Sektörleri değiştiren teknolojiler

Sadece robotların çalıştığı “karanlık” fabrikalar, 5G sistemlerinin makinelere entegre edilmesi gibi pek çok yenilik söz konusu…

19.01.2022 15:41:000
Paylaş Tweet Paylaş
Sektörleri değiştiren teknolojiler

Nil Dumansızoğlu

[email protected]

Artık internetten alışveriş yaparken sanal kabinlerde kıyafet denemek, müşteri temsilcilerinin hologramlarıyla konuşmak, kendi uyku düzenimize göre geliştirebileceğimiz akıllı yataklarda uyumak hiç de uzak değil. Yapay zeka ve robotların hayatımıza girmesiyle son tüketicinin karşılaşacağı pek çok senaryo var. Bununla beraber yeni teknolojiler üretim şekillerini de kökten değiştiriyor. Sadece robotların çalıştığı “karanlık” fabrikalar, 5G sistemlerinin makinelere entegre edilmesi gibi pek çok yenilik söz konusu…

Gartner tarafından yapılan son tahmine göre dünya çapında BT harcamalarının 2022 yılında, 2021’e göre yüzde 5,5 artışla toplam 4,5 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Sonuçların değerlendirmesinde, 2020 ve 2021’de değişen durumun aslında teknolojinin kendisi değil, insanların onu benimseme ve farklı şekillerde kullanma konusundaki isteği olduğuna dikkat çekiliyor. 2022’de ise CIO ve CTO’lar iş yapış biçimlerini yeniden şekillendirmeye odaklanacak. Türkiye’de ise IDC Türkiye’nin araştırmasına göre dijital dönüşüm ve bulut teknolojileri yatırımlarıyla 2020’de yüzde 2,5’lik artış yaşandı. Türkiye BT harcamalarının 2021’de yüzde 3,9 artarak 9,5 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Yeni dünya düzeniyle birlikte dijital yatırımlara hız veren şirketler, büyük bir dönüşüm içinden geçiyor. Sanal gerçeklik, yapay zeka, otonom sistemler ve robotlar; şirketlerin bugüne kadar iş yapış şekillerini kökten değiştiren teknolojiler oldu. Bundan sonra özellikle yapay zekanın gelişmesiyle bilim kurgu senaryolarını aratmayacak teknolojiler bizleri bekliyor. Capital Dergisi olarak perakendeden sigortaya, üretimden kozmetiğe birçok sektörü dönüştürecek teknolojilerin ne olduğunu araştırdık. 

YAPAY ZEKA ETKİSİ 

Perakendeden üretime, kozmetikten kimyaya, telekomdan sigortaya her sektörün yatırım yaptığı dönüşümün öncü teknolojisi yapay zeka, çağrı merkezi sektörünün de temellerini değiştirdi. Ses tanıma özellikli yanıt robotlarından anlık mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla müşteriyle etkileşim yöntemlerine kadar birçok yeni uygulama kullanılıyor. Robotların, otomatize edilebilen işlerde 7 gün 24 saat çalışarak iş süreçlerine dahil olduğunu belirten AssisTT BT Genel Müdür Yardımcısı İzzet Erten, önümüzdeki dönemde de yapay zekanın rolünün artacağına dikkat çekiyor ve ekliyor: “Sanal gerçeklik teknolojisinin kullanımı artacak. Sadece ses olarak hizmet vermenin dışında hologram benzeri teknolojilerin de devreye girmesiyle daha gerçekçi ve görselliği de ön plana çıkaracak bir müşteri deneyimi için atılacak adımlar da geleceğin müşteri deneyim merkezlerinde sıradan bir uygulama haline gelecek diye düşünüyorum.” Kozmetik sektöründe de yapay zeka teknolojisi müşteriye erişim noktasında birçok yenilik getirdi. Sinoz Kozmetik CEO’su Yasin Çörekçi’nin verdiği bilgiye göre son kullanıcıya hitap eden teknolojik gelişmeler arasında 3D makyaj ürünleri, ModiFace Mirror gibi makyaj ve cilt bakım analizi aynaları, ev tipi manikür cihazları, asistan uygulamaları var. Çörekçi, “Samsung S Skin App gibi yapay zeka tabanlı uygulamalar halen geliştirilen teknolojiler ve bunlar en etkili sonucu sunmaya odaklanıyor” diyor.

KİŞİSELLEŞTİRİLMİŞ ÜRÜNLER

Perakende alanında faaliyet gösteren şirketler de hem üretim hem satış süreçlerinde teknolojiyi etkin kullanıyor. Örneğin İşbir Holding CEO Metin Gültepe, üretimde akıllı üretim teknolojileri ve yenilikçi makinelerin çok daha nitelikli ürünlerin elde edilmesine olanak sağladığını, satış tarafında ise e-ticaret trendinin sektöre büyük etkisi olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Yıllardır denenerek alınması gereken bir ürün olduğunu bildiğimiz yatak, gelişmiş algoritmalarla web sitesi üzerinden bulunabiliyor. Doğru yatağı seçmeye yardımcı akıllı uygulamalar kişinin boy, kilo, vücut yapısı, partnerinin özellikleri ve tercih edeceği yatak türü göz önünde bulundurularak çeşitli önerilerde bulunuyor. Discover adıyla İşbir Yatak’ta olan bu teknolojinin muadillerini tüm dünyada görmek mümkün.” DeFacto COO ve CGO’su Serdar Ersoy ise şunları söylüyor: “Önümüzdeki süreç için bize rehberlik edecek teknolojik trendleri belirleyerek bu yeniliklerin bizi nereye götüreceğini öngörmenin önemli olduğunu düşünüyoruz. Perakendeciler olarak fiziksel mağazalarda sağladığımız verimliliği, sistem entegrasyonu ve müşteri memnuniyeti düzeyinde çevrimiçi satın almalarda da sağlayacak yeni nesil çözümlere yöneleceğiz. Müşteri talebini önceden tahmin etmek, kişiselleştirme üzerinden belirli hedef kitleler için alışveriş profilleri geliştirmek hedeflerimiz arasında yer alıyor. Artırılmış gerçeklikle mümkün hale gelen sanal deneme kabinlerinin de sektörün ilgi çekici yeniliklerinden biri olacağı ve yaygın hale geleceği öngörülüyor.” 

MÜŞTERİ SANAL DENEYİM YAŞAYACAK

Perakende sektörü e-ticaret yatırımlarını hızlandırırken doğası gereği teknolojik gelişmelerle ilişkili e-ticaret sektörü, son yıllarda verinin toplanması, saklanması ve işlenerek kullanıcıya özel deneyimler sunulması konularına yatırım yapıyor. Günümüzün en önemli konularından biri olan veriyi doğru şekilde değerlendirmek ve tüm süreçleri iyileştirmek adına geliştirmek sektör için oldukça önemli. Trendleri yakalamak için büyük veri ve yapay zekaya yatırım yaptıklarını belirten GittiGidiyor CTO’su Oğuzhan Poyrazoğlu, “Mikroservis mimarisinin yazılım süreçlerinde hayatımıza girmesiyle çok daha esnek ve ölçeklenebilir altyapılara kavuştuk. Dolaylı yoldan bu durum aslında organizasyonumuzu daha ürün odaklı ve verimli bir yapıya çevirmemize de olanak sağlıyor” diyor. Poyrazoğlu, sektörün gelecekte karşı karşıya kalacağı teknolojilerle ilgili ise şunları söylüyor: “Henüz tam olarak olgunlaşmasa da AR (alternatif gerçeklik) ve VR (sanal gerçeklik) teknolojileri hayatlarımıza yakın bir dönemde çok daha fazla dahil olacak. Alışveriş deneyimi de kullanılan cihaz ve ortamlara göre şekillenmek durumunda kalacak. Tüm ürünleri sanal aynada üzerimizde veya evimizin bir köşesinde görme, sanal mağazalar, fiziksel dünyadaki eşyalarla etkileşime girebileceğimiz alışveriş deneyimleri orta vadede hepimizin gündeminde olacak. Çok yakın bir dönemde gündemimize giren, ‘metaverse’ diye tabir edilen sanal evrenlerle yeni jenerasyonların nasıl etkileşime geçeceği çok önemli. Bu alanda yakın dönemde hayatlarımızda çok ciddi bir değişim olacağı gerçekliği, fiziksel dünyadaki alışverişi nasıl etkileyecek, beraber göreceğiz.” 

"KARANLIK FABRİKALAR" GÜNDEMDE 

Üretimde, özellikle endüstri 4.0 uygulamaları önemli bir kırılım noktası oldu. Yeni teknolojilerin üretim sürecinin her aşamasında yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla zamanında ve eksiksiz teslim verilerinde iyileşme, müşteri memnuniyetinde artış ve ihracat pazarlarında marka algısını güçlendirme gibi çok önemli rekabet avantajları elde edildi. Örneğin Kastamonu Entegre, üretim sürelerinde önceki döneme göre yüzde 10’un üzerinde zaman tasarrufu sağladı. En çok değişim yaratan teknolojik kazanımların IoT uygulamalarıyla birlikte geldiğini ifade eden Kastamonu Entegre Global Teknik Direktörü Yusuf İleri, “Bu teknoloji sayesinde tüm süreçlerde verimlilik artırıldı” diyor. En önemli değişimin robotik teknolojiler ve otomasyon konusunda yaşandığını belirten Peyman CEO’su Kaan Baral, “Standart süreçler ve kişiye bağlı işler, robotik teknolojiler tarafından yapılabilir hale geldi. Bu durum, insan kaynaklı hataların sıfıra inmesi ve tam kontrol süreçleri açısından çok önemli faydalar yarattı” diyor ve şöyle konuşuyor: “Endüstri 4.0 ve yapay zekayla birlikte tüm üretim sürecinin robotlar tarafından yapıldığı, aydınlatmaya gerek duyulmayan ve insanın çalışmadığı fabrikalarla üretimde daha fazla verimlilik gündeme gelebilir. Artan verimlilik, rekabette avantaj sağlayacağı gibi inovasyon da her alanda daha fazla yararlanılan bir konuma ulaşabilir. Bu sistemler sayesinde çalışanların daha verimli ve etkin olabilecekleri alanlara yönlendirilmesi mümkün olabilir.” 

YEŞİL EKONOMİ ETKİSİ

Şirketler ve kurumlar için teknoloji yatırımlarını zorunlu kılan bir başka etken de dünyanın her alanda yeşil dönüşüme girmesi. Artık karbon emisyonu daha az ve sürdürülebilir ürünler üretmesi beklenen şirketlerin, sürdürülebilirlik taahhütlerini gerçekleştirmesinin yolu teknolojiden geçiyor. Örneğin Kastamonu Entegre Global Teknik Direktörü Yusuf İleri, sektörün geleceğini çevre dostu teknolojilerin belirleyeceğinin altını çiziyor. Güç sistemleri şirketi olarak net sıfır karbonlu bir gelecek için aktif rol almak zorunda olduklarını ifade eden Rolls-Royce Türkiye Ülke Direktörü Görkem Kiriş Gümüşel, “Sürdürülebilir yakıtların artırılmasının net sıfır karbon hedefine ulaşmada kritik rol oynayacağını düşünüyoruz. Demiryolu sektörü için hibrit-elektrikli powerpack, denizcilik sektörü için de çok sayıda entegre hibrit gemi tahrik sistemi geliştirdik. Havacılık sektöründe ise özellikle kentsel hava hareketliliği (UAM), yakın mesafe ve bölgesel uçak pazarlarında hibrit-elektrikli ve tamamen elektrikli uygulamalar için çeşitli fırsatlar mevcut” diyor. Çevre dostu ve zehirli kimyasalların bulunmadığı ürünlerin, önümüzdeki dönemde haşere kontrol sektörünü değiştireceğini belirten İlaçlat CEO’su Yüksek Kimyager Yılmaz Seçkiner, “yeşil kimyasal” denilen biyosidal ürünlerin geliştirilmesinin de yazılım teknolojilerine bağlı olduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: “Kolay uygulanabilir, takip edilebilir olan bu teknolojik sistemler, sorunları kaynağında çözerek ve birçok hastalık, virüs ve bakterinin taşıyıcısı konumunda olan haşerelerin etkin bir şekilde kontrol altına alınmasını sağlayacaktır. Pandemisiz bir dünya bu teknolojilerle mümkün.”


"SİGORTA SEKTÖRÜ BÜYÜK DÖNÜŞÜMDEN GEÇİYOR"
METİN DEMİREL AKSİGORTA GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

İŞ YAPIŞ ŞEKLİ 
Sigorta sektörü, uzman sigortacılardan büyük veri ve yapay zeka tarafından yönlendirilen otomasyona geçiyor. Sektör oyuncuları mevcut iş modellerine yeni teknolojiler ekliyor. Örneğin bazıları canlı müşteri desteği sunmak için makine öğrenimi ve doğal dil işlemeyi uygulayan sohbet robotlarını kullanıyor. Yurt dışında bir başka grup, müşterilerini, sağlıklarını iyileştirme ve kazalardan kaçınma konusunda rehberlik sağlamak için giyilebilir izleme cihazları kullanmaya teşvik ediyor.

ROBOTİK SÜREÇ
Birbirleriyle bağlantılı iki teknolojik yenilik dijital çalışan (RPA&Chatbot) ve yapay zeka, değişimin en büyük katalizörleri. Robotik süreç otomasyonunun ilk çıktısını, Aksigorta Dijital Asistanı-ADA üzerinden kullanmaya başladık. ADA’yla yılda 4 milyon başarılı işlem gerçekleştiriyoruz. 400 bin hasar evrakını ADA ayrıştırıyor ve hasar dosyasıyla eşleştiriliyor. 3 binden fazla acenteden gelen yüzbinlerce talebi anında cevaplıyor.

YENİ OYUNCULAR
Özellikle hayat dışı sigortacılığın en büyük prim üretimine sahip araç sigortalarını, elektrikli otonom araçların hayatımıza girmesiyle çok büyük bir değişim bekliyor. Tesla şimdiden bu markete girmiş durumda. Yeni nesil sigortacılar arasında Çinli devler Alibaba ve Tencent yer alıyor. Yine Apple ve Google, bankacılık ve finans sektörüne giriş yaptı. Yapay zeka ve büyük veriye dayalı otomasyonun yeteneklerini sigortada kullanmaya kararlılar. Bu yeni oyuncularla sektörün çok önemli bir değişime girmesini bekliyorum.



"YEŞİL MODA ANLAYIŞI GÜÇLENDİ"
HİLAL SUERDEM KİĞILI CEO’SU

EKO-BİLİNÇ
Yeşil moda anlayışıyla eko-bilinçlendirme hareketine öncü olan yenilenebilir koleksiyonlar, son yıllarda sektörümüze büyük değişimler getirdi. Hammadde tüketiminin azalması, atıkların ortadan kalkması, gereksiz enerji tüketiminin engellenmesi ve israfın önüne geçilmesi adına çok önemli bir rol üstlenen geri dönüşüm teknolojilerine yapılan yatırımlar da şirketlerin odak noktasına girdi.

GERİ DÖNÜŞÜM Biz de yaz sezonunda ortaya çıkan örme grubu üretim atıklarını iyi bir atık yönetimi politikasıyla yeniden üretime kazandırıyoruz. Bunları yeniden değerlendirip 2021/22 Sonbahar- Kış koleksiyonumuzda yer alan mont ürünlerinde dolgu elyafı olarak kullanıyoruz. Pet şişelerden ve yüzde 100 geri dönüşümlü ipliklerden ürettiğimiz gömlekler de bulunuyor. Plastik şişelerden geri dönüşümle kazanılan liflerden üretilmiş kumaşlarla elde edilen “Recycle Gömlek” geri dönüşüme yönelik çalışmalarımızın önemli bir sonucu.

START UP YATIRIMI 
Şimdiye kadar ana yatırımcı ve hissedar olarak iki teknoloji şirketine yatırım yaptık. QualisICT şirketiyle Türkiye ve dünya perakendesinin ihtiyaç ve problemlerine çözüm bulmayı, Octopus şirketiyle de dünyanın ileri gelen dijital/teknoloji devleriyle iş birliği yaparak birçok tüketiciye ulaşıp çözüm ortağı olmayı hedefliyoruz.



"TEKNOLOJİYİ DOĞRU KULLANANLAR ÖNE ÇIKACAK"
SERKAN ÖZTÜRK TURKCELL BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNDEN SORUMLU GENEL MÜDÜR YARDIMCISI

YAPAY ZEKA 
Kurumsal iş süreçlerimizde yapay zekanın imkanlarından yararlanıyoruz. Ses analizi, mobil analitik platform, öneri algoritması, robotik süreç otomasyonu ve sosyal iyilik için çeşitli yapay zeka çözümleri üzerine çalışıyoruz. Chatbotlar, görsel ve video işleme, kişiye özel öneri sistemleri, nesnelerin interneti, veri analizi gibi yeteneklerle geliştirmeler yapmayı sürdürüyoruz.

KATMA DEĞER 
Tüm bu yeni teknolojileri kullanırken veriyi katma değer yaratacak şekilde yerelleştiriyor ve kullanıcıların fayda sağlayabileceği şekilde düzenliyoruz. Bize ait olan etik değerlere sahip yapay zeka çıktılarına sahip olabilmek için bu alanda da kendi teknolojilerimizi geliştirmemiz gerekiyor. Buna en güzel örnek olarak Yaani Asistan’ı gösterebiliriz.

TREND Önümüzdeki dönemde farklı iş modelleri ve değişen tüketici alışkanlıklarının hayatımızda önemli bir yer edinmeye devam edeceğini öngörüyorum. Uzaktan çalışma, uzaktan eğitim, tele tıp, online alışveriş, artırılmış gerçeklikle zenginleşen sanal mağaza konseptleri, online eğlence platformları, nesnelerin interneti, yapay zeka, büyük veri, veri analizi ve koruma, bulut teknolojisi ve 5G gibi teknolojiler ön planda olmayı sürdürecek. Bu alanlarda teknolojiyi doğru kullanan kurumlar bir adım önde olacak.



Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz