Yeni hedef ulaşılmayan adresler

İstanbul’da neredeyse her köşe başında olmasına karşın Türkiye genelinde 9 ilde hiç BİM mağazası bulunmuyor. Migros, sadece Ankara’da 23 mağazasıyla yer alırken 15 il henüz Migros’la tanışmadı.
İzmir’de 79 şubesi bulunan Akbank’ın ise 5 ilde bir şubesi bile yok. Binek otomotiv pazarının lideri Renault 7, otomotiv sektörünün en büyük oyuncusu Tofaş Fiat ise bugüne kadar 19 şehre giriş yapmadı. Türkiye genelinde 60 ilde 500 satış noktası olan  ambalajlı su sektörünün en büyük oyuncusu Erikli Nestle Waters ise 21 ile ulaşmıyor.
Hepsi bu kadar değil. İllerin yanı sıra Türkiye’de birçok ilçenin de dev markalara erişimi sağlanmamış durumda. Örneğin 381 ilçede Arçelik bayi, 662 ilçede İş Bankası şubesi, 23 ilçede Aygaz satış noktası,  73 ilçede Petrol Ofisi istasyonu ve 73 ilçede Turkcell satış merkezi yer almıyor.
Türkiye 81 ili ve 923 ilçesiyle büyük bir coğrafya. Liderliğe oynayan birçok markanın hedefinde, ülkeyi baştan sona kapsamak var. Çünkü, uzmanlara göre bir ülkede en az yüzde 80-90 bulunabilir olan markalar, “lider” ya da “şampiyon” sayılıyor. Birçok marka da büyürken daha fazla pazara yayılarak ilerliyor.
Bugün markaların ayak izlerini takip ettiğimizde, hala gitmedikleri noktalar olduğu da görülüyor. Peki yayılmada öncelik tanınmayan ve listenin sonunda yer alan bu il ve ilçeler hangileri?
Capital, bu soruyu merak ederek önce Türkiye’de lider markaların kaç ili kapsadığını araştırdı. Ardından da henüz bulunmadıkları noktaları saptadı. Araştırma sonucunda henüz gidilmeyen yerlerin nereler olduğu, buralara neden gidilmediği ve şu ana kadar ne kadarlık bir satın alma gücünün göz ardı edildiği sorularının yanıtı ortaya çıktı.  

81 İLİ KAPSAYANLAR
Turkcell, Türk Telekom, Petrol Ofisi, Arçelik, Vestel, İş Bankası, Anadolu Sigorta, Aygaz, Türk Pirelli, Coca-Cola ve İstikbal gibi sektörünün lideri birçok marka, Türkiye’de 81 ilde satış noktaları ve mağazaları aracılığı ile tüketiciye ulaşıyor. Yani Türkiye’yi il bazında yüzde 100 kapsıyor.
İlçe bazında ise en yayılmacı marka Coca-Cola. Şirket Türkiye’de bulunan toplam 923 ilçenin tümünde 300 binin üzerinde satış noktasıyla varlık gösteriyor. Coca-Cola’nın yanı sıra LPG sektörünün devi Aygaz ve Petrol Ofisi çok sayıda ilçede yer alarak Türkiye’de bulunurluğu en yaygın markaların başında geliyor.
Örneğin Aygaz, 900 ilçede 2 bin 100 satış noktasıyla konumlanmış durumda. Türkiye’nin akaryakıt devi Petrol Ofisi de liderliğini 850 ilçedeki toplam 3 bin 200 istasyonla kanıtlıyor.
Yüzde 54’lük payıyla beyaz eşya sektörünün en büyük oyuncusu Arçelik de ilçe bazındaki yaygınlık anlamında liderliğini ortaya koyan bir konumda. Şirket, 542 ilçede 4 bin 500 bayisiyle tüketicinin karşısına çıkıyor.
İndirimli marketler konseptinin Türkiye’deki ilk uygulayıcısı olan ve bu alandaki liderliği elinden bırakmayan BİM, 72 ilde varlık göstererek tüm Türkiye’yi kapsamasa da ilçe bazında daha iyi bir performans sergiliyor. BİM’in 527 ilçede 2 bin 560 mağazası bulunuyor.



LİDERLERİN ULAŞAMADIĞI YERLER
Liderlerin ulaşmadığı il sayısı ve bu illerin hangileri olduğuna gelince... ~
Türkiye genelinde liderlerin ulaşmadığı iller, ağırlıklı olarak Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yer alıyor.
Binek otomobilde lider Renault, sadece 7 ilde bulunmuyor. Bu iller, Bingöl, Burdur, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Tunceli ve Ardahan.
BİM de ağırlıklı olarak Doğu Anadolu bölgesindeki illerde varlık göstermiyor. Zincir, Bingöl, Bitlis, Hakkari, Muş, Siirt, Tunceli, Van, Batman ve Şırnak olmak üzere 9 ilde mağaza açmadı. Aynı şekilde Garanti Bankası şubesi olmayan il sayısı da 9. Bu iller, Hakkari, Tunceli, Bingöl, Bitlis, Siirt, Muş, Gümüşhane, Bayburt ve Ardahan.
Denim sektörünün dünya markası Mavi Jeans’in yurtiçinde 77 ilde satış noktası ve mağazası var. Markanın henüz ulaşmadığı 4 il, Gümüşhane, Çankırı, Kırklareli ve Kilis.
Hazır giyim sektörünün yayılma hızı konusunda en hızlı markalarından LC Waikiki, şu ana kadar 57 ilde mağaza açtı. Markanın girmediği 24 il kaldı. Bu iller, Türkiye’nin her noktasında yer almakla birlikte ağırlıkla doğuda. Ağrı, Bingöl, Erzincan, Mardin, Muş, Siirt, Tunceli, Şırnak, Ardahan ve Iğdır’ın yanı sıra Karadeniz Bölgesi’nde Amasya, Kastamonu, Gümüşhane, Artvin, Sinop ve Tokat’ta LC Waikiki mağazaları bulunmuyor.
64 ilde mağazası olan Teknosa’nın henüz faaliyet göstermediği il sayısı ise 17. Bu iller de doğu bölgesinde. Ağrı, Bingöl, Iğdır, Ardahan, Şırnak, Tunceli, Siirt ve Hakkari, pek çok marka gibi Teknosa’nın da henüz görüş açısına girmiş değil.

ROTADA HANGİ İLLER VAR ?
Her ne kadar bu tablo, bugüne kadar markaların büyümede doğu bölgesine öncelik tanımadığını gösterse de bundan sonra tablo bir parça değişecek gibi görünüyor. Çünkü birçok şirket, büyüme rotalarında bulunmadıkları illerin de olduğunu açıklıyor. Örneğin Renault yetkilileri Bingöl, Burdur, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Tunceli ve Ardahan’a girme konusunda çalışmalarının devam ettiğini belirtiyor.
Bingöl, Bitlis, Hakkari, Muş, Siirt, Tunceli, Van, Batman ve Şırnak’ta mağazası olmayan BİM’in hedefi bu illere girmek. ~
Şu anda nüfusun yüzde 80’ine ulaşacak yaygınlıkta olduklarını belirten BİM CEO’su Jos Simons, olmadıkları illerde de mağazalar açacaklarını söylüyor. “Türkiye’deki her şehir ve hatta her kasabaya ulaşma planımız var” diye konuşuyor.
Migros, Tansaş, Şok, Macrocenter ve 5M formatlarıyla Türkiye genelinde 66 il ve 268 ilçede toplam 1.385 mağazası olan Migros Grubu da her ilde yer alma misyonuyla büyüyor. Bulunmadığı yerlere girme hazırlıkları yapıyor.
Gümüşhane, Çankırı, Kırklareli ve Kilis’te mağazası olmayan Mavi Jeans yetkilileri de bu illerle ilgili çalışmalarının devam ettiğini ifade ediyor.
Şu an 63 ildeki mağazaları aracılığıyla tüketiciye ulaşan Teknosa, 2010 yılında 81 ilde yer almak konusunda kararlı. Türkiye’nin her yerinde olmayı hedeflediklerini belirten Teknosa Genel Müdürü Mehmet Nane, “Mağazamızın olmadığı illerde uygun yer arayışlarımız sürüyor” diye konuşuyor.

BÜYÜK İLLER VE İLÇELERİ CAZİP
Pek çok sektör lideri ise bulunmadıkları yerlere girmek ya da daha az bulundukları alanlara giriş yapmak konusunda aceleci değil. Örneğin Türkiye’nin en yaygın akaryakıt ağına sahip olan ve 81 ilin tamamında, 923 ilçenin ise 850’sinde yer alan Petrol Ofisi’nin bulunmadığı ilçelere girme konusunda bir planı yok. Şirket yetkilileri, ağırlıklı olarak büyük kent merkezlerinde yeni istasyon yatırımları yapacaklarını belirtiyor.
Aynı şekilde şubeleriyle 81 ilde 261 ilçeye yayılan İş Bankası da önümüzdeki dönemde yeni şubelerini ilçeler dışında kent merkezlerinde açmayı planlıyor. Bankacılık sektörünün güçlü oyuncularından Garanti Bankası, 72 ilde şubeleriyle yer alıyor. Hakkari, Tunceli, Bingöl, Gümüşhane, Bayburt, Ardahan, Bitlis, Siirt ve Muş’ta ise Garanti Bankası şubesi yok. Yeni şubelerle büyüyen Garanti’nin, önümüzdeki dönemde bu illere girme konusunda bir planı bulunmuyor. Banka yetkilileri, “2009’da ağırlıklı olarak İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya gibi büyük il merkezlerinde yeni şubeler açıyoruz” diyor.
Mobilya sektörünün lider şirketi İstikbal, 81 ilde 408 ilçede faaliyet gösteriyor. İstikbal Pazarlama Müdürü Mustafa Büyükkatırcı, hem nüfus hem milli gelirden aldığı pay ile büyük olan illerde mağazalarını büyütmeyi hedeflediklerini söylüyor.
Perakende sektörünün en hızlı markalarından Koton’un da rotasında büyük iller var. Koton Genel Direktörü İbrahim Kanburoğlu, “Büyük iller başta olmak koşuluyla talebin olduğu diğer illerde de yatırımlarımızı sürdürmeye devam edeceğiz” sözleriyle hedeflerini açıklıyor.