CEO-METRE ne diyor?
Dünyayı etkisi altına alan 2009 yılındaki krizden çıkışta her şirketin her sektörün performansı farklı bir trend izliyor
“Bu yıl şubat ayında pazar kendi ritmini yakaladı ve yükselme eğilimine
girdi. Bu yılın 550–600 bin seviyelerinde kapanacağını ve performansın
2009’dan daha iyi olacağını umuyoruz.”
İBRAHİM AYBAR / Renault Mais
“2010’a tedbirli bir iyimserlikle bakıyor ve beyaz eşya sektöründe yaklaşık yüzde 2 büyüme bekliyoruz. İnşaat sektörünün yavaş yavaş canlanmaya başlayacağını ve bu durumun ankastre satışlarını olumlu etkileyeceğini öngörüyoruz. 2009’daki gibi vergi indirimleri yapılmadığı takdirde, Türkiye ekonomisi de 2010’da yüzde 3,5’tan fazla büyümez.”
NORBERT KLEIN / BHS Ev Aletleri
“Kapasite kullanım oranları ve imalat sanayi büyüme rakamları, kriz öncesine çok yakın olduğumuzu gösteriyor. Buralarda büyük gerileme olmazsa en geç 3’üncü çeyreğin sonunda kriz öncesi duruma gelmiş oluruz. 2009’da sektörümüzde krizden dolayı bir gerileme olmadı. 2010’da da bu temele dayalı büyüme devam ediyor. 2010’un kalan kısmında büyüme devam edecek. Yüzde 10’a yakın değer büyümesi öngörüyoruz.”
İZZET KARACA / Unilever Türkiye
“2010’nun ilk çeyreğinde önemli bir büyüme gerçekleşti. Fakat 2009’un ilk çeyreğinde ise yüzde 14,7 bir küçülme yaşamıştık. Büyümenin bu kadar yüksek olmasının temel sebebi baz etkisinden geliyor. Gerçek büyüme trendine baktığımız zaman önümüzde uzun bir yol var. Türkiye’nin ihracatı yavaş gidiyor ve gitmeye devam edecek. Sektörler arasında da farklar var. Lokomotif sektörler olan otomotiv, inşaat ve tekstil ağır gidiyor. Kısa vadede hızlı büyüme beklenmemeli. Türkiye bu yıl yüzde 5,5-6 civarında büyüme yakalayabilir.”
TUNCAY ÖZİLHAN / Anadolu Grubu
“Kriz öncesine kalıcı bir şekilde dönmek ve arada kaybolan 2-3 yılı telafi etmek, 2011 sonuna sarkacak. Şu anda sadece turizmde daha çabuk bir toparlanma yaşanıyor. Diğer iş kollarımızda 2008’i henüz yakalayamadık. Bunda dış etkenlerin rolü önemini koruyor.”
ERDAL AKSOY / Turcas Holding
“Sektör hacimsel büyüme ve aktif kalitesindeki düzelmeyle ilk 5 ayda 9,6 milyar TL kâr elde etti. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 8,3 milyar TL idi. Bu kâr rakamının gerçekleşmesinde yılın ilk yarısında sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 8,2 artan toplam kredi ve mevduat hacmi ile 94 baz puan azalarak yüzde 4,5’ler düzeyine gerileyen takipteki alacak oranı büyük rol oynadı. Olumlu gelişmelerin ikinci yarıda devam etmemesi için önemli bir neden görünmüyor. Ancak düşük faiz oranları ve artan rekabetten dolayı yılın ilk yarısındaki kârlılığın korunması zor bir hedef olacak.”
ERGUN ÖZEN / Garanti Bankası
“2010 yılının ilk 6 ayında toptan satışlar 300 bin adedi aşarak, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 oranında yükseldi. 2009 yılının ilk 9 ayında 273 bin 357 adet olan binek ve hafif ticari araç pazar toplamı bu yıl aynı dönemde 1,79 oranında artış kaydetti. Toplam hafif ticari araç satışları ise aynı dönem için geçen yıla oranla yüzde 9,91 artarak 91 bin 950 adet olarak gerçekleşti. Ağır ticari araç pazarında bir önceki yılın aynı dönemine göre pazarda yüzde 21 oranında artış oldu. Biz bu seyrin 2010 yılı sonuna kadar süreceğini öngörüyoruz.”
ACLAN ACAR Doğuş Otomotiv
“Havacılık ekonomisinin en önemli göstergesi yolcu sayısındaki artıştır. Bunun da dünya GDP’si (kişi başına düşen milli gelir) ile doğrudan bağlantısı var. Eğer dünya GDP’si 1 birim büyürse yolcu sayısında 1,5-2 katı artış gerçekleşiyor. Onun için TAV olarak kriz öncesine döndük diyebilirim.~
Bu yılın ilk 6 ayında tüm havalimanlarımızda dış hat yolcularında yüzde 15’lik bir artış yaşadık. Aynı büyüme oranının sektörde de olacağına ve yıl sonunda sektörün yüzde 15 büyüyeceğine inanıyorum.”
SANİ ŞENER / TAV
“Sektörümüzü son 2 yıldır etkisi altına alan krizden yavaş yavaş çıkıyoruz. Prim üretimi açısından kriz öncesindeki büyüme oranlarını büyük oranda yakaladık. 2010’un ilk 5 aylık döneminde prim üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,9 oranında artarak 5 milyar 975 milyon lira oldu. 2010’un ikinci yarısında özellikle kârlılık üzerinde belirli bir toparlanma olacağını düşünüyoruz. 2010 sonunda yüzde 5 ile 8 arasında bir büyüme yaşanacağını tahmin ediyoruz.”
MUSTAFA SU Anadolu Sigorta
“Hızlı tüketim sektörleri 2009 yılında da büyüme gösterdi. Canlılık piyasaya daha agresif bir rekabet getirdi. Bu rekabet pazarları daha da büyütüyor. Kanımca faaliyette bulunduğumuz tüm sektörlerde ülke ekonomisinin büyüme hızının üzerinde bir büyüme yaşanacak.”
ERDEM KOÇAK / Türk Henkel
“2010’un ilk yarısında ana iş kollarımız olan kimya, enerji, gayrimenkul ve tekstildeki toparlanma devam etti. 2010’un ilk 5 ayında elektrik talebi 82 bin 963 Gwh ile 2008’in ilk 5 ayı ile neredeyse aynı seviyedeydi. Gayrimenkulde 2010 yılı ilk çeyreğinde 2009’un aynı dönemine göre inşaatta yüzde 8, konut sahipliğinde yüzde 2, gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde yüzde 11 daha fazla değer yaratıldı.
2010 sonuna kadar enerjide 2008 büyüklüklerini aşacağımızı, diğer sektörlerde ise 2008 yılı büyüklüklerine erişeceğimizi veya aşacağımızı tahmin ediyoruz.”
MEHMET ALİ BERKMAN / Akkök Grubu
“Hazır giyim perakendeciliğinde, geçen yılın ilk 6 ayına göre yüzde 12-13 arasında iyileşme var. Krizin yüzde 85-90’ı atlatılmış durumda. Yıl sonunda ise iyileşmenin bir önceki yıla göre yüzde 10 civarında olacağı öngörülüyor.”
VAHAP KÜÇÜK / TEMA MAĞAZACILIK
“2010’un ilk 6 ayında kredilerdeki artış 2009 sonuna göre yüzde 12,4 oldu. Bu seyir devam ederse yıl sonunda yüzde 20’nin üzerinde bir kredi artışı öngörülebilir. Konut kredilerindeki talep toparlanmayı destekler nitelikte. Konut kredilerinde yıl sonunda yaklaşık yüzde 30’a yakın artış görülebilir.”
ZİYA AKKURT / Akbank
“2010’da telekom sektöründe belirsizlik devam etmekle birlikte yatırımcıların öngörülerine göre öncü göstergelerde iyileşme beklentisi bulunuyor. 2009 yılında sunulan 3G’deki ivmeli artışın bu yıl özellikle mobil geniş bant talebi ağırlıklı olmak üzere devam etmesi bekleniyor.
2010, Türkiye’deki telekom sektörü açısından belirleyici dönemlerden birisi olacak. Bu kapsamda multimedya uygulamalar ve mobil hizmetlerle yakınsamanın daha da hızlanacağını düşünüyoruz.”
ERKAN AKDEMİR / Avea
“Teknoloji kendine özgü dinamikleri nedeniyle diğer sektörlere göre çok daha hızlı bir büyüme gösteriyor. Ülke ekonomisinin 2010 için hedeflediği büyümenin üstünde bir büyüme ile yılı tamamlayacak sektörümüzde, gelişimin iki haneli rakamlarla sonuçlanmasını bekliyoruz. Bu yılın krizde ertelenen yatırımların hayata geçirildiği parlak bir dönem olacağını düşünüyoruz.” ~
MEHMET NANE / Teknosa
“Bilgi teknolojileri ve iletişim sektörü, büyük fırsatları içinde barındırdığını 2009 yılı içerisinde ve bu yılın ilk 6 ayında ortaya koydu. Sektör açısından 2010’un, bir önceki yıldan çok daha olumlu geçtiğini söylemek mümkün. Bu toparlanmanın artarak devam edeceğini tahmin ediyoruz. TÜBİSAD’a göre sektör bu yıl yüzde 20’ler düzeyinde büyüyecek. 2010’da şirketlerin teknoloji yatırımının 2009’a göre artacağı görüşündeyiz.”
MEHMET NALBANTOĞLU / Koç Bilgi Grubu
“2010 yılı için kişi sayısında yüzde 15, ciroda yüzde 25’lik bir büyüme hedefi koyduk ve şu ana kadar rakamlar beklentilerimizin üzerinde gerçekleşti. 2010 yılı için kârlılıkta 2009’un üstünde, kriz öncesi 2008 rakamlarını hedefliyoruz.”
MEHMET ERSOY / ETS
İBRAHİM AYBAR / Renault Mais
“2010’a tedbirli bir iyimserlikle bakıyor ve beyaz eşya sektöründe yaklaşık yüzde 2 büyüme bekliyoruz. İnşaat sektörünün yavaş yavaş canlanmaya başlayacağını ve bu durumun ankastre satışlarını olumlu etkileyeceğini öngörüyoruz. 2009’daki gibi vergi indirimleri yapılmadığı takdirde, Türkiye ekonomisi de 2010’da yüzde 3,5’tan fazla büyümez.”
NORBERT KLEIN / BHS Ev Aletleri
“Kapasite kullanım oranları ve imalat sanayi büyüme rakamları, kriz öncesine çok yakın olduğumuzu gösteriyor. Buralarda büyük gerileme olmazsa en geç 3’üncü çeyreğin sonunda kriz öncesi duruma gelmiş oluruz. 2009’da sektörümüzde krizden dolayı bir gerileme olmadı. 2010’da da bu temele dayalı büyüme devam ediyor. 2010’un kalan kısmında büyüme devam edecek. Yüzde 10’a yakın değer büyümesi öngörüyoruz.”
İZZET KARACA / Unilever Türkiye
“2010’nun ilk çeyreğinde önemli bir büyüme gerçekleşti. Fakat 2009’un ilk çeyreğinde ise yüzde 14,7 bir küçülme yaşamıştık. Büyümenin bu kadar yüksek olmasının temel sebebi baz etkisinden geliyor. Gerçek büyüme trendine baktığımız zaman önümüzde uzun bir yol var. Türkiye’nin ihracatı yavaş gidiyor ve gitmeye devam edecek. Sektörler arasında da farklar var. Lokomotif sektörler olan otomotiv, inşaat ve tekstil ağır gidiyor. Kısa vadede hızlı büyüme beklenmemeli. Türkiye bu yıl yüzde 5,5-6 civarında büyüme yakalayabilir.”
TUNCAY ÖZİLHAN / Anadolu Grubu
“Kriz öncesine kalıcı bir şekilde dönmek ve arada kaybolan 2-3 yılı telafi etmek, 2011 sonuna sarkacak. Şu anda sadece turizmde daha çabuk bir toparlanma yaşanıyor. Diğer iş kollarımızda 2008’i henüz yakalayamadık. Bunda dış etkenlerin rolü önemini koruyor.”
ERDAL AKSOY / Turcas Holding
“Sektör hacimsel büyüme ve aktif kalitesindeki düzelmeyle ilk 5 ayda 9,6 milyar TL kâr elde etti. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 8,3 milyar TL idi. Bu kâr rakamının gerçekleşmesinde yılın ilk yarısında sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 8,2 artan toplam kredi ve mevduat hacmi ile 94 baz puan azalarak yüzde 4,5’ler düzeyine gerileyen takipteki alacak oranı büyük rol oynadı. Olumlu gelişmelerin ikinci yarıda devam etmemesi için önemli bir neden görünmüyor. Ancak düşük faiz oranları ve artan rekabetten dolayı yılın ilk yarısındaki kârlılığın korunması zor bir hedef olacak.”
ERGUN ÖZEN / Garanti Bankası
“2010 yılının ilk 6 ayında toptan satışlar 300 bin adedi aşarak, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 oranında yükseldi. 2009 yılının ilk 9 ayında 273 bin 357 adet olan binek ve hafif ticari araç pazar toplamı bu yıl aynı dönemde 1,79 oranında artış kaydetti. Toplam hafif ticari araç satışları ise aynı dönem için geçen yıla oranla yüzde 9,91 artarak 91 bin 950 adet olarak gerçekleşti. Ağır ticari araç pazarında bir önceki yılın aynı dönemine göre pazarda yüzde 21 oranında artış oldu. Biz bu seyrin 2010 yılı sonuna kadar süreceğini öngörüyoruz.”
ACLAN ACAR Doğuş Otomotiv
“Havacılık ekonomisinin en önemli göstergesi yolcu sayısındaki artıştır. Bunun da dünya GDP’si (kişi başına düşen milli gelir) ile doğrudan bağlantısı var. Eğer dünya GDP’si 1 birim büyürse yolcu sayısında 1,5-2 katı artış gerçekleşiyor. Onun için TAV olarak kriz öncesine döndük diyebilirim.~
Bu yılın ilk 6 ayında tüm havalimanlarımızda dış hat yolcularında yüzde 15’lik bir artış yaşadık. Aynı büyüme oranının sektörde de olacağına ve yıl sonunda sektörün yüzde 15 büyüyeceğine inanıyorum.”
SANİ ŞENER / TAV
“Sektörümüzü son 2 yıldır etkisi altına alan krizden yavaş yavaş çıkıyoruz. Prim üretimi açısından kriz öncesindeki büyüme oranlarını büyük oranda yakaladık. 2010’un ilk 5 aylık döneminde prim üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,9 oranında artarak 5 milyar 975 milyon lira oldu. 2010’un ikinci yarısında özellikle kârlılık üzerinde belirli bir toparlanma olacağını düşünüyoruz. 2010 sonunda yüzde 5 ile 8 arasında bir büyüme yaşanacağını tahmin ediyoruz.”
MUSTAFA SU Anadolu Sigorta
“Hızlı tüketim sektörleri 2009 yılında da büyüme gösterdi. Canlılık piyasaya daha agresif bir rekabet getirdi. Bu rekabet pazarları daha da büyütüyor. Kanımca faaliyette bulunduğumuz tüm sektörlerde ülke ekonomisinin büyüme hızının üzerinde bir büyüme yaşanacak.”
ERDEM KOÇAK / Türk Henkel
“2010’un ilk yarısında ana iş kollarımız olan kimya, enerji, gayrimenkul ve tekstildeki toparlanma devam etti. 2010’un ilk 5 ayında elektrik talebi 82 bin 963 Gwh ile 2008’in ilk 5 ayı ile neredeyse aynı seviyedeydi. Gayrimenkulde 2010 yılı ilk çeyreğinde 2009’un aynı dönemine göre inşaatta yüzde 8, konut sahipliğinde yüzde 2, gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde yüzde 11 daha fazla değer yaratıldı.
2010 sonuna kadar enerjide 2008 büyüklüklerini aşacağımızı, diğer sektörlerde ise 2008 yılı büyüklüklerine erişeceğimizi veya aşacağımızı tahmin ediyoruz.”
MEHMET ALİ BERKMAN / Akkök Grubu
“Hazır giyim perakendeciliğinde, geçen yılın ilk 6 ayına göre yüzde 12-13 arasında iyileşme var. Krizin yüzde 85-90’ı atlatılmış durumda. Yıl sonunda ise iyileşmenin bir önceki yıla göre yüzde 10 civarında olacağı öngörülüyor.”
VAHAP KÜÇÜK / TEMA MAĞAZACILIK
“2010’un ilk 6 ayında kredilerdeki artış 2009 sonuna göre yüzde 12,4 oldu. Bu seyir devam ederse yıl sonunda yüzde 20’nin üzerinde bir kredi artışı öngörülebilir. Konut kredilerindeki talep toparlanmayı destekler nitelikte. Konut kredilerinde yıl sonunda yaklaşık yüzde 30’a yakın artış görülebilir.”
ZİYA AKKURT / Akbank
“2010’da telekom sektöründe belirsizlik devam etmekle birlikte yatırımcıların öngörülerine göre öncü göstergelerde iyileşme beklentisi bulunuyor. 2009 yılında sunulan 3G’deki ivmeli artışın bu yıl özellikle mobil geniş bant talebi ağırlıklı olmak üzere devam etmesi bekleniyor.
2010, Türkiye’deki telekom sektörü açısından belirleyici dönemlerden birisi olacak. Bu kapsamda multimedya uygulamalar ve mobil hizmetlerle yakınsamanın daha da hızlanacağını düşünüyoruz.”
ERKAN AKDEMİR / Avea
“Teknoloji kendine özgü dinamikleri nedeniyle diğer sektörlere göre çok daha hızlı bir büyüme gösteriyor. Ülke ekonomisinin 2010 için hedeflediği büyümenin üstünde bir büyüme ile yılı tamamlayacak sektörümüzde, gelişimin iki haneli rakamlarla sonuçlanmasını bekliyoruz. Bu yılın krizde ertelenen yatırımların hayata geçirildiği parlak bir dönem olacağını düşünüyoruz.” ~
MEHMET NANE / Teknosa
“Bilgi teknolojileri ve iletişim sektörü, büyük fırsatları içinde barındırdığını 2009 yılı içerisinde ve bu yılın ilk 6 ayında ortaya koydu. Sektör açısından 2010’un, bir önceki yıldan çok daha olumlu geçtiğini söylemek mümkün. Bu toparlanmanın artarak devam edeceğini tahmin ediyoruz. TÜBİSAD’a göre sektör bu yıl yüzde 20’ler düzeyinde büyüyecek. 2010’da şirketlerin teknoloji yatırımının 2009’a göre artacağı görüşündeyiz.”
MEHMET NALBANTOĞLU / Koç Bilgi Grubu
“2010 yılı için kişi sayısında yüzde 15, ciroda yüzde 25’lik bir büyüme hedefi koyduk ve şu ana kadar rakamlar beklentilerimizin üzerinde gerçekleşti. 2010 yılı için kârlılıkta 2009’un üstünde, kriz öncesi 2008 rakamlarını hedefliyoruz.”
MEHMET ERSOY / ETS
