Çevreci bankalar

Çevreci yaklaşımlar finans sektöründe de etkisini gösteriyor. Bankalar, bu konuda pek çok yeniliğe imza atmış durumda. Özellikle yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerine verilen destek giderek artıyor. Garanti Bankası, bu projelere bugüne kadar 3 milyar dolar ayırdı. Yapı Kredi de sadece bu yılın ilk çeyreğinde 120 projeye 3,1 milyar dolar finansman sağladı. Bireysel tarafta da çevreci kredi kartları dikkat çekiyor. Örneğin Akbank, Wings kartı kullanıcılarını karbon ayak izlerini silmeye çağırıyor. Önümüzdeki 5 yılda yenilenebilir enerji projeleri için 20 milyar dolara yakın finansman ihtiyacı doğacak. Bankalar da çevreyi koruyan bu projeleri desteklemek için hazır. Doğal kaynakların hızla tükeniyor olması, çevre bilincini artırıyor. Dünyada tüketicilerin satın alma davranışlarını şekillendiren çevre bilinci, son yıllarda Türkiye’de de gündemde. Türkiye’de çıkarılan yönetmeliklerle çevrenin korunması daha etkin hale getirildi. Toplumda çevre konularına duyarlılık artıkça Türk bankaları da bu alanda ciddi adımlar atmaya başladı. Türkiye’deki özel bankalar, çevreci olmak adına harekete geçmiş durumda. Bugün Şekerbank’tan TSKB’ye, Garanti Bankası’ndan Yapı Kredi Bankası’na kadar tüm büyük özel bankalar, hem ürünlerinde çevreci yaklaşımlar sunuyor hem giderek artan bir ivmeyle yenilenebilir enerji projelerine destek veriyorlar. 2005 yılından itibaren özellikle Yenilenebilir Enerji Kanunu’nun (YEK) çıkmasıyla yatırımcıların ve finansör bankaların bu alanda önü açıldı ve o tarihten sonra hem yatırımlar hem de krediler artarak yoğunlaştı. O nedenle bankalar da çevreye en büyük desteği kredilerle veriyor. Aynı şekilde bankaların tüm organizasyonlarında da çevreyi koruyan ve enerji tasarrufu yaratan önlemler alınıyor. Çevreyi koruyan sosyal sorumluluk projelerine ağırlık veriliyor.

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
ENERJİK DESTEK
Bankalar, çevre anlamında en etkin adımı, yenilebilir enerji projelerine verdikleri destekle atıyor. Bu amaçla bankaların kredilerinin küçümsenmeyecek bir bölümü çevre konusuna ayrılmış durumda. Örneğin Yapı Kredi Sosyal Sorumluluk Projeleri Yöneticisi Nurcan Erhan, 2012’nin ilk çeyreği itibariyle 120 yenilenebilir enerji projesine toplam 3,1 milyar dolar finansman gerçekleştirdiklerini açıklıyor. Aynı şekilde TSKB de 2003 yılından bu yana yenilenebilir enerji finansmanı sağlıyor. TSKB Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Orhan Beşkök, “2011 sonu itibariyle kurulu gücü 3.300 MW olan 93 yenilenebilir enerji projesi finanse ettik. Bu projelerin faaliyete geçmesiyle Türkiye’nin sera gazı salınımı yüzde 1 azalacak. Ayrıca 19 enerji verimliliği projesini de finanse ettik. Buradan 140 bin hanenin yıllık elektrik tüketimine denk tasarruf sağlanacak” diyor.~
Vakıfbank, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansmanı Projesi kapsamında KOBİ’lerin enerji verimliliğine ilişkin projelerinin finansmanı için 60 milyon dolar kaynak yarattı. Şekerbank da bu alanda “EKOkredi; Enerjiyi ve Emeği Koruyan Kredi” ürünü ile destek sağlıyor. Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Abdurrahman Özciğer, “EKOkredi ile 2009’dan bugüne 350 milyon TL’yi aşkın kredi kullandırdık. 417 KOBİ, 26 bin 256 bireysel müşterimiz, 2 bin 996 esnafımız, çiftçimiz ve küçük işletmemiz bu imkandan yararlandı” diyor.

YEŞİL KARTLAR
Bireysel bankacılık tarafında ise çevreci kredi kartları öne çıkıyor. Örneğin Garanti Bankası’nın Çevreci Bonus Card’ı, kazandırdığı ek puanların bir kısmını WWF-Türkiye’nin doğa koruma çalışmalarına bağışlıyor. Garanti Genel Müdür Yardımcısı Ebru Dildar Edin, çevreye duyarlı bireysel müşterilerinin bu kart ile basılı malzemelerde geri dönüşümlü kağıt kullanımı veya kart malzemesinde düşük PVC oranı gibi uygulamalarla çevrenin korunmasına da katkıda bulunduklarını belirtiyor. Aynı yaklaşımla Akbank da Wings kredi kartına sahip müşterilerini iklim değişikliği ve karbon salımı konusunda bilinçlendirmek üzere 2011 yılında karbon ayak izi adlı bir web sayfasını hayata geçirdi. Akbank Kurumsal İletişim Bölüm Başkanı Murat Göllü, “Özellikle iş veya tatil amaçlı seyahatleri fazla olan müşterilerimize yönelik kredi kartımız olan Wings’in web sitesinden ulaşılabilen karbon ayak izi sayfası, tüm vatandaşlarımızın kullanımına açık. Ayda ortalama bine yakın ziyaretçi alan sayfada ‘Karbon ayak izi nedir, nasıl hesaplanır, karbon ayak izi hesap makinesi, karbon ayak izimizi azaltmanın yolları’ gibi başlıklar altında detaylı bilgilere yer veriliyor” diyor. İş Bankası ve Vakıfbank ise tercihlerini hibrid araçlardan kullanan bireysel müşterilerine uzun vadede özel faizlerle kredi imkanı veriyor.

BANKA İÇİ UYGULAMALAR
Tüm bu hizmetlerin yanında bankalar kendi enerji, su, kağıt gibi tüketim kalemlerinde de tasarrufa gitmek için önlemler alıyor. Her bankanın bu alanda yoğun çalışmaları mevcut. Örneğin Citibank, Türkiye’de operasyon merkezinde hava kalitesini optimum seviyede tutmak amacıyla bina yönetim sisteminde ciddi geliştirme çalışmaları yapıyor. Böylece yıllık 100 bin kWh daha az elektrik tüketilmesi amaçlanıyor. Citibank ve TSKB, tüm faaliyetlerinde yeşil enerji kullanıyor. TSKB Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Orhan Beşkök, “2006 yılı sonunda ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesi almaya hak kazanan ilk Türk bankası olduk. 2009 yılından itibaren bankanın tüm elektrik ihtiyacını, serbest tüketici statüsü ile bir yenilenebilir enerji firmasından tedarik ediyoruz. Ayrıca 2009 Mayıs ayında karbon ayak izimizi silerek Türkiye’nin ilk karbon nötr bankası olduk” diyor. Akbank Kurumsal İletişim Bölüm Başkanı Murat Göllü de enerji tüketimi ve buna bağlı olan karbon salınımı konusuna önem verdiklerini açıklıyor. Banka, 2011 yılında elektrik tüketiminden kaynaklanan toplam karbon salınımında geçen yıla oranla yüzde 19’luk düşüş yakaladı. HSBC de tüm merkez binalarında plastik, kağıt, metal ve cam için geri dönüşüm çalışmaları yapılıyor.~

ÇALIŞANLARIN ÇABALARIYLA BÜYÜYOR
Bankaların kendi içinde aldığı önlemler kadar çalışanlarının gönüllü çalışmaları da çevreye önemli katkılar sağlıyor. Akbank, bu alanda Bölgesel Çevre Merkezi-BÇM işbirliği ile “Vakit Yok Projesi”ni hayata geçirdi. Projeyle gönüllü 60 Akbank çalışanı iklim değişikliğinden etkilenmiş ya da etkilenmesi beklenen 15 alanda fotoğraflama ve röportaj çalışmaları gerçekleştirdi. 7 bin 500 öğrenciye iklim değişikliği konularında eğitimler verdi. HSBC de çalışanlarından oluşan sosyal sorumluluk kulübü, “HSBC Gönüllüleri” liderliğinde bilinçlendirme çalışmaları yapıyor. HSBC Stratejik Planlama ve Kurumsal İletişim Grup Başkanı Evren Altıok, “Binin üzerinde çalışanımız, 13 farklı ilimizde çevre ve kıyı temizleme çalışmaları yürüttü. Afyon’da bin 500, Ankara’da 200 adet fidanın dikilmesi ve çevreyle ilgili bilgilendirici seminerler gerçekleştirdiler” diyor. Yapı Kredi’nin sosyal sorumluluk projelerinde en büyük destekçisi çalışanları oluyor. Yapı Kredi Gönüllüleri Platformu kapsamında çalışanlar, Kocaeli’nin Kargalı, Ahatlı, Ovacık, Elbizli köylerinde TEMA Vakfı’nın da desteğiyle ceviz ağacı fidanı dikti. Aynı şekilde İş Bankası da Türkiye’nin en büyük kurumsal ağaçlandırma projelerinden biri olan “81 İlde 81 Orman Projesi”ni yürütüyor. Banka, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile TEMA Vakfı işbirliğinde 2008 yılında başlattığı projeyle şu ana dek 1,8 milyona yakın fidan dikildi.

GELECEĞE YÖNELİK HEDEFLER
Bankaların çevre konusunda hedeflerinde çıta yükseliyor. Yeni yürürlüğe giren lisanssız elektrik üretim yönetmeliği sayesinde, 500 kW altındaki küçük ölçekli yenilenebilir enerji projeleri için bankaların birey ve KOBİ’lere önemli finansman sağlaması bekleniyor. Tabii yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerine destek sağlayan krediler de büyüyecek. TSKB, önümüzdeki dönemlerde de çevre alanındaki çalışmalarını hız kesmeden sürdüreceği sinyalini veriyor. Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Abdurrahman Özciğer, “EKOkredi ile bankamız aracılığıyla enerji tasarrufu ile tanışan kişi sayısını her yıl yüzde 35 artırmayı hedefliyoruz. Enerji verimliliğinin finansmanı için yılda yaklaşık 10 bin kişiye ulaşmayı planlıyoruz” diyor. Akbank Kurumsal İletişim Bölüm Başkanı Murat Göllü, “Müşterilerimizin enerji tasarrufunda bulunmaları ve sera gazları salınımlarında düşüş kaydetmeleri amacıyla çeşitli ürün ve hizmetler sunmaya devam edeceğiz” diye konuşuyor. Citibank Operasyon ve Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Erdinç Gündöner de 100’den fazla ülkede bulunan bankanın, 2015 itibariyle enerji verimliliğini yüzde 20 artırmayı, su tüketimini ise yüzde 20 azaltmayı hedeflediğini açıklıyor. Citi, tüm dünyada 10 yıl içinde alternatif enerji, temiz teknoloji projelerine 50 milyar dolar finansman sağlamayı da taahhüt ediyor.~

EBRU DİLDAR EDİN
GARANTİ BANKASI GENEL MÜD. YARDIMCISI
"YENİLENEBİLİR ENERJİYE 3 MİLYAR DOLAR AYIRDIK"
RÜZGAR SANTRALLERİNE FİNANSMAN
Çevresel performansımızı artırmak için odaklanmamız gereken konuların başında yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerinin finansmanı geliyor. Bu kapsamda bugüne kadar sadece yenilenebilir enerji projelerine aktarmış olduğumuz kaynak, 3 milyar dolar seviyesini aştı. Finanse ettiğimiz yenilenebilir enerji projelerinin toplam kurulu gücü ise 3.100 MW'a ulaştı. Sadece 2011'de finanse ettiğimiz bu projeler, devreye alındığında yıllık 2,47 milyon ton karbon azaltımı öngörüyoruz. Finanse ettiğimiz yenilenebilir enerji projelerinin yaklaşık yarısını rüzgar enerjisi projeleri oluşturuyor. Bu projelere sağladığımız finansman 1,2 milyar dolar seviyesine ulaştı. Bugün faaliyette olan rüzgar santrallerinin yüzde 40'nı biz finanse ettik.
ÖNEMLİ FIRSATLAR OLUŞACAK
Ayrıca "Çevre Yönetim Sistemi" oluşturduk. ISO 14001 standartlarına uygun şekilde hazırlanan çevre politikamız ve prosedürlerimizle çevre bilincimizi tüm faaliyetlerimizin içine yerleştireceğiz. Hesaplamalarımıza göre yenilenebilir enerji faaliyetleri için önümüzdeki 5 yılda yaklaşık 15-20 milyar dolar tutarında finansman ihtiyacı doğacak. Banka olarak bu ihtiyacın karşılanması noktasında azami katkıyı sağlamayı planlıyoruz. Ayrıca 500 kW altında üretim yapılacak lisanssız temiz elektrik projeleri için de bankaların çeşitli finansman paketleri oluşturacaklarını ve bu konudaki artan talebi karşılamaya çalışacaklarını düşünüyoruz. Bu özellikle KOBİ ve bireysel bankacılık açısından da önemli fırsatlar yaratmış olacak.

NURCAN ERHAN YAPI KREDİ SOSYAL SORUMLULUK PROJELERİ YÖNETMENİ
"ORMAN LAR YARATIYORUZ"
AĞAÇLANDIRMAYA DEVAM
Çevre konusunda ilk adımın doğal kaynak tasarrufu olduğuna inanıyoruz. Bu nedenle sürekli ağaçlandırma projeleri yapıyoruz. Bireysel ve KOBİ müşterilerimize sunduğumuz Meşe, Ardıç, Çam, Çınar ve Sedir bankacılık paketlerine üye olan ilk 150 bin müşterimiz adına fidan dikimi gerçekleştirdik. TEMA Vakfı aracılığıyla dikilen bankacılık paketleri fidanları ile Türkiye'nin dört ayrı bölgesinde ormanlar oluşturulmasına ve doğal yaşamın sürdürülebilirliğine önemli bir katkı yaptık. 2009'da yanan Mersin Gülnar'da 100 bin ağaçlık bir orman oluşturduk. Önümüzdeki dönemde de ağaçlandırma çalışmalarına devam edeceğiz.~

GERİ DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI
2006'da Milli Eğitim Bakanlığı'nın desteği ve DenizTemiz Derneği işbirliğiyle "Sınırsız Mavi" projesi başlattık.
TURMEPA eğitmenleri tarafından öğretmenlere eğitimler verildi. 2011 sonunda 6 milyon 600 bin öğrenci, çevre elçisine dönüştü. Ayrıca 2008'de üst yönetim kararıyla özel günlerde takvim, ajanda gibi kağıt bazlı hediye üretimi yapmayı durdurduk. Elektronik hesap özeti talimatları almak ve binalarımıza atık kutuları yerleştirmek gibi geri dönüşüm çalışmalarını gerçekleştiriyoruz. 2011 sonu itibariyle 908 ton kağıt, 783 kg plastik, 744 kg cam ve 281 kg metal atığın geri dönüşümleri sağlandı. Böylece 15 bin 500 ağacı kesilmekten kurtardık. 2011'deki çeşitli e-ekstre dönüşüm kampanyalarımız sayesinde 53 ton kağıdın kullanılmasını önlemiş olduk.