2023 hedefimiz 20 milyar dolar ciro

Beyaz eşya ana ve yan sanayinde de kentin çok önemli bir payı var. Önümüzdeki dönemlerde ise havacılık, raylı sistemler ve seramik sektörlerinin de ciddi bir büyüme göstermesi bekleniyor Türkiye sanayinin en önemli üretim merkezlerinden olan Eskişehir, bugün makine imalat, metal eşya, havacılık sanayi, otomotiv yan sanayi, raylı sistemler ve döküm sanayi yönünden ülkemizin en gelişmiş endüstri noktalarından biri. Kentte önceki yıllarda genel olarak un ve unlu ürünler ve kiremit, tuğla ve soba imalatı konusunda faaliyet gösteren firmalar ağırlıkta iken, 1968 yılında Eskişehir Sanayi Odası’nın 1973’te ise Eskişehir OSB’nin kurulmasıyla sanayileşme konusunda önemli bir dönüşüm başladı. Bu sayede Eskişehir, ülkemizin en önemli sanayi kentlerinden biri konumuna geldi.

Uçak motoru imalatı, dizel lokomotif ile bor ürünleri üretiminde Eskişehir, Türkiye pazarının yüzde 100'ünü elinde tutuyor. Dünyadaki bor yataklarının yüzde 60'ı da Eskişehir'de bulunuyor. Kent ekonomisinde beyaz eşya ana ve yan sanayide önemli bir paya sahip. Türkiye’deki buzdolabı üretiminin yüzde 60’ı ve soğutucu kompresör üretiminin yüzde 95’i yine Eskişehir’deki sanayi tesislerinde gerçekleştiriliyor.

Eskişehir Sanayi Odası (ESO) Başkanı Savaş M, Özaydemir, önümüzdeki dönemde mevcut sektörlerin yanı sıra havacılık, raylı sistemler ve seramik sektörlerinin daha fazla öne çıkacağını söylüyor. 2023 yılında ESO’ya üye sanayi kuruluşlarının toplam cirosunun 20 milyar dolara, ihracatlarının ise en az 5 milyar dolara ulaşmasını hedeflediklerini hatırlatan Özaydemir, “2023 yılında Eskişehir sanayi ihracatının en az 1 milyar dolarlık kısmı havacılık ve savunma sanayi ürünlerinden oluşacak” diyor. ESO Başkanı Savaş M, Özaydemir ile kent ekonomisini konuştuk:

Kent ekonomisinin lokomotif sektörleri hangileri?
Makine imalat sanayi toplam sanayi içinde firma sayısı yönünden ilk sırada yer alırken taş ve toprak sanayi ikinci, gıda sanayi ise üçüncü sırada yer alıyor. Eskişehir sanayi içinde sektörlerin elde ettikleri cirolar yönünden duruma bakıldığında ise yine makine imalat sanayi sektörü ciddi bir payla ilk sırada bulunuyor. Ciroda ikinci sırada gıda sanayi var. İhracat yönünden sektörel dağılıma bakıldığında da tablo aynı.~
Ancak son yıllarda ESO olarak yaptığımız girişimler ve stratejik çalışmalarımız sonucunda şehirde ciddi potansiyel gösteren havacılık, raylı sistemler ve seramik sektörleri öne çıkmaya başladı. Odamız firmaları sektörel işbirliği içinde buluşturan bir yapı olan kümelenme çalışmalarına öncülük ederek ilk adımı Eskişehir-Kütahya-Bilecik Seramik Kümesi’ni kurarak attı. Ardından Havacılık Kümesi’nin kurulmasına öncülük ederek havacılık ve savunma alanında çalışan firmaların bir araya gelmesini sağladık. Son olarak ülkemizin ilk raylı sistemler kümesinin kurulmasına destek verdik. Şu an mobilya ve makine sektörlerine yönelik kümelenme çalışmaları da sürüyor.

Kentin geçen yılki ihracat rakamları hakkında bilgi verir misiniz?
Ülkemizdeki ekonomik yapıya paralel bir şekilde Eskişehir’deki sanayi kuruluşlarının 1980 sonrasında, ihracat dayalı sanayileşme stratejisinin bir uzantısı olarak hızla ihracata yöneldikleri izleniyor. 1983 yılında ESO’ya üye kuruluşların toplam ihracatları 66 milyon dolar iken, 2000 yılında 388 milyon dolara çıktı. İhracatımızdaki hızlı artışla birlikte bu rakam 2012 yılı sonunda 2,1 milyar dolara ulaştı. ESO’na üye firmalar, ihracatlarının ortalama olarak yüzde 60'ını başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere gelişmiş ülkeler olan OECD ülkelerine gerçekleştiriyor.

2012 yılı ile 2013'ün ilk 8 ayına ait verileri değerlendirdiğinizde Eskişehir’in dış ticaret hacmi
nasıl bir değişim gösterdi?
2012 yılı ile 2013 yılının ilk 8 aylık TÜİK ihracat verilerini karşılaştırdığımızda, geçen yılın bir miktar gerisinde kalındığı görülüyor. 2012 yılının ilk 8 ayında Eskişehir’den 648 milyon dolarlık ihracat yapılırken, bu rakam 2013 yılının ilk 8 ayında 526 milyon dolara indi. Bunda geçtiğimiz yıl bazı çevre ülkelerine gerçekleştirilen ihracatın, 2013 yılında azalmış olmasının da etkisi görülüyor. Ancak Eskişehir sanayindeki düzenli ihracat artışı devam ettiriyor. Başta ABD ve Almanya olmak üzere ağırlıklı olarak Eskişehir ihracatının yüzde 70’lik bölümü gelişmiş ülkelere yapılıyor. Ayrıca Türkiye’nin toplam ihracatı içinde yüzde 2-3 düzeyinde seyreden yüksek teknolojiye dayalı ürün ihracatı. Eskişehir ihracatı içinde yüzde 15 düzeyine ulaştı.

Kentte sanayicilerin yaşadığı en önemli sorunlar ve bunların çözümü için önerileriniz neler?
Ülkemizin en ciddi sorunlarından biri olan mesleksizlik. Eskişehir için nispeten çok büyük bir sıkıntı olmasa bile ilerleyen zaman içerisinde bizim de kapımızı çalacak. Bu öngörüyle hareket ederek kurduğumuz CNC Eğitim Merkezi ve yaklaşık tutarı 1,5 milyon TL olan Kaynak Teknolojileri ve Endüstriyel Otomasyon Eğitim Merkezleri ile hem gençlere hem sanayicimize destek olmaya çalışıyor. Ülkemizdeki sanayicilerimizin ve işverenlerimizin yaşadığı en büyük sıkıntı ve ihtiyaç olan iyi eğitilmiş eleman bulma zorluğu bir an önce çözüme kavuşturulmalı. Eğitim sisteminin çıktısını oluşturan eğitilmiş insan gücü kaynağının, aslında çalışma yaşamının da hayati temel girdisi olduğu kavrandığında bu konunun toplumun ekonomik ve sosyal gelişimi için ne denli önemli olduğu bir kere daha ortaya çıkacaktır.~

ESO’nun Türkiye’nin 2023 vizyonuna bakışı nedir?
Eskişehir Sanayi Odası bu konudaki çalışmaların temelini 2004 yılında attı ve belirlenen 2023 vizyonu anlayışına göre stratejilerini revize etti. Bu kapsamda gerçekleştirilen geniş katılımlı ve çok aşamalı toplantılarla ilk olarak, Eskişehir sanayisisi için de gelecekte ciddi anlamda öne çıkacak sektörler belirlendi. Eskişehir sanayi için belirlediği hedeflere ulaşmak için çalışan ESO, 2023 yılında üye sanayi kuruluşlarının toplam cirosunun 20 milyar dolara, ihracatlarının ise en az 5 milyar dolara ve çalışan sayısının ise 100 bin kişiye ulaşacağını hedefliyor. Bu kapsamda 2023 yılında Eskişehir sanayi ihracatının en az 1 milyar dolarlık kısmı ise sadece ileri teknoloji ürünü olan, havacılık ve savunma sanayi ürünlerinden oluşacak.