4 KOBİ'nin büyüme öyküsü

Türkiye'nin başarılı KOBİ'leri, onları bugüne getiren stratejilerini ve çözüm bekleyen problemlerini anlattı.

1.08.2011 00:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
4 KOBİ'nin büyüme öyküsü

"İnovatif stratejiyle başarıyı yakaladık"
Kani Emekçi, Papağan Kuruyemiş'in yöneim kurulu başkanı. Aynı zamanca sofralık tuz markası Sal'ın sahibi Emekçioğlu Grubu'nun başkanı. Ankara Şeriflikoçhisarlı. İş hayatına tuz işiyle başladı. Çatalca'daki tekstil fabrikalarına sanayi tuzu sattığı dönemde Papağanla tanıştı ve ortak oldu. Emekçi, 10 yılda Türkiye'nin en büyük 3 kuruyemiş markasından birini yarattı. Tadım ve Peyman'ın ardından 3'üncü olduklarını söyleyen Emekçi, hikayesini şöyle anlatıyor:

ORTAK AYRILDI
Ankara'da tuz işiyle uğraşıyordum. 1993 yılında İstanbul'a geldim. Ürettiğimiz endüstriyel tuzları, tekstil şirketlerine satmaya başladım. 2000'de bir arkadaşım aracılığı ile Papağan Kuruyemişin sahipleriyle tanıştım. Onlar bu işten çıkmak isteyince ben de kuruyemiş toptancısı ortağımla Papağan'ı satın aldım. 2 yıl sonra işe daha fazla yatırım ve mücadele gerektiği için ortağım ayrılıp kendi işine döndü. Ben de şirketi büyütmeye odaklandım. O dönem, Papağan 15 bin liralık cirosu olan bir şirketti. Önce üretim tesisini Çatalca'da kurduğumuz 9 bin metrekarelik kapalı alana taşıdık. Avrupa standartlarında üretim yapmaya başladık. 11 kişilik AR-GE takımı kurdum. Her yıl, 6 yeni ürün piyasa çıkardık. 10 yıllık mücadelemiz sayesinde bugün 32 ürünümüz var ve ciromuz 50 milyon TL'ye yükseldi. 2010'u yüzde 50 büyümeyle tamamladık ve sektöründe en yüksek büyüme rakamını gerçekleştiren şirket olduk. İhracat yapılan ülke sayımız 8'den 16'ya çıktı. Önümüzdeki dönemde inovasyon ve dağıtım kanallarına odaklanmayı hedefliyoruz. 15 bin olan satış noktamızı 100 bine çıkarmayı hedefliyoruz.

BAŞARI NASIL GELDİ?
Bana göre başarımızı, inovatif olmamıza borçluyuz. En büyük çıkış sağladığımız noktalardan biri, ay çekirdeği paketlerinin yanına koyduğumuz çöp poşetleri oldu. Bunun yanında paketlerin içindeki ürünlerimiz bayatlamasın diye sektörde ilk kez "keeper" uygulamasını başlattık. Bu şekilde ürünlerimizin raf ömrü uzadı. Türkiye'de ilk kez çiğ ve kavrulmamış kuruyemişlerden oluşan diyet ürünler çıkardık. Bu inovasyonlar sayesinde Papağan, sektöründe en yüksek büyüme rakamını gerçekleştiren şirket oldu. Ancak bu alanda en büyük sıkıntımız tüketiciler. Tuzsuz, kavrulmamış diyet ürünlerimizi alanlar 'Bunlar bayat mı' diye şikayet ediyor. Tüketicinin bilinçlenmesiyle sağlıklı atıştırmalıklar pazarının daha da büyüyeceğini öngörüyoruz.

Danışmanın tavsiyesi
Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdür Yardımcısı Dr. Selçuk Tuzcuoğlu, Kani Emekçi'ye hedeflerine ulaşma yolunda şu tavsiyeleri veriyor:
SABIR LAZIM
Sağlıklı ve diyet kuruyemişler niş bir ürün. Herkese hitap etmiyor. Özellikle sağlığına düşkün kişiler, zaten bu ürünü tercih edecektir. Bu sebeple üreticinin sabırlı olması gerekiyor. İkinci olarak ürünle ilgili iletişimin "sağlıklı beslenme" üzerine kurgulanması lazım. Ama bu geniş bir kitleye ulaşana kadar güçlü reklam bütçesi gerektirir.~
GELECEĞİ DÜŞÜNMEK
Ayrıca diyet ürünler, küçük bir tüketici grubunun talebi. Ya "bu nişten para kazanılmaz" deyip talebi göz ardı edeceksiniz ya da talebi karşılayıp yavaş yavaş büyütmeye çalışacaksınız. Bu büyüme de ancak yeni ürünün iletişimini yapmakla mümkün. "Zaten para kazanmayan bir ürün, bir de reklama mı para harcayacağız" derseniz, o da biraz girişimcilerin geleceği görmeleri ile ilgili bir durum olacak.

Yeni fabrikayla ilk 5'te yer alacağız
Burdur Lisesi'nde okurken İTÜ'ye giren Güneş Tel Çekme'nin patronu Vejdi Özcan, TÜBİTAK'ın o yıllarda akadenisyen olması için karşılıksız burs verdiği 8 kişinden biri. Öğrenciyken geliştirdiği parlak tel üretim prosesiyle yeni bir sektörün yolunu açtı. Türkiye'nin 20 milyon dolarlık ihracatına ön ayak oldu. Akbank'tan aldığı KOBİ kredisiyle Hadımköy'de 20 bin metrekarelik bir fabrika kuran Özcan, "Kızlarım da eğitimlerini bitirdikten sonra soluğu yanımda aldı. Onların katılması şirketimize yeni bir soluk getirdi. Girişimci ruhları benim heyecanımı artırdı. Özgüveni artmış bir sanayici ve baba oldum. Bu yatırım için yüreklendim" diyor ve şöyle devam ediyor:

AKADEMİSYENLİKTEN FERAGAT
"Burdur Lisesi'nde okurken TÜBİTAK'ın verdiği bursa layık görüldüm. TÜBİTAK o yıllarda bu bursu, akademisyen yetiştirmek için karşılıksız veriyordu. Bursu alan 8 öğrenciden biriydim. İTÜ Makine Mühendisliği bölümünü kazandım ve okulu yüksek başarıyla bitirdim. Bir süre akademisyen olarak kaldım. Ancak o yıllarda bilimsel araştırma yapılacak bir ortam yoktu. Üniversiteden ayrılıp kendi işimi kurdum. Yaptığım AR-GE sonrasında yeni bir proses geliştirdim. Bu konuda faaliyet gösteren şirketler bizim prosesimizi kullanıyor.

KAPASİTE ARTIŞI YAPIYORUZ
Sektör liderinin 6 bin ton üretimi var, fakat 100 müşteriye ulaşıyor. Bizim üretimimiz bin ton ve bin 100 müşteriye ulaşıyoruz. Üretimimiz ve ciromuzla ilk 10'da yer alıyoruz. Tüm yenilikleri yakından takip ediyoruz. Üretim alanımızı genişlettik. 30 yıl önce sadece 100 metrekarelik atölyede, tek makineyle sadece 2 işçi çalıştırarak ayda 50 ton üretebiliyorduk. Şimdi ise bin 100 ton üretiyor ve 75 kişi istihdam ediyoruz. Hadımköy'de inşa ettiğimiz fabrikamızla hem üretimimiz artacak hem sektörde ilk 5'te yer alacağız. Bu yıl ciromuzu yüzde 25 artıracağız. Geçen yıl 15 milyon TL olan ciromuz bu yıl 20 milyon olacak.

EMTİA FİYATLARI DALGALI
Bulunduğumuz sektörde metal borsaları, fiyatları belirliyor. Dünyada gelişen fiyatlar stok bulundurmayan şirketleri zorluyor. Londra Metal Borsası'nı sürekli takip eden bir çalışanımız var. Oradaki gelişmeleri bize bildiriyor ve bizde buna göre üretim ve fiyatlandırmamızı düzenliyoruz. Hızlı değişen metal fiyatları sektörün en büyük sorunlarının başında yer alıyor."

Danışmanın tavsiyesi
FD Finansal Danışmanlık Hizmetleri Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Palavurcuk, Vejdi Özcan'a işini geliştirmesi için şu önerilerde bulunuyor:~
KOBİ'LER PEŞİN ALMALI
Emtia borsalarında işlem gören ürünleri hammadde olarak kullanan şirketlerin ani fiyat yükselişlerine karşı kendilerini korumaları gerekiyor. Bunun için iki seçenek var: Metal borsalarındaki ürünler için future kontratlar yaparak fiyatı sabitleyebilirler. İkinci seçenek ise peşin alım yöntemi. KOBİ'lere bu metodu tavsiye ediyoruz.
EMTİA FİYATLARI ARTACAK
Dünyada paradan para kazanma dönemi bitti. Uluslararası yatırımcılar başka yatırım araçlarına yöneliyor. Emtia borsalarının yeniden hareketleneceğini söyleyebiliriz. Metal borsaları da bundan nasibini alacak. Şirketler, bu öngörüye göre hareket etmeli ve önlemlerini almalı.

"Başarının sırrı işe sadakatte"
12 yaşında Mardin'den Adana'ya çalışmaya gelen Selahattin Aydoğdu, önemli bir başarı öyküsünün kahramanı. Türkiye'mi meşhur kebapçıları arasında bulunan Adana Yüzevler Kebapçısı, sektörde 'lüks kebapçı" olarak adını duyurdu, yeni bir trend yarattı. Etiler'deki yeni restoranıyla şube sayısını 5'e çıkardı. Adana Yüzevler Kebapçı'sının sahibi Aydoğdu, başarı öyküsünü ise şöyle anlatıyor:

"ASIL KONU SADAKAT"
Kebap ustası olduktan sonra Almanya'ya gittim. Orada hizmet sektörünün geleceğini gördüm. Yurtdışı tecrübesi, bana bugün geldiğim noktanın anahtarı oldu. Başarımızın altında kardeşlerimin ve eşimin imzası var. İstanbul'a geldikten sonra kebapçılığın da kaliteli mekanlarda yapılabileceğini gösterdik. Asıl konu, müşterinin size olan sadakati. Bunu sağlayan ise sizin işinize olan sadakatiniz. Ben hala sabah erkenden işe gelip akşam dükkanı kapatıyorum. Müşterilerle tek tek ilgileniyorum. Bizim gibi işletmelerin en büyük gideri işçi ve kiradır. Kardeşlerimle birlikte olduğumuz için birinci gideri minimuma indirdik. Asıl konu mülk sahibi olmak. Çünkü, İstanbul'da kaliteli bir iş yapmak istiyorsanız lokasyon çok önemli. Etiler şubemizi satın aldık. Böylece kira öder gibi mülk sahibi olduk. Yeni bir şube açarsam yine mülkü satın alırım.

ASLANTEPE'DE ŞUBESİ
Galatasaray Başkanı rahmetli Özhan Canaydın ile yurt dışında gittiğimiz bir maçta stadın içindeki tesisler Özhan Bey'i çok etkiledi. Bana dönüp "Yeni stadımızda senin yer almanı istiyorum" dedi. Aslantepe'de Adana Yüzevler Kebapçısı var. Maçı izlerken kebap yiyebiliyorsunuz. Bir Galatasaraylı olarak bu tesiste yer almaktan mutluyum.

Danışmanın tavsiyesi
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Lisanslı Değerleme Uzmanı Cansel Turgut Yazıcı'nın Selahattin Aydoğdu'ya önerileri şöyle:
BANKALAR İYİ MÜŞTERİ
Türkiye'de bankalar önemli lokasyonlarda yer almak istiyor. Bankalar ve kurumsal şirketler, merkez semtlerde yaptıkları kiralamalarda yasalara uygun hareket ediyor. Esnaflar düşük vergi göstermek için iki kira sözleşmesi yapıyor. İşini doğru yapan kurumsal yapıların piyasa fiyatlarını yükselttiğini söylemek doğru olmaz. Rayiç bedelle yaptıkları kiralamalar nedeniyle mülk sahipleri için tercih sebebi oluyorlar.~
KİRA BEDELLERİ YÜKSEK
Talebin yüksek olduğu bölgelerde kira bedelleri de aynı oranda yükseliyor. Bu bölgelerde uzun vadeli yatırım yapmak isteyen şirketlerin kiralama yerine satın alma yapmasının daha doğru olduğunu düşünüyorum. Konut kredilerinin düşük olduğu bu dönemde yapılan satın almalar, şirketlere artı değer katacak. Kira öder gibi mülk sahibi olmanın avantajlı olduğu söyleyebilirim.

"İnternet rekabet gücünü artıracak"
Sektöre Taksim'deki iş hanlarına ihracat fazlası ürünler satarak, yani perakendecilik yaparak giren Suat Sekman, 11 yıl gibi kısa sürede kendi markasını yarattı. Markası Miss. Poem'i, 11 yılda 126 kişinin çalıştığı 120 mağazası olan, 20 milyon TL'lik ciroya sahip bir şirket haline getirdi. Markasını 10 bin dolar borçla kuran ve "Sıfırdan doğmuş bir markayız" diyen Sekman, Miss. Poem'le aldığı yolu şöyle anlatıyor:

"KALİTELİ YÖNETİCİ BULAMIYORUZ"
"Beyoğlu'nda bir mağazada müdürlük yapıyordum. Orada edindiğim tecrübeyle ve 1994'te aldığım 10 bin dolarlık borçla perakendeciliğe başladım. İlk yıllarda sadece tişört üretiyorduk. Son 4-5 yıldır tam bir koleksiyon çıkarıyoruz. Biz sıfırdan doğmuş bir markayız. Türkiye'nin tekstildeki en büyük sorunu, kalifiye eleman. Eğitimli ve tecrübeli eleman bulmak çok zor. Bugün her şirkette olduğu gibi bizimde en büyük sorunumuz bu. Mağazacılıkta büyümek istiyorsanız doğru bir kadroya ihtiyacınız var. Türkiye'deki şirketlerin sadece bazılarının uluslarası arenada başarılı olmalarının nedeni, planlı büyüme ve doğru eleman.

"İNTERNET MAĞAZAMIZI AÇTIK"
Her yıl bin 500 yeni model üretiyoruz. Yeni ürünleri hemen mağazaya koyuyoruz. Hemen hemen her gün Miss. Poem mağazalarına yeni bir ürün geliyor. İnsanlar farklı olmak istiyor ve bizde bunu sağlıyoruz. İnternetten satış ise yeni çağın kaçınılmaz sonucu. Miss. Poem olarak yeniliklerimizi duyulabileceğimiz en doğru platformun internet olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle 25 bin TL'lik yatırımla internet mağazamızı hayata geçirdik. Burada birçok sosyal medya etkinliği yapacağız. İnternet mağazamızı diğer Miss. Poem mağazalarımızdan ayrı tutmuyoruz. KOBİ'lerin rekabet gücünü artıracak bir yer varsa o da internet. Bu nedenle tüm KOBİ'lerin geç olmadan bu alanda yatırım yapmaları gerektiğini düşünüyorum.

Danışman'ın tavsiyesi
Secretcv.com Genel Müdürü Okan Tütüncü, Miss. Poem şirketine kaliteli insan kaynağı konusunda önerilerde bulunuyor:
İK DEPARTMANI OLMALI
KOBİ'lerin eleman ilanları azımsanmayacak bir boyutta. Hem KOBİ'lerde hem büyük ölçekli şirketlerde kalifiye eleman ihtiyacı bulunuyor. 2011 yılının ilk 6 ayına baktığımızda en fazla eleman arayan sektörler arasında yüzde 10 ile tekstil ikinci sırada yer alıyor. KOBİ'lerin izleyebileceği yolların başında İK süreçlerini yönetmek üzere departmanlaşmaya gitmek var. İK'yı stratejik ortak olarak konumlandırmalılar.

KRİTERLER İYİ BELİRLENMELİ
KOBİ'lerin en çok yaptığı hatalardan biri, adayda aradıkları özelliklerle verilen iş tanımının birbiriyle çelişmesi. Yani hem deneyimli, hem askerliğini yapmış, hem 22 yaşında genç bir mühendis arıyorsanız işiniz çok zor. Bazı şirketler, bu özelliklerin hepsini bir arada istiyor ya da laboranta ihtiyacı var ama kimya mühendisi ilanı vermek istiyor. Kriterleri doğru belirleyemeyen şirketler verimli sonuçlar alamaz.

 

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz