2017 bütçesini Ekimde hazırlamaya başladık. Kasım sonuna kadar
bitirmeye çalışıyoruz.” Bu sözler Migros
Genel Müdürü Özgür Tort’a ait. Tort, 2017
bütçesinin, bu yılki olağanüstü gelişmelerden
dolayı, kasım sonuna sarktığını belirtiyor.
Bu yıl sadece Migros’ta değil birçok büyük
şirkette bütçe hazırlıkları gecikti. Geçen yıl olduğu
gibi bu yıl da bütçelerin tamamlanıp yönetim
kurulu onayına gitmesi en iyi ihtimalle kasım hatta
aralık sonunu bulacak.
CEO ve patronların büyük kısmı, 2017 bütçelerinde doğru
tahminler yapabilmek için aralık ayını beklemeyi doğru
buluyor. Böylece içinde bulunduğumuz yılla ilgili en doğru
verileri alıp 2017’yle ilgili daha gerçekçi tahminler yapmayı
planlıyorlar.
CEO’lara göre artan yurt içi ve yurt dışı belirsizliklerden dolayı 2017 bütçesini hazırlamak her zamankinden çok
daha zor olacak. CEO’ların 2017 bütçesinde önceki
yıllara göre dikkat ettiği göstergelerin başında likidite,
giderler, borçlanma, döviz kurları, büyüme tahminleri,
enflasyon, faiz ve tüketici harcamaları bulunuyor.
2017’de borçlanmayı minimumda tutmaya çalışacak
CEO’lar mevcut pozisyonu korumaya odaklanacak. Bütçelerin
haftalık, aylık ya da 3 aylık periyotlarla revize
edilmesi planlanıyor.
ARALIK AYINA SARKTI
2016, yurt içi ve yurt dışı belirsizlikler nedeniyle zor bir
yıl oldu. Terör saldırıları, 15 Temmuz darbe girişimi ve
komşularla ilgili gelişmeler iş dünyasını olumsuz etkiledi.
İş insanları böylesi bir ortamda önlerini görmekte
zorlanırken 2017 bütçelerinin hazırlanması gecikti.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, 17 Ekim’de devletin 2017
bütçesini kamuoyuyla paylaşırken Sanko’dan Torunlar’a,
Bim’den Migros’a kadar birçok büyük grup ve şirkette
2017 bütçesi hazır değildi. Örneğin Şok Genel Müdürü
Uğur Demirel, 2017 bütçesini henüz hazırlamadıklarını,
bütçenin tamamlanmasının aralık sonunu bulacağını
söylüyor.
Türkiye’nin en büyük tekstil üreticilerinden Sun
Grup’un yönetim kurulu başkanı Sabri Ünlütürk de 2017
bütçesinin hazır olmadığını, bütçeyi en erken aralık sonu
gibi bitirebileceklerini belirtiyor. Ünlütürk, “İlk kez bu
yıl ekim ortasına gelmemize rağmen belirsizlik ortamı
nedeniyle bütçe hazırlıklarına başlayamadık” diye konuşuyor.
Bazı şirketler ise birkaç yıldır bütçelerini yapmayı yıl
sonuna bırakıyor. BİM ve Bimeks bu şirketler arasında
yer alıyor. 2017 bütçesini aralığın ilk yarısında yapacaklarını
söyleyen Bimeks Yönetim Kurulu Başkanı Murat
Akgiray, “2017 bütçesi büyümeden çok kârlılık hedefinin
belirleyici olacağı bir bütçe olacak. Risk ve belirsizlik
yönetimi öne çıkacak” diyor.
EN ZOR BÜTÇE OLACAK
2017 için bütçe hazırlıkları yapan CEO ve iş insanlarını
bu süreçte en çok zorlayan konu belirsizlik. “Bu yıl, hiç
kimse 15 Temmuz darbe girişimini tahmin edemezdi”
diyen Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar,
iş dünyasında öngörü yapmanın zorlaştığını belirtiyor.
Meysu Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Güldüoğlu
da artan belirsizlik ve güvensizlik ortamından dolayı
2017 bütçesine başlayamadıklarını belirterek “2017
bütçesini hazırlamak 2016’ya göre çok daha zor olacak”
diyor. Güldüoğlu, 2017 bütçesinin aralık sonunda netleşeceğini
belirtiyor.
Akman Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Akman
da 2017 bütçesinin fevkalade zor bir bütçe olacağını belirtiyor.
Akman, “2017’de tamamen öz kaynaklara güvenerek
iş yapmak durumundayız. Bu da kısa vadeli ticaret
ve nakit satış anlamına geliyor. 2017’de çok dinamik kararlar
vermemiz ve bütçede esnek olmamız lazım” diyor.
Sadece başkanlar değil CEO’lar da artan belirsizlik ve
riskler nedeniyle 2017 bütçesini hazırlarken zorlanıyor.
Bunlardan biri de Nissan Türkiye Genel Müdürü Sinan
Özkök. 2017 bütçesini hazırlamanın 2016’ya göre çok
daha zor olduğunu belirten Özkök, otomotiv sektörünün
2015’i rekorla kapattığını, 2016’ya da bu nedenle iyi bir
yıl olacak beklentisiyle girdiklerini ancak tahminlerinde
yanıldıklarını söylüyor. Özkök, bu nedenle 2017 bütçesini
hazırlarken daha temkinli davranacaklarını belirtiyor.~KUR RİSKİ ÖNE ÇIKACAK
Kuşkusuz büyüme, dolar ve Euro kurları geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi 2017 bütçe hazırlıklarında CEO’ların en çok dikkat edeceği göstergeler arasında. Bütçeler hazırlanırken yine tüketim harcamalarından enflasyon ve faiz hareketlerine kadar yurt içi ve yurt dışındaki birçok parametre yakından takip ediliyor.
2017 bütçelerindeki en önemli farklılık ise CEO’ların
önceki yıllara göre daha muhafazakar ve risklere karşı
daha tedbirli davranması. 2016 bütçelerinde dolar ve
Euro kuru tahminlerini düşük tutan ve bu nedenle ciddi
zarar eden CEO’lar 2017 bütçelerinde döviz kuru öngörülerinde
daha dikkatli davranacak.
Bimeks Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akgiray,
“2016 bütçesinde büyüme hedefimizi öne çıkarmıştık.
Ancak piyasa ve konjonktür şartları, büyüme hedeflerini
aşağı yönlü revize etmemize yol açtı. Dolayısıyla bu yıl
bütçenin ana belirleyicisi muhafazakar büyüme ve kâr
maksimizasyonu olacak” diyor.
Tchibo Türkiye Genel Müdürü Tuba Yapıncak da
2017 bütçesini hazırlarken dikkat edecekleri temel
göstergenin döviz kurları olacağını belirtiyor. “2017’de
kurlarda çok büyük oynama beklentisi var. Kurları yüksekten
planlamayı düşünüyoruz” diyen Yapıncak, bu değişikliğin nedeni olarak geçtiğimiz yıllarda kur tahminlerinden
zarar etmelerini gösteriyor. Yapıncak, “Geçtiğimiz
yıllarda planlanan kurla gerçekleşen arasında
büyük farklılıklar oldu. Buradan ciddi zarar ettik. 2017
sonu için dolar kurunu 3,60’dan alma ihtimalimiz var”
diye konuşuyor.
MALİYETLER ÖNE ÇIKACAK
“Sokaktaki adam hala dolar kuruna bakarak kriz var mı
yok mu diye değerlendiriyor” diyen Nissan Türkiye Genel
Müdürü Sinan Özkök de 2017 bütçesini hazırlarken
en çok döviz kurlarına dikkat ettiklerini belirtiyor. Özkök,
“Bütçemizi nisanda hazırlıyoruz. Ancak bu yıl 6 ay
öncesinden çalışmaya başladık. 2017, 2016’ın biraz daha
altında kalacak ve zor bir yıl olacak. Bu nedenle maliyetleri
eskiye göre daha fazla kontrol ediyoruz” diyor.
Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşlarından Batısöke
ve Batıçim’i bünyesinde bulunduran Batı Anadolu
Grubu’nun icra kurulu üyesi Feyyaz Ünal, 2017 bütçesinde
dolar ve Euro kuru, enflasyon, üretim, satış ve stok
miktarı gibi göstergelerin ön plana çıktığını belirtiyor.
Ünal, “Bu göstergeler maliyetleri ve piyasaya olan etkileri
nedeniyle önemli” diyor.
Yaptığımız araştırma CEO’ların bütçeyi hazırlarken
maliyetlere, nakit akışına, stoklara ve pazar büyümesiyle
ilgili verilere odaklandığını gösteriyor.
Teknosa Genel Müdürü Bülent Gürcan kasım sonunda
hazır olmasını planladıkları 2017 bütçesini oluştururken
öncelikle ülkenin büyüme verilerini, özel tüketim
harcamalarının seyrini, kur ve enflasyon hareketlerini
dikkate aldıklarını belirtiyor.
Akman Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Akman
da 2017 bütçesi hazırlanırken ilk etapta bir önceki yılın
performanslarına baktıklarını belirterek “Bütçemizi üretimden
çok nakde sıkışan diğer oyuncuların üretimlerini
al-sat veya minimum zamanda nakde dönüştürülecek
ürünlerin üretimine odaklanmak üzere planlıyoruz” diyor.
Migros Genel Müdürü Özgür Tort da 2017 bütçesini
hazırlarken kurlara, enflasyon ve faiz seviyelerine dikkat
ettiklerini söylüyor. 2017 bütçesini oluştururken pazarının
büyümesini doğru tahmin etmenin de önemine
değiniyor.
YATIRIMLAR BEKLEYECEK
2017 bütçelerindeki en önemli trendlerden biri de yatırımlar
konusunda ihtiyatlı olmak ve mevcut yatırımlara
odaklanmak olacak. Torunlar Holding Yönetim
Kurulu Başkanı Aziz Torun, 2017’de stokların ve döviz
cinsi borçların azaltılmasına odaklanacaklarını söylüyor
ve ekliyor: “2017’de mevcut projeleri bitirmeyi ve yeni
projelere başlama konusunda daha ihtiyatlı davranmayı
planlıyoruz.”
Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Konukoğlu
da 2017’nin sakin geçecek bir yıla benzediğini belirterek “Gerekli yatırımları yapmayı hedefliyoruz ancak
yatırımlar konusunda konservatif davranacağız” diyor.
Migros Genel Müdürü Özgür Tort da 2017 bütçesinin
önceki yıllara göre en önemli farkının yatırımlar anlamında
olacağını belirtiyor. Tort, “Bu yıl yaşanan son
gelişmelerden dolayı 2017’de belki yatırımlar konusunda
daha dikkatli olacağız” diyor.
Teknosa Genel Müdürü Bülent Gürcan da geçtiğimiz
2 yılda pek çok yatırım yaptıklarını 2017’de ise yeni
yatırımdan ziyade bu yatırımları daha derinleştirmeye
odaklanacaklarını belirtiyor. Bimeks Yönetim Kurulu
Başkanı Murat Akgiray, 2017’in yatırım odaklı bir yıl olmayacağını
belirtiyor. Meysu Gıda Yönetim Kurulu Başkanı
Bekir Güldüoğlu ise 2017 bütçesinde yeni yatırımlar
konusunda temkinli olacaklarını belirterek “2017’de yeni
yatırım planlamıyoruz. Daha önceki yıllarda yaptığımız
mevcut yatırımlara odaklanacağız. 2017 mevcut yatırımlara
odaklanma yılı olacak” diye konuşuyor.
ÇOK SENARYOLU OLACAK
Diğer yıllarda olduğu gibi bu yıl da bütçeler bol senaryolu
hazırlanıyor. Hatta bazı şirketlerde senaryo sayıları
geçmişe göre daha da artabilir. Bu yıl 2 bütçe senaryosunun
yetmeyeceğini muhtemelen bütçelerin 3 senaryolu
hazırlanacağını belirten İnoksan Satış Pazarlama
Genel Müdürü Esra Altay, “Sadece döviz pozisyonlarına
göre hazırladığımız ikili senaryo yetmeyebilir. Gelir
hedeflerindeki zorlanmalarda, faaliyet gideri kısıntılarını
içerecek ek senaryolar gerekli olacak” diyor. Altay, muhtemelen
bütçeyi 3 senaryolu olarak hazırlayacaklarını
söylüyor.
Migros Genel Müdürü Özgür Tort, yatırım, bireysel
harcamalar ve masrafların artmasına paralel farklı senaryolara
göre 2017 bütçelerini oluşturduklarını belirtiyor.
Nissan Türkiye Genel Müdürü Sinan Özkök, bütçeyi
2 senaryoya göre yapıyor. Bunlardan biri orta diğeri ise
kötü senaryo olacak. Özkök, “Orta senaryomuza göre
2017’de otomotiv pazarında toplam satış 930-940 bin seviyesinde
gerçekleşir. Kötü senaryoya göre ise satışların
900 binin altına düşmesini bekliyoruz” diyor.
Bimeks Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akgiray da
2017’de muhafazakar ve optimal olmak üzere 2 senaryolu
bir bütçe üzerinde çalıştıklarını söylüyor.
Sanko Holding’de ise iyi senaryoya göre A planı,
kötü senaryoya göre B planı hazırlanıyor. Sanko Yönetim
Kurulu Başkanı Zeki Konukoğlu, “Bütçemizi genellikle
A planına göre yapıyoruz. B planını ise çok önemli
gelişmeler olursa ani kararla devreye alıyoruz” diyor.
2017 ÖNGÖRÜLERİ
CEO ve yönetim kurulu başkanlarının 2017 bütçe hazırlıklarından
2017’nin yatırım yılı olmayacağı, 2016’ya göre
ise daha zor bir yıl olacağı görülüyor. “Belirsizlikler nedeniyle
2017’in 2016’ya göre daha zor olacağını tahmin
ediyoruz” diyen Batı Anadolu Grubu İcra Kurulu Üyesi Feyyaz Ünal da 2017 bütçe planında satış fiyatlarının
düşeceğini öngördüklerini belirtiyor.
Ünal, “2017 döviz kurlarında yüzde 12’lik bir artış
olacağını, enflasyonda yüzde 9,5, sektördeki yakıt maliyetlerinde
de yüzde 20 civarında artış olacağını öngörüyoruz”
diyor.
Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Konukoğlu,
2017 dolar ve Euro kurlarıyla ilgili tahmin yapmanın
kolay olmadığını ancak normal şartlarda dolarda
en fazla enflasyon kadar artış öngördüklerini belirtiyor
Konukoğlu, “2017 sonu için dolar kurunu 3,25 olarak
öngörüyoruz. Faizlerinse yüzde 15,5-16 seviyesinde
olacağını görüyoruz. Enflasyonu ise yüzde 3-4 aralığında
olmasını arzu ediyoruz. Ancak herhalde biraz daha yukarıda
seyredecek” diyor.~“MALİYETLERE
DİKKAT EDİYORUZ”
AHMET YANIKOĞLU / WATSONS GENEL MÜDÜRÜ
EYLÜLDE HAZIRLANIYOR
Bütçemizi eylül ayında yapıyoruz. Aralık sonu veya 2017
başında gerek olursa revizyon yapıyoruz. Ayrıca her 3 ay
sonunda bütçede revizyon yaparak ilerliyoruz.
“BÜTÇELER KARMAŞIKLAŞTI”
Bütçe yaparken her yıl aynı süreçte ilerliyoruz. Ancak
piyasaların derinliği ve çeşitliliği artıkça daha büyük
farklılıkları yönetmeniz gerekiyor. Bu nedenle eskiden tek bir
model üzerinden projeksiyon yaparken şimdi daha değişik
mağazalarımız, faaliyet gösterdiğimiz farklı bölgeler için ayrı
bütçeleme yapmamız gerekiyor. Bu nedenle bütçeler daha da
karmaşıklaşıyor.
ASGARİ ÜCRET
2017 bütçesini hazırlarken geçmiş yıllara göre daha çok
masraf baskısı öne çıktı. 2017’de asgari ücret artışlarında
verilen devlet katkısı olmayacak. Ayrıca perakendeciler
için kiraların üzerindeki döviz riskleri var. Bu nedenle 2017’de
bütçelerin başarısını belirleyen temel unsur masraf dünyasının
gidişatı olacak. Özellikle maliyet kalemlerindeki beklenmedik
gelişmeler performansı olumsuz etkileyebilir.
BÜTÇEYİ HAZIRLAMAK KOLAY DEĞİL
BÜLENT GÜRCAN / TEKNOSA GENEL MÜDÜRÜ
BELİRSİZLİK ARTTI
2016’da bütçeleri, 2015 Kasım’daki genel
seçim sürecinde makro ve mikro seviyede birçok belirsizlik
ve riski dikkate alarak hazırlamıştık. 2017’yi de 2016 yılındaki
parametreleri ve beklentileri dikkate alarak planlıyoruz. Ancak
dünyadaki gelişmeler, bölgemizdeki devam eden riskler ve
belirsizlikler ekseninde bütçe hazırlamak kolay değil.
POZİTİF GELİŞME
Ekonomi yönetimi eylül ayında iç piyasayı
canlandıracak bazı adımlar attı. Bizim sektörümüz açısından
bakıldığında kredi kartı borçlarının yeniden yapılandırılması,
tüketicilerin bütçelerine bir rahatlama getirecek olması
bakımından pozitif oldu.
OLUMSUZ BEKLENTİ
Elektronik ürünlerde 9 taksitin 6 taksite
düşürülmesinin sektörde ilk etapta olumsuz yansımaları
olmasını da bekliyoruz. Tüketici teknolojisi ürünleri pazarı,
ciro bazında bu yılı da çift haneli büyüme ile kapatacak.
Önümüzdeki yıl için de çift haneli büyüme beklentisi var.
YENİ ÜRÜNLERİN KATKISI
Pazarın potansiyeli, yeni ürünlerin
pazara sağlayacağı katkı, e-ticaretteki büyüme trendi
gibi olumlu göstergeler, riskler ve hassasiyetlerle birlikte
harmanlayarak 2017 bütçemizi planlıyoruz.~T. MEHMET NANE / PEGASUS CEO
BORÇLANMAYI MİNUMUMDA TUTACAĞIZ
3 ÖNEMLİ GÖSTERGE
2017 bütçesini hazırlarken
geçen yıla göre 3 önemli göstergeye dikkat
edeceğiz. Bunlardan ilki likidite, ikincisi öz kaynak
harici yatırıma girmemek, üçüncüsü ise mevcut
pozisyonu korumak olacak. 2017 bütçesinde
geçen yıla göre borçlanmamaya daha fazla
önem vereceğiz. Borçlanmayı minimumda tutarak
kendi pozisyonumuzu koruyacağız.
“EN İYİSİ ESNEK BÜTÇE”
2017’de mevcudu
koruyabilirsek ve likit kalırsak bu bize gelecekte
yeni pazarlara girmek ya da pazar payı almak için
yeni fırsat yaratacak.
2017’de de her zamanki gibi esnek bütçe
hazırlıyoruz. Çünkü içinde bulunduğumuz
durumda operasyonu etkileyecek dış faktörler
varsa burada esnek olmanın dışında yapabilecek
bir şey yok. Bütçe esnek olmadığı taktirde başarılı
olmak imkansız.
GALİP AYKAÇ / BİM YÖNETİM KURULU ÜYESİ-COO
GERÇEKÇİ BÜTÇE HAZIRLIYORUZ
“YÖNTEMİMİZ DEĞİŞMEDİ”
Bütçe hazırlarken değişik bir
yöntemimiz yok. Her yıl, bütçeyi aralık ayında hazırlıyoruz ve hep
aynı göstergelere bakıyoruz. Bütçeyi aralık ayında yapmamızın temel
nedeni yılın tamamına yakınının değerlerini görmek istememiz. Böylece
bir sonraki yıla ilişkin daha kolay tahmin yapabiliyoruz.
NASIL HAZIRLIYORUZ?
Bütçeyi hazırlarken önümüze ilk etapta
yaşadığımız yılın rakamlarını daha sonra da bir önceki yılın rakamlarını
koyuyoruz. En son da ülkenin içinde bulunduğu duruma dikkat ederek
ve ekonomik göstergelere bakarak bütçeyi oluşturmaya çalışıyoruz.
“REVİZYON YAPMIYORUZ”
Bugüne kadar hazırladığımız bütçelerde
hiç revizyon yapmadık. Bunun da en önemli nedeni bütçeyi
gerçekleşme ihtimali olan değerler üzerine kurmamız. Başkaları gibi
hedefi biraz daha yukarıya koyup buna ulaşmaya çalışmıyoruz.
Kendimize gerçekleşmeye yakın hedefler koyuyoruz. Bu sayede
bugüne kadar yaptığımız bütçelerde hiç sapma yaşamadık. Hatta
bazen hazırladığımız raporları görenler “Bu bütçe mi yoksa gerçekleşen
mi?” diye şaşırırlar. Çünkü gerçekleşenle bütçe rakamlarımız birbirine
çok yakın çıkar.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?