GSM’in Yarını

Prof. Yjrö Neuvo / Nokia Teknoloji Gurusu Prof. Yjrö Neuvo, ünlü telefon devi Nokia’nın “teknoloji gurusu”... Yıllarını bu alana verdi, özellikle mobil iletişim konusundaki yeniliklere öncülük et...

1.03.2002 02:00:000
Paylaş Tweet Paylaş

Prof. Yjrö Neuvo / Nokia Teknoloji Gurusu

Prof. Yjrö Neuvo, ünlü telefon devi Nokia’nın “teknoloji gurusu”... Yıllarını bu alana verdi, özellikle mobil iletişim konusundaki yeniliklere öncülük etti. Şimdi de bu alanda çalışıyor, yarının teknolojilerini, cep telefonlarını şekillendiriyor. Nokia Mobil Telefonları Yönetim Kurulu Başkan Vekili Neuvo, bu alandaki son çalışmaları ve cep telefonunun yarınını DIGITAL’e anlattı...

Norveçli GSM operatörü Telenor, Oslo'da deneme mahiyetinde 3G (mobil Internet) servisi vermeye başladı… İngiltere'de milyonlarca cep telefonu sahibi geçtiğimiz kasım ayında, Ericsson'dan MMS (Mobile Messaging Centre) teknolojisini kullanan bir multi medya mesajı aldılar... Danimarkalı telekomünikasyon şirketi TDC Mobil, Hotmail abonesi internet kullanıcılarına, cep telefonu üzerinden e-posta hizmeti vermeye başladı… Alman mobil operatörü Viag Interkom, hazır kartlı abonelerine GPRS teknolojisi hizmetini sunma konusunda start verdi. Bu, “hazır GPRS kartlarının” Almanya'da satılmaya başlandığı anlamına geliyor… Hindistan, Yahoo'nun dünyada, SMS ile e-posta hizmetini vermeye başladığı ilk ülke oldu…

Son aylarda yaşanan tüm bu gelişmeler, mobil teknolojisinin ne kadar hızlı ilerlediğini ortaya koymaya yetiyor. Mobil iletişim devi Nokia'nın teknoloji gurusu Prof. Yjrö Neuvo, gelişmelerin bunlarla sınırlı kalmayacağını, gelecekte mobil telefonlarından ödeme yapılabileceğini, kimlik bilgilerinin saklanabileceğini kısaca cep telefonlarının “kişisel güvenlik araçları” haline geleceğini söylüyor.

Cep telefonlarının özellikleri ve fonksiyonlarının spesifik kullanımlar için uygun hale getirileceğini söyleyen Yjrö Neuvo ile, mobil iletişim pazarındaki gelişmeler üzerine söyleştik…

Gelecekte mobil operatörleri hangi teknolojiler üzerinde yoğunlaşacaklar?

Çeşitli teknolojik güçler ve endüstri girişimleri geleceğin cep telefonlarında bazı hizmetleri ve çözümleri mümkün kılacak. Anahtar teknolojiler ise, WAP(Wireless Application Protocol- Kablosuz İletişim Protokolü), XHTML, Symbian Platform (Mobil terminalleri en iyi şekilde çalıştıracak platform), Bluetooth (kablosuz bağlantı), Java (üçüncü şahıslar için kolay uygulama tasarımları) MMS (Multimedia Messaging- Multimedya Mesaj Gönderimi), SyncML( Synchronizating Data- Eşzamanlı Veri), Mobile Electronic Transactions (MeT- Mobil Elektronik Ticaret Girişimi), LIF (Location Interoperability Forum, uluslararası bağlantılı forum) olacak. Nokia’nın öncülük ettiği bu uygulamaların tümü, açık ve yerden bağımsız girişimlerdir.

Tüm bunlara ek olarak mobil network ağında önemli bir gelişme yaşanıyor. Bu ilerlemenin bir yönü bu yıl tanıştığımız GPRS (General Packet Radio Service) ağı olarak gösterilebilir. Diğer bir önemli gelişme ise “Üçüncü nesil” dediğimiz (3G) ağlara girişin olmasıdır. Bu şebekeler, gelecekte ağların kapasitesini arttırarak saniyede 2 Mbit veri transferine izin verecek.

GPRS ne gibi kolaylıklar sağlıyor?

GPRS, mevcut GSM ağını etkili bir şekilde kaplayarak, verileri bir paket içinde gönderip almaya olanak tanıyor. GSM ağına ek olarak GPRS, kullanıcılara operatör servislerine ve internete sürekli  erişim sunuyor.

Ayrıca, acil bağlantılara ve network'e bağlı olarak şimdiki WAP teknolojisini sunan cep telefonlarından daha yüksek bağlanma hızına olanağı da tanıyor. GPRS ile veri transferi saniyede 9.6 kbit’ten 43.2 kbit’e kadar çıkıyor.

Gelecekte cep telefonlarında ne tür hizmetler önemli hale gelecek? Bu hizmetler günümüzdekilerden farklı olacak mı?

Günümüzde cep telefonlarının verdiği hizmetler, WAP teknolojisine dayanıyor. Hali hazırda, günümüzde global olarak içerik sahipleri, servis sağlayıcılar ve mobil operatörler tarafından sunulan geniş bir mobil ağı görüyoruz. Bugün bize finansal hizmetler, hava tahminleri, burçlar, oyunlar, restaurant bilgileri gibi hem eğlendirici hem de bilgi verici hizmetler(infotainment) ya da işe gidip gelirken ihtiyaç duyulan otobüs kalkış saatleri gibi bilgiler sunuluyor.

Açık bilgi platformları ve ulaşılabilir çözümlerle mobil endüstrisi, tüketicinin yaşamını kolaylaştırmak istiyor. Bahsettiğimiz tüm bu teknolojiler, bu gelişime katkıda bulunuyor. Gelecekte, daha spesifik amaçları olan multimedya elementleri, resimler, video klipler ve görsel klipler gibi uygulamaları görmeyi bekleyebiliriz.

Sizce gelecekte bugün yapamadığımız ne tür hizmetler ve fonksiyonlar ön plana çıkacak?

Nokia gelecekte mobil telefonların “kişisel güvenlik araçları” haline geleceğine inanıyor, bunun anlamı cep telefonlarının daha fazla kişisel bilginin ve servisin toplandığı bir cihaz haline gelmesi. Bu yıl tanıştığımız MMS (multimedya mesaj hizmeti), mesajlaşmada önemli bir ilerlemeye olanak sağlıyor. MMS, genel kullanıma açık olarak, görsel, yazı ve imgeleri gönderebilen standartlaştırılmış bir servis. Nokia, ilk MMS kabiliyetli görüntülü telefonunu, geçtiğimiz kasım ayında, Nokia 7650 modeli ile sundu. Telefonda konuşabilen kullanıcı ek olarak, yazı ve multimedya mesajları alıp-gönderebilecek ve mobil servisleri kullanacak.

Mobil telefonlar aynı zamanda m-ticaret özelliklerini içerecek. Kullanıcı mikro ödeme (m cash) yapabilecek, mobil telefonu kredi kartı ödemeleri için kullanabilecek ya da bir şey satın aldığı zaman kazandığı bonus bilgilerinin hesabına geçirildiğini kontrol edebilecek. Gelecekte mobil telefonlar aynı zamanda kimlik ve donanım bilgileri de içerebilecekler.

Sizce gelecekte cep telefonlarında ne gibi özellikler ön plana çıkacak?

Gelecekte ��eşitli yeni mobil telefon kategorileri pazarda yerini alacak. Mobil telefonların; görüntü, medya kullanıcıları, eğlence veya iş uygulamaları gibi belli kullanım alanları için en iyi faydayı verecek şekilde işlevselleştirileceğini göreceğiz. Yani, cep telefonlarının özellikleri ve fonksiyonları spesifik kullanımlar için en uygun hale getirilecek.

Bu bir taraftan iyi oyun özellikleri anlamına gelirken, diğer taraftan iyi bir görsel kalite, ileri düzeyde görüntü elde etme ya da geniş kapsamlı bir iş uygulaması anlamına gelebilir. Anahtar özelliklere bağlı olarak, cep telefonlarının boyutları, ağırlığı ve ekran boyutları çeşitlenecek. Fakat genellikle geleceğin mobil telefonlarının boyutları günümüzdekilere yakın olacak. Çok da küçülmeyecek.

Mobil teknolojisinin önündeki büyük adımlardan biri olan, “Mobil ticaret” hakkındaki görüşleriniz neler?

Mobil ticaret altyapısı, ortaklaşa olarak MeT (Mobile Electronic Transactions) girişimi içinde geliştiriliyor. Bu, Nokia, Ericsson, Sony, Motorola, Panasonic ve Siemens’in ortaklaşa sponsor olduğu bir girişim. Ortaklık, güvenli mobil ticaret için bir altyapı belirleyerek cihazdan, servisten ve ağdan bağımsız, tutarlı bir kullanıcı deneyimi sağlamak için kuruldu.

Mobil elektronik ticaret (MeT) teknolojisi ve kavramı, tüm servislerle beraber tüm şebekeler üzerinde ve tüm mobil telefonlarından çalışacak.

WAP, WTLS (Wireless Transport Layer security-Kablosuz İletim Güvenlik Katmanı), WIM (Wireless Identification Module-Kablosuz Kimlik Saptama Modülü), PKI (Public Key Infrastructure- Genel Altyapı Anahtarı) ve Bluetooth gibi mevcut standartlar üzerinden para çekilebilecek.

Peki güvenlik için nasıl bir önlem alınacak?

Ticari veri akışı için gizlilik ve güvenlik, digital imzalar ve şifre servisleriyle sağlanacak. Mobil elektronik ticaret tabanlı uygulamalar, örneğin finansal ve ortak hizmetler için güvenlik erişimi ve kredi kartları, sadık müşterilere uygulanan programlar ve ticket kullanımı gibi mobil ödeme mekanizmalarını içeriyor. MeT (Mobil Elektronik Ticaret) şartnameleri, elektronik ticaretin mobil telefon üzerinde ne kadar güvenli olduğunu belirler.

Nokia'nın mobil telefon pazarının geleceğine ilişkin görüşleri neler?

Nokia, 2002 yılında satışlarında yüzde 15'lik bir artış öngörüyor. Aynı zamanda 2002'nin son çeyreğinde satışlarda yüzde 35'e varan bir artış kaydetmeyi bekliyor.

Nokia, 2002 yılında, global pazarda 420-440 milyon adet mobil el seti satılacağını tahmin ediyor. Bu rakam, toplam pazar payının yüzde 10-15 civarında artması anlamına da geliyor.Global olarak abone sayısındaki artışın, önümüzdeki yılın ilk yarısında 1 milyar abone olmasını ve 2005 yılına kadar bu sayının 1 milyar 500 milyona çıkmasını bekliyoruz.


Nokia, 2001 yılında global mobil servis pazarının değerini 385 milyar Euro olarak gerçekleşeceğini ve bu rakamın 2006 yılında 810 milyar Euro'ya kadar çıkacağını tahmin ediyor.

Nokia’nın geleceğe dönük projelerinden bahsedebilir misiniz?

Ne yazık ki şu ana dek konuştuklarımızdan daha fazla ayrıntıya giremeyeceğim. Daima geleceğe dönük geniş bir bakış açımız var. Genel olarak cevap verme ihtiyacı duyduğumuz sorular şunlar: Gelecekte teknolojik olarak neler mümkün olacak, teknoloji dışında ne yapabiliriz ve tüketici neye ihtiyaç duyabilir. Söylemeye gerek yok ki, bizim Ar-Ge çalışmalarımızda tüketici ihtiyaçları ve ilgileri başlıca anahtar konulardır.
 

 

 

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz