"Pay yarışı" sürerse fiyatlar düşük kalır

Sigorta sektörü, kara yılı geride bırakıyor. 2012’de yazılan rekor zarardan sonra sektörde bu yıl kârlılıkta pozitife geçiş bekleniyor. Bu beklentinin arkasında trafik sigortası gibi branşlarda yaşanan fiyat artışı etkili oluyor. Ray Sigorta Genel Müdürü Levent Şişmanoğlu'na göre pazar payı yarışları sürerse zaman zaman trafik sigortalarında daha düşük fiyatları görmemiz mümkün olacak. Yakın dönemde sektörde önemli konsolidasyonlar bekleyen Sişmanoğlu, bu ortamda şirket olarak fırsatları değerlendirmeye hazır olduklarını söylüyor.

Hayat dışı sigortacılık sektörü bu yılın ilk 7 ayında yüzde 25’lik büyüme yakaladı. Bu rakamda, Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yakaladığı yüzde 4,4’lük büyüme ve otomotivdeki canlılık etkili oldu. Ray Sigorta Genel Müdürü Levent Şişmanoğlu, büyümede motor poliçelerinde fiyatların artışı ve yeni yatırımların sigortalanmasının da önemli rol oynadığını düşünüyor. 16 Eylül 2013 verilerine göre geçen yıla oranla trafik sigortalarında yüzde 50 daha fazla prim yazıldığına dikkat çeken Şişmanoğlu, “Trafik sigortalarında poliçe adedi de yüzde 5 arttı. Trafik sigortalarının fiyatlarının artması nedeniyle ortalama prim üretimi yüzde 45 büyüdü. En önemli prim üretimi büyümesi, bu alanda yaşanıyor" yorumunu yapıyor. Aynı şekilde yangın branşında da prim üretimi yüzde 28’e ulaşıyor.

Şişmanoğlu, bu yıla kârlılık anlamında da olumlu bakıyor. “Geçen yıl zararın önemli bir kısmını tek bir şirket yapmıştı, bu yıl aynı şirket kâr yapıyor. Trafik tarafı yılı pozitif kâr sonucuyla bitirecek. Diğer branşlar içinse başa baş ya da biraz pozitif sonuç beklemekte fayda var. Kârlılıkta artıya geçilen bir yıl olacak” diye konuşuyor. 2011 ve 2012 yılında kârlılığa odaklanan Ray Sigorta da bu yılla birlikte orta vadede pazardaki payını yüzde 5-6 seviyesine çıkarmayı hedefliyor. Geçen yıl 3 milyon TL kâr açıkladıklarını belirten Şişmanoğlu, paylarını artırmak istediklerini söylüyor. Bunu da organik büyümenin yanında inorganik büyümeyle de yapabileceklerini anlatıyor. Şişmanoğlu, “Satın almalara açığız, grubumuz her an hazır” diye konuşuyor Ray Sigorta Genel Müdürü Levent Şişmanoğlu ile sigorta sektörünün performansını, gelişmeleri ve şirketinin hedeflerini konuştuk:

Capital: Sigorta sektörü için 2013 nasıl geçiyor? Sektörün teknik ve bilanço performansı nasıl?
- Hayat dışı sigorta alanı için 2013, pozitif bir yıl.~
Sektörün temmuz ayı verilerine göre prim üretiminde yüzde 25’lik büyümesi mevcut. Bu rakam motor tarifelerinin artışı ve yeni yatırımların sigortalanmasıyla yakalandı. Trafik sigortaları ve bir poliçede 100 milyon TL’lik primler getiren yeni yatırımların sigortalandığı mühendislik sigortaları ile prim üretimi yükseliyor.

Capital: Branş bazında bakıldığında en önemli büyümeler nereden geliyor? Hangi alanlar dikkat çekiyor?
- 16 Eylül 2013 verilerine göre geçen yıla oranla trafik sigortalarında sektör, yüzde 50 daha fazla prim yazıyor. Trafik sigortalarında poliçe adedi de yüzde 5 arttı. Trafik sigortalarının fiyatlarının artması nedeniyle ortalama prim üretimi yüzde 45 büyüdü. En önemli prim üretimi büyümesi, bu alanda yaşanıyor. Motor sigortalarının diğer alanı kasko branşında ise bu yıl büyüme sektör ortalamasının altında, yüzde 16 prim artışı görülüyor. Bu alanda da poliçe sayısı yüzde 11 arttı. Yangın branşında da prim üretimi yüzde 28’e ulaşıyor. Bu branşta hem fiyatlar artıyor hem sigortalı sayısı çoğalıyor. Trafik sigortaları kadar olmasa da yangın sigortalarında da önemli fiyat artışları yaşandı. Son iki yılda oluşan çok sayıda yangında büyük ekonomik değer tahrip oldu, sigorta sektörüne büyük bir yük geldi. Bu nedenle hem fiyatlar yükseldi hem işyerleri ve KOBİ’lerden bu ürüne daha çok talep gelmeye başladı.

Capital: Sağlık sigortalarında nasıl bir gelişim mevcut?
- Sağlık branşında sektörün büyümesinin altında, çok mazbut ve kontrollü bir büyüme var. Asıl mühendislik ve tarım poliçelerinde prim üretim artışı yaşanıyor. Yapımına başlanan ve başlayacak olan yol, köprü, havaalanı gibi büyük projeler, bu alanda ileride primlerin artması için itici güç olacak. Tarım sigortalarında ise hem TARSİM’in verdiği teminatların artışı hem tarım kesiminde sigorta bilincinin yükselmesiyle iyi bir büyüme var. Bu alanda da ileride daha iyi bir prim üretimi bekliyorum.

Tüm bu alanlara ek olarak, sorumluluk sigortalarında özellikle de mesleki sorumluluk sigortalarında, büyüme mevcut. İşveren mali mesuliyet sigortalarında son yıllarda ağır sanayi, tersane gibi sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerde ciddi bedeni zararlar oluştu. Bu zararlar mahkeme yoluyla yeniden de gündeme geliyor. Bu nedenle bu branşta da fiyatlar artıyor. Eskiden yangın ve deprem sigortalarının yanında neredeyse hediye edilen bu sigortaların fiyatı, şu anda yangın, deprem primlerini yakaladı. Bu poliçelere metal ve tersane işletmeleri gibi ağır sanayi şirketlerinin talebi artıyor. Burada büyüme potansiyeli var.~
Aynı şekilde doktor, mimar, mühendis, serbest meslekle ilgilenenler, avukat ve mali müşavirler de zorunlu olmasa da yüksek tazminat davaları söz konusu olacağı için mesleki sorumluluk sigortası satın alacaklar. Burada gerçek fiyatlar, 3-4 yıl sonra gelecek tazminatların belirlenmesi sonrası ortaya çıkacak ve artacak.

Capital: Trafik ve kasko sigortalarındaki yeni fiyatlar çok eleştiriliyor. Bu tarifelerde yakın zamanda düşüşler olur mu? Yoksa olması gereken fiyata gelindi mi?
- Özellikle yüksek frekanslı trafikte olan, kazaya daha fazla maruz kalan profesyonel araçlarda yani servis taşıtı, minibüs, tanker, kamyon, otobüs gibi vasıtalarda poliçe fiyatları daha fazla arttı. Çünkü bu araçların karıştığı kazalarda, ölüm sonuçları daha fazla, bedeni zarar riski yüksek. Muhtemelen bu kesim, fiyatların çok artmasından şikayetçi. Ancak benim yorumum, fiyatlarda olması gereken noktaya gelindi. Sigorta şirketlerinin tabii ki bir sosyal görevleri var, ancak kendi yağlarında kavrulmaları gerekiyor. Kâr ticaretin ahlakıdır, kâr olmayan yerde hizmet bozulur. Sigorta sektöründe de bu branşta yüzde 1-2 kâr kalması gerektiğini düşünüyorum. Sigorta şirketleri belli bir kârlılık yakaladıktan sonra fiyatlarını yumuşatmalı. Bunu için de sabırla 5-6 yıl beklemek gerekiyor. Ama hep bu fiyatlarda kalınır mı diye sorarsanız, hayır... Sektörde pazar payı yarışları devam ettiği sürece dönem dönem negatif kârlar doğurabilecek daha düşük fiyatları görmemiz mümkün olacak. Avrupa’da da motor sigortacılığında da kârlılık 5-7 yıllık çevirimlerle pozitif, ardından yine 5-7 yıl negatif seyreder. Biz de bu denge 5-7 yıl içinde yerine oturacaktır.

Capital: Sektör 2012’de rekor zararlar yazdı. Bu yıl kârlılık anlamında nasıl gidiyor? Yılın sonunda sektör için nasıl bir kâr/zarar tablosu oluşacak?
- İlk altı ay için açıklanan tablo, genel anlamda daha olumlu. Sektördeki oyunculara tek tek bakıldığında olumsuz sonuçlar görülebiliyor. Geçen yılda zararın önemli bir kısmını tek bir şirket yapmıştı, bu yıl aynı şirket kâr yapıyor. Ancak sektör, trafik sigortalarında geçmiş yıllardan gelen yükleri taşıyor, bunu unutmamak lazım. Bu yıl kesilen poliçelerin 5-6 yıl sonra sektörde zarar ettirmeyen bir seviyeyi yakalayacağını tahmin ediyoruz. Trafik tarafı yılı pozitif kâr sonucuyla bitirecek. Diğer branşlar içinse başa baş ya da biraz pozitif sonuç beklemekte fayda var. Kârlılıkta artıya geçilen bir yıl olacak. Sigortacılık dünyada da böyle bir sektör; hiçbir gelişmiş ülkede yüzde 1-2 kârın üstünde oranlar görülmüyor. Bu, uzun dönemli bir koşu. Hiçbir zaman bu yıl yüzde 20 kâr kazanırım gibi bir hayal kurulmamalı. Sigorta sektörünün kendi dinamikleri bu tip maceralara izin vermez.~
Branşlarda neler oluyor?
1- En önemli prim üretimi trafikte yaşanıyor. Poliçe adedi yüzde 5, prim üretimi yüzde 45 büyüdü.
2- Kaskoda bu yıl büyüme sektörün altında kalarak yüzde 16 oranında oldu. Bu alanda da poliçe sayısı yüzde 11 arttı.
3- Yangında hem fiyatlar hem sigortalı sayısı artıyor. Son 2 yıldaki yangınlar bu ürüne talebi artırdı.
4- Sağlıkta sektörün büyümesinin altında, çok mazbut ve kontrollü bir büyüme var.
5-Mühendislik poliçelerinde artış var. Yol, köprü, havaalanı gibi büyük projeler, bu alanda ileride primlerin artması için itici güç olacak.
6-Tarımda TARSİM’in teminatlarındaki artış ve sigorta bilincinin yükselmesiyle iyi bir büyüme var. İleride daha iyi olacak.
7-İşveren mali mesuliyet sigortalarında metal sektörü ve tersanelerden kaynaklanan talep artışı var. Bu alanda fiyatlar da yükseliyor.

SATIN ALMALARA AÇIGIZ'
ETKİN PAY
2012 sonu itibariyle yüzde 1,66 pazar payımız var. Payımızı Türk sigortacılığında etkin ve söz sahibi bir düzeye yükseltmek istiyoruz. Şu anda lider oyuncunun pazar payının yüzde 12-14 arasında seyrettiğini düşünürsek Türk sigortacılığında yüzde 5-6’nın üzerinde bir pazar payı etkindir. Bu pay, fiyat belirlenmesi, sigortacılığın işleyişinde söz sahibi olmak anlamına geliyor. Ana sermayedarımız Vienna Insurance Group, bulunduğu 26 ülkede tüm kanallarda, ticari, kurumsal ve bireysel tüm segmentlerde mili olarak etkin olmak istiyor. Bizden de Türkiye pazarı için beklentileri bu. Tabii bir de kârlı ve sağlam bir büyüme bekliyorlar.
İLK 5 HEDEFİ
Kendimize 2015’e kadar sektörde, ilk 5 şirket arasında olma hedefi koymuştuk. Bu hedef organik büyümeyle olabilecek bir sonuç değil. Satın almalara açığız, grubumuz her an hazır. Ama sektörde şu anda yaşadığımız gibi 1-2 yıl içinde önemli konsolidasyonlar olacağını öngörüyoruz. Satın alma yapmayarak da pazar payı alabiliriz diye düşünüyoruz. Çünkü bir oyuncu pazardan çekilirken işgal ettiği pazar payı kalan oyunculara dağılıyor. Konsolidasyonlarda, özellikle konsorsiyumla yapılan büyük riskli poliçelerde belli paylar muhakkak açığa çıkacak. Bu paylar da sermaye yeterliliği güçlü, reasürans kapasiteleri kuvvetli şirketlere dağılacak. Biz de buralarda bekliyoruz, hazırız.~
BÜYÜME PLANI
Haziran sonu itibariyle büyümemiz yüzde 20. Sektörün daha fazla büyüdüğü motor branşlarında biraz tevazu gösteriyoruz. Geçen yılı 3 milyon TL kârla kapattık. Bu yıl mali kâr dışında pozitif sonuç yaratıp mali kârlılığı da ekleyerek daha iyi bir rakam elde etmek istiyoruz. 2011-2012 arası odağımız kârlılıktı. 2013 sonrası pazar payımızı da artırmak istiyoruz. Bu yıl prim üretimimizin yüzde 45’i motor poliçelerinden ve yüzde 55’i de motor dışı alanlardan gelecek. Motorun payı, her yıl bir puan artacak. Tarım ve mühendislik alanları, genel sorumluluk, nakliyat sigortalarında daha etkin olmak istiyoruz. Sağlık şu an üretimimizde yüzde 2 pay alıyor. Ancak yeni işbirlikleri ve tamamlayıcı sağlık sisteminin devreye girmesiyle büyüyeceğiz. 2013 sonrası her yıl yüzde 13- 15 büyümelerimiz olacak.

"GÜÇ BİRLİKLERİ VE KONSOLİDASYONLAR YAŞANABİLİR"
YABANCILAR ÇEKİLİR Mİ?
Yabancı oyuncuların Türkiye’den çıkma ihtimali olduğunu düşünmüyorum. Türkiye’de ülke yaş ortalaması 30’un altında. Sermayedarlarının çoğunun geldiği Avrupa kıtasında ise yaş ortalamaları ise 48-49’larda. Sermayedarımız Vienna Insurance Group’un merkezi Avusturya’da yaş ortalaması 49. Dünyada olduğu gibi biz de bir kişiyi müşterimiz yaptıktan sonra 20-30 yıl bizimle kalmasını isteriz. Bunun için de çalışıyoruz. Bu nedenle yabancı oyuncular, 3-5 yıllık değerlendirmelerle karar almaz. Tüm değerlendirmeleri 10-20 yıl sonrası içindir. Bir iki yıllık zararlar önemli değildir, yeter ki o ülke 10-20 yıl sonrası için güzel büyümeler, satın alma güçleri vadetsin. O ülkede orta ve alt gelirin gelirlerinin artış trendinde olması önemlidir. Orta ve alt gelirlilerin kazançları artacaksa uzun vadeye bakarak yatırımlarına devam ederler.
OYUNCU SAYISI AZALIR MI?
Oyuncu sayısında azalma olacak. Ama bu azalma, sadece çıkış gibi düşünülmemeli. Güç birlikleri, konsolidasyonlar yaşanabilir. Beklentimiz, en büyük oyuncunun yüzde 25-30 pay aldığı bir sektörün oluşacağı yönünde. Avrupa Birliği’nde bir grubun farklı şirketlerle de olsa yüzde 33’ün üzerinde pay almasına izin verilmiyor. Türkiye’de de böyle olacak. Sağlıklı bir sigorta sektörü için yüzde 25-30 paya sahip lider şirketler görmemiz gerekiyor. Bugün sektörde prim üretiminin yüzde 75’ini ilk 10 şirket yapıyor. Ama ilk 4 şirket yüzde 75 pay alırsa bu ülkede sağlıklı bir sektör oluşur.