Sıra dışı yıldan "çıkış" ajandası

2020, belirsizlikler ve sınavlarla dolu sıra dışı bir yıl olarak tarihteki yerini alacak. Türkiye’nin en güçlü iş insanları da işte bu dalgalı denizde şirketlerini yüzdürmeye çalışıyor...

3.11.2020 12:59:000
Paylaş Tweet Paylaş
Sıra dışı yıldan "çıkış" ajandası

İlk yarıda az hasarla pandeminin yarattığı ilk dalgayı aşmaya çalışan deneyimli kaptanlar, 2020’nin son 3 ayında da yoğun bir ajandaya sahip. Bülent Eczacıbaşı’ndan Tuncay Özilhan’a, Cem Boyner’den Ahmet Zorlu’ya Türkiye’nin en güçlü iş insanlarının ajandasında, her şeye rağmen büyümek, yatırımlara devam etmek ve 2021’e hazırlanmak var.

Nilüfer Gözütok Ünal

[email protected]

Ekim 2020 tarihli sayıdan

“2020, zor bir yıl. Ancak şu an iyileşme başladı. Tahminlerimize göre yaşanan kısa dönemli bir durgunluk olacak. Fakat yine de tam iyileşme yolunda gidecek çok yolumuz var” diyen General Motors’un CEO’su Mary Barra, otomotiv sektörünün özellikle pandemi etkisiyle yaşadığı daralmadan çıkış sinyalleri alındığını, bu durumun şirketin finansallarına da olumlu yansımaya başladığını söylüyor. 2020’nin iyileşme belirtileri gösteren ancak toparlanmanın mümkün olamayacağı bir yıl olduğunun da altını çizen Barra, “Amerikan ekonomisi ancak gelecek yıl pandemi öncesine dönüş yapabilir. Çok fazla belirsizlik var” diyor. Akaryakıt sektörünün devlerinden BP ise bu yıl sonuna kadar 10 bin kişilik bir istihdam kesintisine gideceğini açıkladı. BP CEO’su Bernard Looney, pandemiyle birlikte petrol piyasalarında yaşanan global çöküş karşısında bu kararın kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. İlk çeyrekte şirketin net borcunun 6 milyar dolara ulaştığına da dikkat çeken Looney, bu yılın mücadele yılı olacağını ifade ediyor. “BP kendisini yeniden keşfetmeli ve bu krizden daha yalın, daha hızlı ve daha düşük karbon salımına sahip bir şirket olarak çıkmalı” diyor. İki dünya devinde tablo böyle… Peki Türkiye’nin devlerinde durum nasıl? 7 büyük grubu yöneten liderlere, son 3 ayı ve 2021’i sorduk. İşte iş dünyasının en güçlü 30 insanı arasında yer alan liderlerin beklentileri ve planları: 

“3 YILLIK HEDEFİMİZİ 6 AYDA GERÇEKLEŞTİRDİK”

Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Cem Boyner, genel olarak şirketlerinin yıllık büyüme planlarını, ekonomideki büyümenin katları şeklinde yapıyor. Perakendenin pandemi sonrasındaki planlarında olası küçülmenin ölçeği ve ekonomik küçülmeye oranının ön plana çıktığını belirten Boyner, “Özellikle haziran ve temmuz aylarındaki canlılık ve e-ticaret gelirlerimizde 2020’nin ilk 6 ayında yüzde 80’in üzerindeki büyüme, yıl sonu senaryolarımızı görece olumlu etkiledi” diyor. Bununla birlikte Boyner, mağazalarının kapalı kaldığı dönem, ikinci çeyrekteki ekonomik küçülme ve hastalığın ağustos sonrası artan ivmesi nedeniyle yılı mümkün olan en az hasarla atlatmayı hedefhedefliyor. Grup olarak 2020’ye yüzde 32 konsolide büyüme hedefiyle başladıklarını dile getiren Cem Boyner, “Şu andaki hedefimiz, yılı yüzde 5’in altında bir küçülmeyle kapatmak” diye konuşuyor. Boyner, bu yılki performansları ve yeni yıla ilişkin hedeflerini de şöyle paylaşıyor: “2020 yılı kayıtlara sadece finansal performansla geçmeyecek. Bu yıl birçok yeniliği hayata geçirdik. Üç yıllık dijitalleşme ve online hedeflerimizi 6 ayda gerçekleştirdik. Boyner Grup tekil müşteri sayımızı 22 milyonun üzerine çıkardık. Ayrıca geçmişten bugüne yaptığımız all-line perakende, lojistik ve teknolojik yatırımlarımızı pandemi sonrasına da uygun yeni ürün ve servislere dönüştürdük. Bunlar gelecekte bize güç katacak. 2021 tahminde bulunmak için çok çok uzakta! Pandemideki gelişmelere göre iyimser ve kötümser farklı senaryolara hazırlıklıyız. Hem grup şirketlerimiz hem sektör olarak kenetlendik. Pandemiden büyüyerek ve öncesine göre güçlenerek çıkabilmek için var gücümüzle çalışıyoruz.”

“KÜÇÜLME YAŞAMAYACAĞIZ”

Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, COVID-19’un global bir pandemi haline gelmesi ve ülke ekonomilerinin kapatılmasına sebebiyet vermesinin, Akfen Grubu şirketlerinde de olumsuz ekonomik sonuçlara yol açtığını söylüyor. Akın, “Özellikle turizm, restoran hizmetleri ve deniz taşımacılığı alanında faaliyet gösteren şirketlerimiz ciddi gelir kaybına uğradı” diyor. Tüm bu olumsuzluklara rağmen grup, bu yıl Bodrum Loft tatil köyü projesiyle Tekirdağ Şehir Hastanesi inşaatını ise tamamladı. Hamdi Akın enerji, liman işletmeciliği, sağlık ve inşaatta pandemiye bağlı kayda değer bir operasyonel gelir kaybı yaşamadıklarını ifade ediyor. Akfen Grubu, pandeminin finansal piyasalarda yarattığı bozulmayı özellikle döviz kuru artışına bağlı olarak finansman maliyetlerinde artış olarak hissetti. 2020’nin ilk 6 aylık döneminde grubun konsolide özkaynak toplamı, bir önceki yıl sonuna kıyasla yüzde 5 oranında azaldı ve 4,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Hamdi Akın’ın yılın devamına ilişkin beklentisi ise olumlu. “Bu yıl konsolide bazda bir küçülme yaşamayacağımızı, ancak yıl başındaki büyüme beklentilerimizi de tam olarak yakalayamayacağımızı tahmin ediyoruz” diyor. 2021’e ilişkin Akfen Holding’in planlarını ise Hamdi Akın, şöyle paylaşıyor: “Biz 2021’in ikinci çeyreğinden itibaren pandeminin ekonomik etkilerinin artık çok yavaşlayacağını, 2020’de ciddi oranda küçülen dünya ekonomisinin, baz etkisiyle birlikte 2021 yılında kayda değer büyüme yaşayacağını öngörüyoruz. Özellikle turizm gelir kayıplarını 2021 yılında fazlasıyla çıkaracağımızı söyleyebilirim. Yeni yıl Akfen Grubu olarak yeni yatırımlara tekrar hız verdiğimiz bir yıl olabilir.” 

“HİÇBİR ŞEY ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK”

Toplam 22,6 milyar TL’lik cirosu ve 10 bini aşan çalışanıyla Tosyalı Holding, ağırlıklı çelik sektöründe faaliyet gösteriyor. Birçok sektörü olduğu gibi pandemi çelik sektörünü de olumsuz etkiledi. Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, buna rağmen sektörde bu sürece en hazırlıklı yakalanan şirketlerin başında geldiklerini belirtiyor. Son yıllarda büyük ağırlık verdikleri dijital dönüşümün bu anlamda kendilerine büyük katkısı olduğunu ifade ediyor. Tosyalı, pandemi sürecinden nasıl etkilendiklerini ve neler yaptıklarını şöyle anlatıyor: “2020’de tüm zorlukların aksine yatırımlarımıza, istihdama ve Türkiye ekonomisine katkı sağlamaya devam etmeyi başardık. Bugün geldiğimiz noktada, Türkiye’nin global çelik üreticisi olarak, 3 farklı kıtada, 25 iştirak ve 10 bini aşkın çalışanımızla büyüme ivmemizi sürdürüyoruz. 2020 yılını yılbaşında koyduğumuz hedeflere paralel olarak 4,2 milyar doları aşkın bir ciroyla kapatmayı öngörüyoruz. Yıllık 6 milyon tonu aşan üretim rakamımızla global demir çelik şirketleri arasında dünyada önemli bir konumdayız.” Birçok uzmana göre pandemi sonrasında dünyada hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Tosyalı da aynı görüşte. Ekonomilerin toparlanacağını, duran çarkların yeniden döneceğini ancak tüm sektörde ciddi bir dönüşüm yaşanacağını düşünüyor. Dijital dönüşümün tüm iş süreçlerinin merkezine yerleşeceğine de dikkat çeken Tosyalı, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu açıdan bakıldığında Türk çelik sektörü açısından önemli fırsatlar olduğu görülüyor. Artık pazar çeşitlendirmesi, ülkeler ve şirketler için en kritik konulardan biri. Tosyalı Holding olarak bu sürece yurt içi ve yurt dışı yatırımlarımız, genişleyen ürün gamımız, üretim gücümüz ve her geçen gün artan istihdamımızla hazırız. İhracat gücümüze güç katacak yeni coğrafyalara giriyor, Türkiye’nin çelik üretimindeki gücü ve bilgi birikimini dünyaya taşıyoruz.” 

“ÖNCELİĞİMİZ ŞİRKET KÂRLILIKLARINDA BÜYÜME” 

Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begümhan Doğan Faralyalı, 2020 yılının ilk çeyreğinde hem Türkiye hem grup olarak hızlı bir büyüme gerçekleştirdiklerini belirtiyor. Pandemi sürecinin başlamasıyla ikinci çeyrekte maliyet ve nakit akışına önem vererek kontrollü bir büyüme sürecine girdiklerini ifade eden Faralyalı, “Amacımız belirsizliklerle dolu bu süreci olabildiğince dikkatli şekilde yönetmek oldu. Üçüncü çeyrekte pandeminin etkisinin nispeten azalması ve ertelenmiş talebin de etkisiyle tekrar hızlı bir büyüme süreci başladı” diyor. Faralyalı, pandemi dönemini çok iyi yöneterek süreçten kayıpsız çıktıklarını düşünüyor. Yılın geneli için amacının yılbaşında yaptığı bütçeleri yakalamak olduğunu da dile getiren Faralyalı sözlerine şöyle devam ediyor: “Orijinal 2020 bütçelerimizi tutturacağımızı düşünüyorum. Belirsizliklerin çok yoğun olduğu yılı bu şekilde kapatabilirsek bizim açımızdan başarı olacak. Buradaki önceliğimiz ciro büyümesinden çok şirket kârlılıklarında büyüme.” Faralyalı’nın 2021 yılıyla ilgili beklentileri de pozitif. Bu noktada şöyle konuşuyor: “Türkiye’de milli gelirin yüzde 4-5 seviyelerinde büyüyeceğini ve hızlı bir toparlanma yılı olacağını düşünüyoruz. Türkiye çok dinamik ve çevik bir ekonomiye sahip. Finansal kuruluşlarımız çok kuvvetli. Biz de 2021 bütçelerimizi gelecek yılın hızlı bir toparlanma yılı olacağı varsayımıyla hazırlıyoruz.”


“YATIRIMLARA DEVAM EDECEĞİZ”
BÜLENT ECZACIBAŞI ECZACIBAŞI YÖNETİM KURULU BAŞKANI


Salgın sonrası ekonomik dinamikleri tüketici davranışları belirleyecek.  Sağlık ve hijyen ihtiyacına cevap veren ürünlerimizin ağırlığı artacak.”

ÇEŞİTLİLİĞİN AVANTAJI 2020 yılına ekonomi tarafında görece daha pozitif bir havada girmiştik. Hem dünya hem ülkemiz için beklentiler genel anlamda olumluydu. Sonra ne yazık ki salgın hayatımıza girdi. Ülkelerin, kurumların ve her birimizin planları değişti. Yapı ürünleri, tüketim ürünleri, sağlık ürün ve hizmetleri, doğal kaynaklar başta olmak üzere çeşitlendirilmiş bir portföye sahibiz. 2020 yılında COVID-19 küresel salgınının etkilerini yaşarken bu çeşitliliğin avantajıyla olumsuzluğu en az seviyede tutabilmeyi öngörüyoruz.
10 MİLYAR TL OLACAK Başta ülkemiz olmak üzere Avrupa’da temel pazarlarımızda salgın etkisiyle tekrar kapanmalar yaşanmazsa, topluluk olarak 2020 yılını 10 milyar TL üzerinde bir ciroyla tamamlamayı öngörüyoruz. Ana iş kollarımızın her biri için yılın başında koyduğumuz hedeflerde farklılıklar olabilir, ancak konsolide tabloda ciromuzun topluluk olarak yılbaşında koyduğumuz büyüme hedeflerimizle uyumlu olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. 2020 yılını dünya genelinde ekonomik bir daralmayla kapatacağımız görülüyor. Uzmanların 2021’e dair öngörüsü ise büyüme yönünde. Biz de topluluk olarak ana işlerimizde yakaladığımız büyüme trendini devam ettirmeyi hedefliyoruz.
TÜKETİCİ BELİRLEYİCİ 2021’de salgın etkisiyle değişen tüketici davranışlarının da buna cevap verebilecek kurumlar ve markalar için yeni fırsatlar yaratabileceğini düşünüyoruz. Mevcut ve yakın gelecek için üzerinde çalıştığımız yeni projeleri gözden geçirmek elbette kaçınılmaz.



“HEDEFLERİ YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİYORUZ”
TUNCAY ÖZİLHAN ANADOLU GRUBU YÖNETİM KURULU BAŞKANI


"Tüketici ürünlerinde güçlü büyüme potansiyeli gördüğümüz yatırım fırsatlarını değerlendiriyoruz.”

ALTERNATİF SENARYOLAR 
2020, dünya gibi bizlerin de içinde bulunduğumuz pandemi sürecinin getirdikleri itibarıyla hedeflerimizi yeniden gözden geçirdiğimiz, alternatif senaryolara göre aksiyon planları çalıştığımız bir yıl oluyor. Anadolu Grubu, bugün 9 farklı sektörde faaliyet gösteren ve geniş bir coğrafyaya yayılmış operasyonlarıyla büyük bir yapı ve bu sektörlerin her biri kendi dinamiklerine göre pandemi sürecinden farklı şekilde etkileniyor.
İLK YARI PERFORMANSI Faaliyette olduğumuz tüm segmentlerde iş sürekliliğinin sağlanması için bütün önlemleri almakla beraber operasyonlarımızı sürekli yeniden gözden geçiriyor ve uygun aksiyonları zamanında alıyoruz. Yılın ilk yarısında ciromuzda yüzde 14,7’lik bir artış elde etmeyi başardık. Başlıca operasyonlarımızdaki performanslarımızda bu zorlu döneme rağmen büyümeyi sürdürme arzusundayız. Bir süre daha temkinli ve aciliyeti olmayan yatırımları uzun zamana yayan bir bakış açısıyla ilerlemeyi planlıyoruz.
“FIRSATLARI DEĞERLENDİRİYORUZ” Fakat toplum açısından kritik olan başta sağlık, perakende, tarım, içecek gibi hizmet alanlarımızda müşterilerimize kesintisiz olarak en iyi ve hızlı hizmeti sunmak için gerekli altyapı çalışmalarımızı ve yatırımlarımızı yapıyoruz. Uzun vadede ağırlıklı olarak tüketici ürünleri sektörlerinde yurt içi ve yurt dışında güçlü büyüme potansiyeli gördüğümüz yeni yatırım fırsatlarını değerlendirmeye devam ediyoruz. 2021’in nasıl bir yıl olacağını hem pandeminin ilerleyiş şekli hem bizlerin bu süreçte atacağı adımların öngörülülük derecesi belirleyecek. Şirketler yatırım ve üretim stratejilerini, iş yapış şekillerini gözden geçirecek, çalışma koşulları değişecek.



“2021 HIZLI TOPARLANMA YILI OLACAK”
AHMET ZORLU ZORLU HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI


Yaşanan salgından dolayı koşullar zorlaşsa da yılın başında koyduğumuz büyüme hedefine, bu yıl da ulaşmak için var gücümüzle çalışıyoruz.

“BELİRSİZLİK ÇOK YÜKSEK” Türkiye’nin sanayide en çok istihdam yaratan, en fazla ihracat yapan gruplarından biriyiz. Katma değerli ihracat odaklı üretim stratejimiz sayesinde ekonomide yaşanan dalgalanmalara karşı korunaklı bir yapımız var. Her yıl Türkiye’nin büyümesinin 10 puan üzerinde bir büyüme hedefiyle yola çıkıyoruz. Tabii bu yıl salgından dolayı belirsizlikler çok yüksek. İkinci çeyrekte tüm şirketler için işlerin hiç de kolay olmadığı bir süreç yaşadık. Fakat kontrollü sosyal hayatla birlikte pazar yeniden hareketlenmeye başladı.
OLUMLU ETKİLER Biz de hem iç pazar hem ihracat tarafında bunun olumlu etkilerini görüyoruz. Yaşanan salgından dolayı koşullar zorlaşsa da yılın başında koyduğumuz büyüme hedefine, bu yıl da ulaşmak için var gücümüzle çalışıyoruz. 2020 yılına girerken hedefler, yaşanan salgın nedeniyle sadece Türkiye’de değil tüm dünyada revize edilmek zorunda kaldı. Yılın ilk çeyreği zaten oldukça iyi geçmişti. İkinci çeyrekte ekonominin genelinde pandemi kaynaklı bir daralma yaşandı. Ancak üçüncü çeyrekte bir miktar toparlanma görüyoruz.
HEDEFLER TUTACAK MI? Yılın ilk 9 aylık dönemi için yılbaşında koyduğumuz hedefleri tam olarak tutturamasak da pandemi nedeniyle yaşanan gelişmelere rağmen koyduğumuz yıl sonu hedeflerimiz doğrultusunda ilerlemeye devam ediyoruz. 2021 ile ilgili bir tahminde bulunmak çok kolay değil. Özellikle aşıyla ilgili olumlu gelişmeler yaşanırsa çok hızlı bir toparlanma olacağını düşünüyorum. 2020 ile kıyaslandığında 2021’in bir kayıp değil bir toparlanma yılı olacağı öngörüsünde bulunabiliriz. Fakat bu toparlanma çok güçlü mü olacak, yoksa tüm dünya ekonomisi bir dengelenme süreci mi yaşayacak bunu yaşayıp göreceğiz.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz