Türkiye’de
CEO’ların yüzde 94’ü yeni atandığı dönemde takımını yeniliyor. Bir yıl
süren yenileme operasyonu eski takımın yüzde 20’sinin, uzun dönemde ise
yüzde 50’sinin değişmesine neden oluyor. Radikal ve hızlı değişimlerde
bu oran yüzde 70’lere kadar çıkıyor. Eski takımdan ilk gidenler ise
değişime direnenler arasından çıkıyor. Sonuçta CEO’lar tercihlerini
uyumlu kişilerin kalmasından yana kullanıyor. Yenileme operasyonunda en
büyük sorun ise takımı kaynaştırmak... Bu konuda CEO’ların tavrı net...
Açık olmayı, alınan kararları tüm ekiple paylaşmayı tercih ediyorlar.
Eski takımı korkutmamak adına performansa dayalı değişime de önem
veriyorlar. Coca-Cola CEO’su Muhtar Kent, dev şirkete CEO olarak
atandığı ilk yıl, yönetim takımının yüzde 70’ini yeniledi. Kendi
deyimiyle bu değişimden sonra çalışanların şirkete bağlılığı daha da
arttı. Göreve geldiği ilk yıl üst yönetimde önemli değişiklik yapan
CEO’lar arasında GE’nin eski CEO’su Jack Welch de var. Welch’in ilk 6
ayda üst yönetimin yüzde 60’ını değiştirdiği biliniyor. IBM’in 100
yıllık tarihinde ilk kadın CEO’su olan Virginia Rometty de ocak ayında
göreve geldiğinde neredeyse şirketteki bütün başkan yardımcılığı
pozisyonlarını değiştirdi. Rometty, ilk önce Bruno Di Leo’yu IBM’in
satış ve dağıtımdan sorumlu başkan yardımcısı olarak atadı. Ardından da
PriceWaterhouse Coopers’tan James Bramente’yi transfer etti ve onu
gelişmekte olan pazarlar biriminin başına koydu, Rometty, eski takımdaki
çok sayıda yöneticiyi bu hamleleriyle yavaş yavaş değiştirmiş oldu,
Capital’in CEO Club üyeleri arasında gerçekleştirdiği anket de
Türkiye’deki CEO’ların yeni atandıkları dönemde eski takımı yenileme
eğiliminde olduğunu gösteriyor, Capital’in “CEO Takım Yenileme” anketine
katılan 85 CEO’nun yüzde 94’ü, ilk göreve geldiği dönemde mevcut
yönetim ekibini değiştirdiğini söylüyor. Anket sonuçlarına göre, yeni
CEO’lar en çok ilk bir yılda mevcut takımı yeniliyor ve eski
yöneticilerin yüzde 20’sini değiştiriyor, Göreve ilk geldikleri dönemde
değişim yapmayan CEO’ların oranı ise sadece yüzde 6. Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
NEDEN DEĞİŞTİRİYORLAR?
Uzmanlara göre yeni atanan CEO’nun mevcut yönetim takımında değişikliğe
gitmesinin birçok nedeni var, Bunların başında değişim, yeni vizyon
yaratma ve büyüme ihtiyacı ilk sırada geliyor. JTI Genel Müdürü Bilgehan
Anlaş, yeni CEO’nun mevcut takımı yenilemesinde değişim ihtiyacının
etkili olduğunu söylüyor, Yeni CEO atanmasının başlı başına şirketteki
değişimin özü olduğunu belirten Anlaş, “Bu majör değişim, insanları
şirket içinde değişim yaşanması konusuna hazırlıyor” diyor, Hissedar ve
yatırımcıların şirketin performansını artırma konusunda CEO üzerinde
kurduğu baskı da mevcut yönetim takımının yenilenmesini hızlandırıyor.~
Bu durum özellikle Amerika ve Avrupa borsalarına kote şirketlerin
CEO’ları arasında oldukça yaygın, Yurtdışında CEO’ların görev
sürelerinin kısaldığını, bu durumun mevcut yönetim takımlarını
yenilemeyi artırdığını söyleyen yönetim danışmanı Dr, Erkan Tozluyurt,
“CEO’ların üzerindeki baskı her geçen gün artıyor, Bu da CEO’nun göreve
geldiği ilk yıl mevcut takımın büyük bölümünü değiştirmesine neden
oluyor” diye konuşuyor. Yönetim danışmanı Dr, İlhami Fındıkçı’ya göre
mevcut takımı yenilemek CEO’nun kendini gösterme ihtiyacının bir sonucu.
Fındıkçı, yeni atanan CEO’nun şirketin başına geçer geçmez kendini
gösterme ihtiyacı duyduğunu söylüyor, Fındıkçı, “Bunun sonucunda da
yönetim takımında değişikliğe gidiyorlar” diye konuşuyor.
HEDEFTEKİ DEPARTMANLAR
Şirkette yolunda gitmeyen işler olduğunda öncelikle sorgulanan
departmanların başında satış, pazarlama, finans ve insan kaynakları
geliyor, Yeni CEO da göreve geldiği ilk yıl bu birimlerin yöneticilerini
değiştirmekle işe başlıyor, Yönetim takımında gerçekleştirilen
değişimin derecesi ise yeni CEO’nun göreve geldiği döneme, şirketin
durumuna ve yönetim kurulunun beklentilerine göre değişiyor. Radikal
değişimlerin olmadığı durumlarda yeni CEO göreve geldiği ilk yıl genelde
mevcut takımın yüzde 10’u ila yüzde 25’ini yeniliyor, Anket sonuçlarına
göre de eski yönetim takımının yüzde 50’den fazlasını değiştirenlerin
oranı ancak y��zde 15 seviyesinde. Uzmanlar ise bu konuda ideal oranın
yüzde 20 ila yüzde 30 arasında olduğunu söylüyor, CEO’ya direkt
raporlayan yaklaşık 10 üst düzey yönetici bulunduğu varsayılırsa ilk yıl
yeni CEO’nun bunların 2 veya 3’ünü değiştirmesi normal kabul ediliyor.
Eğer şirkette gerçekten büyük değişim yaratmak isteniyorsa CEO’nun
mevcut takımda yaratacağı değişim de daha radikal oluyor. Örneğin,
Arzum’un yönetim kurulu başkanı Murat Kolbaşı, 4 yıl önce şirkete
yabancı ortak aldıkları dönemde önemli bir değişime gitmiş bir işadamı.
Bu dönemde mevcut yönetim takımının yüzde 75’inden fazlasını değiştirme
imkanı bulduğunu söylüyor. Kolbaşı, “Bu şekilde şirket içinde gerekli
olan yeniden yapılanmayı gerçekleştirdik. Bu radikal değişim sonrasında 4
yılda ciroyu 2 katına çıkardık ve şirketi dünyaya açtık” diye
konuşuyor.
İLK YIL KRİTİK
Yeni atanan CEO için ilk yıl oldukça kritik... “CEO Yenileme” anketine
katılan CEO’ların yüzde 60’a yakını şirket içinde takım yenileme
çalışmasına göreve geldiği ilk yıl başladığını söylüyor. Bir yıl sonra
başlayanların oranı da yüzde 27,8 seviyesinde. Göreve geldikten sonraki
süre ilerledikçe CEO için takımı yenilemek daha da zorlaşıyor. Esas
Holding Gıda Grup Başkanı Babür Çelebi, CEO olarak atandığı ilk yıl
yönetim takımını değiştirmeden önce ilk 6 ay gözlem yaptığını söylüyor.
Organizasyonda aynı işi yapan birden fazla yöneticinin olup olmadığına
dikkat ettiğini belirten Çelebi, “Departman olarak ilk önce muhasebe ve
genel yönetim birimlerinde değişiklik yaptım” diye konuşuyor. Uzmanlar
da Çelebi’nin altını çizdiği gibi yeni CEO’nun göreve geldiği ilk 3 ay
boyunca mevcut yönetim takımını izlemesini ve ardından aksiyon almasını
öneriyor. ~
Yönetim danışmanı Haluk Alacaklıoğlu da yeni CEO’nun üst yönetimdeki
değişimi ilk 6 ayda yapması gerektiği kanısında. Alacaklıoğlu, “Yeni
atanan CEO’nun ilk 6 ayda yönetim takımını yenilemesi gerekiyor” diyor
ve ekliyor: “Ölü toprağı ile devam etmek, yeni CEO’nun kredibilitesini
azaltır, İyi bir CEO’nun göreve geldiği ilk 6 ayda yönetim takımında
değişiklik yapması ve orada olduğunu göstermesi gerekir.” Egon Zehnder
Türkiye Yönetici Ortağı Murat Yeşildere ise yeni CEO’nun göreve geldiği
ilk 100 günün önemli olduğuna dikkat çekiyor, Bu süre içinde
organizasyonda kesinlikle değişiklik yapılmaması gerektiğini belirtiyor.
Çünkü ona göre yeni CEO’nun ilk 100 gün mevcut yönetim takımını
gözleyip gideceklerle kalacak yöneticileri belirlemesi daha doğru.
ESKİ TAKIM DİRENİYOR
Yeni CEO’nun organizasyonu yenileme sürecinde yaşadığı en büyük
sıkıntıların başında eski takımla yeni takımı kaynaştırmak geliyor,
CEO’ların yüzde 44’ü eski takımla yeni takımı kaynaştırma konusunda
sıkıntı yaşadığını belirtiyor, Takımı yenilerken CEO’lar açısından
sıkıntı yaratan ikinci konu ise eski takımdan kalanların ve onların
ekiplerinin gösterdiği direnç... Söz konusu direnç yeni CEO, şirket
içinden atandığı durumlarda bile yaşanabiliyor, Bu duruma en güzel örnek
GlaxoSmithKline...4 yıl önce şirketin başına 9 aylık bir değerlendirme
sonrasında Andrew Witty CEO olarak atanınca, ilaç grubunun başkanı Davit
Stout istifa ettiğini açıklamıştı. Yeni atandıkları dönemde eski takım
üyelerinin direnciyle karşılaşan yöneticiler arasında Esas Holding Gıda
Grup Başkanı Babür Çelebi de var, Yeni atandığı dönemde reorganizasyon
sırasında en çok şirket içinde değişime karşı gösterilen dirençten
rahatsız olduğunu söyleyen Çelebi, “Direnç tabii ki gözle görülür bir
şey değil, hissedilen bir
şey. Eski ekipten kalanlara muhakkak güven hissinin verilmesi gerekiyor”
diyor. Çelebi, yeni atanan CEO’lara reorganizasyonu tamamladıkları
zaman bunun duyurusunu bütün şirketle paylaşmalarını şiddetle öneriyor.
Kendisinin de bu yöntemini izlediğini belirten Çelebi, “Bu sayede yeni
takımın kimlerden oluştuğunu tüm çalışanlara belirttim” diyor. Eski ve
yeni takımı kaynaştırma konusunda sıkıntı yaşayanlar arasında Ekol
Lojistik CEO’su Tayfun Öktem de var. Öktem, bu sorunu eski ve yeni takım
üyelerine ortak hedefler koyarak çözdüğünü söylüyor. “Bazı küçük erken
başarılar elde etmek ve bunları beraber kutlamak beraberlik ve kabul
duygusunu hızlandırıyor” diye konuşuyor.
CEO LAR NE ÖNERİYOR?
Değişimi hızlı ve adil yapmak, mevcut çalışanları korkutmamak CEO’ların
başarısını artıran etkenler arasında... CEO’lar mevcut takımı yenilerken
değişim kararının performansa göre verilmesini, alınan tüm kararların
şirket içinde paylaşılmasını öneriyor. Ayrıca değişim sonuçlarını
açıklamak ve baştan değerleri tüm çalışanlarla paylaşmak da direncin
kırılmasında etkili oluyor. Aydınlı Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet
Said Kavurmacı da eski ile yeni takımı kaynaştırma konusunda ortak
hedefler ve değerler belirmeyi öneriyor. 2 yıl önce yönetim takımında
önemli değişiklik yaptıklarını ve özellikle mağazacılık alanında
sektörün en deneyimli yöneticilerini gruplarına transfer ettiklerini
söyleyen Kavurmacı, CEO’lara şu önerilerde bulunuyor: “Ortak hedefinizi
ve değerlerinizi lütfen belirleyin.~
Bunları yayınlayın ve buna tüm çalışanlar olarak uyma sözü verin.
Kendinizi dahi tenkit edilebilecek bir yapı kurun. Kurum içi demokrasiyi
yüceltin.” Dr. Erkan Tozluyurt, performans baskının CEO’ların
üzerindeki baskıyı artırdığını söylüyor. CEO’lar ise eski ve yeni
çalışanları kaynaştırma konusunda performans değerlendirmeleri ile ekip
çalışmalarından yararlanıyor. Axa Sigorta CEO’su Cemal Ererdi de eski
takım üyelerinin direncini performans değerlendirme yönetimiyle
kırdığını söylüyor. “Yaptığımız performans değerlendirmesi sonunda yeni
ekip üyelerinden de başarısız olanlarla yollarımızı ayırdık. İzlediğimiz
bu strateji çalışanlarda yönetimin adil olduğu inancını oluşturdu” diye
konuşuyor. SmartPeople Genel Müdürü Hülya Çağlar da geride kalan üst
yönetim takımında korku yaratmamak adına değişimi iyi anlatması
gerektiğini söylüyor. Öte yandan patronun da desteğini almanın önemine
değinen Çağlar, “Yeni CEO göreve geldikten sonra radikal değişikliklerin
ilk 3 ayda yapılması ve bir an önce yeni düzene geçilmesi zamanı etkin
kullanmak önemli" diye konuşuyor.
CEMAL ERERDİ / AXA SİGORTA CEO’SU
“KARARLARIMI ÖNCELİKLE EKİPLE PAYLAŞTIM"
YÜZDE 75 DEĞİŞİM
Ortakların çizdiği yeni stratejiyi uygulayacak yönetim kadrosunun
oluşturulması hedefe varılması için çok önemli. Bu konuda özellikle ilk
bir yıl çok kritik. Ben de göreve geldiğim ilk yıl değişime odaklandım
ve mevcut ekibin yüzde 75’inden fazlasını değiştirdim. Yeni ekibi
oluştururken ise şirketin geleneksel yapılanmasında reform yaptık. EKİBİ NASIL KURDUK?
İş yapış biçimlerini değiştirerek daha yalın, daha hızlı ve özellikle
rekabet avantajı yaratacak genel gider optimizasyonunu sağlayacak bir
kadro oluşturmaya çalıştım. Organizasyonla ilgili aldığım kararları ise
üst yönetim ve alt kadroyla hep paylaştım. BAŞARI İÇİN
Doğru paylaşım değişim anlayışının bir şirket kültürü haline gelmesini
ve başarılı olmasını sağladı. Kısa sürede alınan olumlu sonuçların tüm
kadro ile sürekli paylaşılması ise yapılanlara olan inancı artırdı.
Böylece şirketteki tüm yöneticilerin hedeflere odaklanması başarıyı
getirdi. BAHADIR PEKKAN / TURKCELL GLOBAL BİLGİ GM
“BİR YIL GÖZLEM YAPTIM"
EKİBİ TANIDIM
Genel müdürlük görevine atanmadan bir yıl şirkette CFO olarak çalıştım.
Bu süreçte hem şirketin süreçlerine hem de yönetim ekibinin
dinamiklerine hakim olma şansım oldu. Yeni göreve atanınca da ilk olarak
tüm ekibin değişime olan yaklaşımını gözlemledim.~ GİDECEKLERİN SEÇİMİ
Bu süreçte değişime pozitif yaklaşarak destek olanlarla olumsuz bir
yaklaşım göstererek süreci çıkmaza götürmeye çalışanları ayırmaya
odaklandım. İlk önceliğim kendi içinde uyumlu, ortak bir hedefe sahip,
birbirini destekleyen bir yönetim takımı oluşturmaktı. NET HEDEFLER
Bu yolculuğa ekiple beraber çıkmak istemeyen kişileri de kazanmak için
çaba gösterdim. Şirketin yeni hedeflerini, rol ve sorumluklarıyla
birlikte yönetim takımından beklentilerimi net bir şekilde ortaya
koydum.
BİLGEHAN ANLAŞ / JTI TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ
"DEĞİŞİMİ COK İYİ ANLATMAK LAZIM"
DEĞİŞİMİN SİNYALİ
CEO değişimi başlı başına değişimin kendisidir... Bu majör değişim,
insanları en azından şirkette bazı unsurların değişmesi gerekliliği
konusunda hazırlıyor. Çevremdeki insanların, aramızdan ayrılanlar da
dahil olmak üzere, bu anlayış seviyesinde olmalarını hep takdir ettim.
Buradaki kritik nokta, bireylerin değişimin onların kapasiteleriyle
ilgili olmadığını bilmeleri. SÜREÇLERİ TARTIŞMAK GEREK
İnsanlara sadece alınan kararları açıklamak değil o sonuca giden
süreçleri tartışmak ve nedenlerini ortaya dökmek lazım. Yapmak
istedikleriniz iyi anlaşıldığında her seviyede oluşabilecek güçlükleri
iyi iş planları hazırlayarak ve kazanımları ortaya koyarak aşmanız
mümkün. “İLK YIL DEĞİŞİM YAPILMALI"
DEĞİŞİM YARATMAK
Yeni CEO değişim yaratmak için geliyor. Mevcut yönetici takımında
değişim yapması bunun doğal bir sonucu... Ancak CEO’nun şirket içinde
yapacağı değişimin dozunu kurum kültürü belirliyor. Kurum kültürü
değişimden yana değilse CEO’nun dönüşümü gerçekleştirme süresi uzuyor
veya hiç gerçekleşmeyebiliyor. 6 AY GÖZLEM
Şirketin hisse değeri düşmüşse yeni CEO’nun mevcut yönetim takımında
yaptığı değişim daha hızlı oluyor. Genelde yeni atanan CEO’nun yenileme
sürecini göreve geldiği ilk bir yılda gerçekleştirdiğini görüyoruz.
Zaten etkin bir CEO, ilk 6 ay içinde ekiple ilgili kararını vermiş
oluyor. İlk bir yıl içinde de değişim tamamlanmalı.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?