Şirket kuruluşu nasıl kolaylaştı?

E-devlete geçilmesiyle özellikle ticaret hayatı her zamankinden daha hızlı bir hale geldi. Bugün Türkiye’de 6 prosedür ile 6 günde şirket kurmak mümkün iken yakın zamanda bu süre birkaç saate kadar inecek. Ticaret sicillerinin tamamen elektronik ortama aktarılmasını sağlayan MERSİS’in tamamlanmasıyla, noter süreci aradan çıkacak ve isteyen girişimciler online şirket kurma seçeneğini kullanabilecek. “Türkiye’yi ticaretin en kolay ve güvenli yapıldığı ülkelerden biri yapma vizyonuyla ilerliyoruz” diyen Gümrük ve Ticaret Müsteşarı Ziya Altunyaldız,  getirilen kolaylıkları ve merak edilenleri anlattı.

Şirket kurmanın kolaylaştırılmasında amaç ne?
Uluslararası trendlere baktığımızda işlemleri sadeleştiren platformların gittikçe önem kazandığını görüyoruz. Örneğin Dünya Bankası’nın 2010 tarihli bir raporuna göre küresel seviyede ticareti kolaylaştırma kapasitesini yarı yarıya artırmak, dünya toplam ticaretinde yüzde 9,7 oranında büyümeye, yani 377 milyar dolarlık artışa karşılık geliyor. Bakanlık olarak Türkiye’yi ticaretin en kolay ve güvenli yapıldığı ülkelerden biri yapma vizyonuyla ilerliyoruz. Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) de bunlardan biri... Hedefimiz, tüm kurumların, tüzel kişiliklerle ilgili iş ve işlemlerinin tek noktadan yapılabilmesini sağlamak. Bu yılın üçüncü çeyreğinde tüm ticaret sicil müdürlüklerinde kullanılabilir olacak.

Yeni düzenlemelerle şirket kurmak nasıl kolaylaştı?
Benim ticari alanda bir rönesans olarak nitelendirdiğim Yeni Türk Ticaret Kanunu ile işletmelerimizin uluslararası rekabet gücünü, kurumsal kapasitelerini artırmayı hedefleyen hukuki bir altyapı oluşturuldu. Şirket kurulumunun elektronik ortamda yapılmasının da önü açıldı. İki farklı yol izlenebilecek. İlki, güvenli elektronik imza kullanımıyla online şirket kurulumu yolu. İlgililer, güvenli elektronik imzalarıyla şirket sözleşmesini hazırlayacak, noter aşamasına gerek kalmadan sicile başvurularını yapabilecek. Bu yolla birkaç saat içinde şirket kurulumu tamamlanmış olacak. İkinci yol, sistemde üretilen şirket sözleşmesinin bir örneği notere tasdik ettirildikten sonra ticaret siciline başvuru yapılabilecek. Sistem başvuru sahiplerine iki usulden birini tercih etme şansı sunuyor. Şu anda ortalama 6 gün süren şirket kurma süresinin yeni sistemde birkaç saate düşeceğini memnuniyetle söyleyebilirim.~

Süreçteki sadeleşme özellikle hangi alanlarda yapıldı?
Aslında eski ve yeni mevzuatımız arasında temel hükümlerde bir fark yok. Ancak elektronik ortamda şirket kurulumuna izin verilmesi, tek kişilik şirket kurma imkanının getirilmesi aklıma ilk gelen sadeleştirmelerden... Tek kişilik limited ve anonim şirket kurulma imkanının getirilmesi sayesinde şirket kurmak isteyen kişilerin yanına mutlaka ortak veya ortaklar bulma zorunluluğu ortadan kalktı. Yine elektronik ortamda şirket kuruluş sürecinin tüm yönleriyle uygulanmasıyla önemli bir iyileşme hedefliyoruz.

Peki hangi tip şirketler için nasıl düzenlemeler oldu?
Düzenlemelerimiz tüm şirketleri kapsıyor. Örneğin ticaret sicili kayıtlarının elektronik ortamda tutulması ve depolanabilmesi, fatura ve benzeri teyit mektuplarının elektronik ortamda hazırlanıp saklanabilmesi, genel kurul çağrılarının elektronik posta ile yapılabilmesi gibi yenilikler yeni TTK’nın getirdiği ve tüm şirketleri kapsayan yenilikler. Uluslararası standartlarda kurulan, yönetilen, rekabet gücü yüksek, uzun ömürlü şirketlerimizin sayısının hızla artmasını istiyor ve düzenlemelerimizi bu çerçevede planlıyoruz.

Düzenlemeler yabancı ortaklıklar için de geçerli mi?
Elbette. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve Ticaret Sicili Yönetmeliği’nde ortakları Türk vatandaşlarından oluşan şirketlerle, ortaklarının tamamı veya bir kısmı yabancı ülke vatandaşlarından oluşan şirketlerin kuruluşları arasında bir farklılık söz konusu değil.

Girişimcilere yol gösterici olan kurumlar hangileri?
Bakanlığımızın internet sitesi olan www.gtb.gov.tr ve yine bu siteden ulaşılabilecek mersis.gumrukticaret.gov.tr adresleri girişimcilerimize yol gösterici olacaktır. Web sitemizde tüm ikincil düzenlemelere de yer verdik.
Girişimcilerimiz, yardım sayfalarından, şirket sözleşmesi veya diğer ana sözleşme değişiklik işlemlerinin nasıl yapıldığına ilişkin detaylı bilgiye ulaşabilecekleri gibi şirket sözleşmesi örneklerinden de yararlanabilirler. Bunun yanında çağrı merkezi de oluşturuldu. Ona da web sitemizden ulaşılabilir.

Yurtdışmdaki prosedürlere kıyasla Türkiye ne durumda?
Dünya Bankası koordinasyonunda hazırlanan “Doing Business-İş Yapabilirlik 2013” raporu bu konuda dikkate alabileceğimiz önemli kaynaklardan biri. Bu raporda Türkiye için verilerin değerlendirilmesine baktığımızda Türkiye’de şirket kuruluşunda 6 adet prosedürün yer aldığı ve ortalama kuruluş süresinin 6 gün olduğu görülüyor. ABD’de de hem prosedür hem gün sayısı 6. Almanya’da prosedür sayısı 9, şirket süresi 15 gün. Japonya’da prosedür sayısı 8, ortalama geçen zaman 23 gün. Kanada’da ise 1 belge ile 5 günde şirket kurulabiliyor. Gelişmiş ülkelere nazaran bir sıkıntımızın olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim.~

Peki şirket kapatmak da kolaylaştı mı?
Şirketlerin hızlı ve sorunsuz bir şekilde kapatılabilmesi de ülkelerin ticari kolaylık alanında dikkate alınan kriterlerden biri. Yeni TTK sonrasında şirket kapatmanın da yine MERSİS üzerinden çok daha hızlı bir şekilde olması mümkün hale gelecek. Zira kurum belge peşinde koşarak teyit alma süreci ortadan kalkmış olacak.

Bu düzenlemeler rakamlara nasıl yansıdı?
Kanun yürürlüğe girdikten sonraki 6 aylık dönemi bir önceki yılın son 6 aylık dönemiyle karşılaştırdığımızda, kurulan anonim şirket sayısının 1.336’dan 2.579’a çıktığını, görüyoruz.

Şirket kurmak isteyen bir girişimci hangi yolları izlemeli?
Öncelikle hangi alanda faaliyet gösterecekse bu alanın tam olarak tespit edilmesi gerekiyor. Sonrasında şirket türüne göre şirket sözleşmesinin hazırlanarak imzalanması ve tasdik süreci var. Biliyorsunuz asgari sermaye şartları var. AŞ’lerde en az 50 bin, limited şirketlerde en az 10 bin TL. Bu taahhüdün yüzde 25’inin şirketin tescilinden önce, kalanının 2 yılda ödenmesi gerekli. Bu aşamalardan sonra şirket kurulumuyla ilgili başvurular yetkili ticaret sicil müdürlüğüne yapılabilir. Elektronik ortamda kurulum süreci tercih edilirse, güvenli elektronik imza kullanılarak çok daha hızlı bir şekilde yapılabilir. Girişimcilerimize, bakanlığımız web sitesindeki bilgileri dikkatle incelemelerini öneriyorum. Son derece sade bir üslupla hazırladık.