ticaret Borsaları, Ulusal Hububat, Ulusal Pamuk, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nde yer alıyoruz. Bu sayede sorunları ulusal boyutta ele alarak çözüm önerilerine ulaşıyoruz.
Laboratvuarlarınızdan söz eder misiniz? Akredite bir laboratuar mıdır?
Çanakkale Ticaret Borsası’nda üç adet laboratuar bulunuyor, merkez laboratuar 2004’te kuruldu. Gelibolu irtibat büromuzda iki adet gıda laboratuarı mevcut olup 2006 yılında hizmet vermeye başladı. Merkez laboratuarımızda buğday ve unla ilgili analizlerin yanı sıra çeltik, mısır ve yemle ilgili analizler; Gelibolu’daki laboratuarda buğday, un ve ayçiçeğinde yağ analizi yapılıyor. Laboratuarlarımızda 2012 yılında toplamda 1.384 buğday, 111 çeltik, 96 ayçiçeği, 10 mısır analizi yapıldı. Kalite-akreditasyon kapsamında laboratuar personellerimiz ISO 17025 eğitimi aldı. Laboratuarımız henüz akredite olamadı ama akreditasyonla ilgili çalışmalar devam ediyor. İlimizde akredite olan il kontrol laboratuarımızla protokol imzaladık, üyelerimizin akredite laboratuarla ilgili ihtiyaçlarının giderilmesinde gerekli destek buradan sağlanıyor.
Markalaşma yolunda yaptığınız çalışmalar var mı?
Üyelerimizin ürünlerinin markalaşması için yüzlerce eğitim ve bilgilendirme toplantısı düzenledik ve düzenlemeye de devam ediyoruz. Üyelerimizi ve ürünlerini dış pazarlarda tanıtmak, ihracat hacmini artırmak, yabancı firmalarla ilişkilerini ve işbirliklerini güçlendirmek, küresel ekonomide hak ettikleri yeri almalarını sağlamak adına yurtiçinde ihtisas fuarlarında, yurtdışında ise Almanya Anuga, Paris Sial gibi ulusal gıda fuarlarında stant açtık. Aynı zamanda üyelerimizle birlikte söz konusu fuarlara katıldık. Şimdi ise 7-9 Mayıs tarihinde dünyanın en büyük gıda fuarlarından Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki Sial Gıda Fuarı’na 100 metrekarelik standımız ve 140 kişilik iş adamı heyetiyle katılıyoruz. Yurtiçi ve yurtdışı fuarlarının yanı sıra Türk-Yunan İş Forumu, Türk-Bulgar İş Forumu gibi TOBB ve DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) organizasyonuyla gerçekleşen iş forumlarına katılarak üyelerimizin iştigal alanlarına göre ikili iş görüşmeleri sağlandı ve sağlanmaya devam ediyor. Türk-Yunan ve Türk-Bulgar İş Forumu da yakın zaman içerisinde ilimizde Çanakkale İli Odaları ve Borsaları ev sahipliğinde yapılacak. Türkiye’nin ve Türk özel sektörünün küreselleşme sürecine yüksek katma değerli entegrasyonunu hedefleyen Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nda Çanakkale Ticaret Borsası olarak aktif şekilde yer alıyoruz. Çanakkale’deki marka değerlerini yükseltmek, ön plana çıkarmak, alıcı ve satıcıyı bir araya getirmek için hizmet binamızda marka ve tanıtım atağı başlatmayı amaçladık.~
İlk projemizde Çanakkale merkezindeki hizmet binamızın arkasında bulunan alana teşhir salonu, kantar ve tadım noktaları inşa ederek Çanakkale peynirini, zeytinini, zeytinyağını, organik ürünlerini, su ürünlerini, meyve ve sebzelerini ve önde gelen markalarının tanıtımını yapmayı planlıyoruz. Bu alanda seminerler, hasat şenlikleri, festivaller, tadım panelleri, marka tanıtımları, bilgilendirme toplantıları düzenlemek amacıyla peyzaj planı yaptırtarak buradaki tesisleri sürekli olarak üyelerimize ve Çanakkale’nin markalarına tahsis etmeyi hedefliyoruz. Bu çalışmanın en önemli amacı ise alıcı ve satıcının bir araya getirilmesi, organik ürün üretiminin teşvik edilmesi, Çanakkale ürünlerinin tanıtılması ve buradaki tesislerin sürekli borsa üyelerinin ve Çanakkale’nin kullanımına sunulmasıdır. Ezine peynirinden bölgedeki zeytin-zeytinyağına, Gökçeada’da üretilen organik ürünlerden Bayramiç ve Lapseki’de yetişen meyve-sebzelere, Gelibolu’daki su ürünlerine kadar ürünlerimizi alıcı ve satıcılarla buluşturacağız. Bu etkinliğimizi ayrıca yurtdışına açarak hem yurtdışından yatırımcı ve ithalatçı getirmeyi hem üyelerimizin ürünlerini tüm Türkiye’de tanıtmak için PERDER (Perakendeciler Derneği) ile işbirliği yapmayı hem de ilimizdeki tüm kamu kurumlan, sivil toplum kuruluşları ve meslek kuruluşlarıyla işbirliği yapmayı planlıyoruz. İkinci projemiz ise Çanakkale Ticaret Borsası sekretaryasının yürüttüğü ve koordinatörlüğünü yaptığımız Genç Girişimciler Kurulu ile birlikte Markam Çanakkale e-ticaret portalı çalışmasını yapmak. Proje kapsamında, borsaya kayıtlı üyelerimizin markalaşmış ve markalaşma niteliğindeki ürünlerinin tanıtıldığı, satışının yapıldığı bir e-ticaret portalı oluşturmak amacındayız.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?