Stratejik ortaklıklar kurabiliriz

Kordsa Global CEO’su olarak başlayan Sabancı Holding kariyeri, Mehmet Pekarun’u lastik, takviye malzemeleri ve otomotiv grubunun başına taşıdı. 6 yıldır holding bünyesinde çalışan Pekarun, yeni görevinde bulunduğu 3 ayı aşkın dönemde iki şirketi Kordsa Global ve Temsa Global’e yeni yöneticiler atadı. Holdingin yeni CEO’su Zafer Kurtul ile birlikte şirketlerinin daha esnek ve yeni düzende global fırsatlara daha açık olması için çalıştıklarını belirten Mehmet Pekarun, grup olarak Akbank harici toplam cirodan yüzde 20 pay aldıklarını açıklıyor. Pekarun’un görevdeki ilk hedeflerinden biri, bu payı sürdürülebilir kılmak ve şirketlerinin alanlarındaki liderliklerini devam ettirmek. “2011’de de en az yüzde 20 büyüme hedefliyoruz. Grup şirketlerinden bu yıl toplam 4 milyar liraya yakın ciro öngörüyoruz. Bu dünya pazarlarındaki iyileşmenin devam etmesi ve şirketlerimizin kapasite artırımı kararlarıyla pekişen bir büyüme olacak” şeklinde konuşuyor.
Kordsa Global, Brisa ve Temsa Global’de yeniden yapılandırmaları tamamlayan ve 2011’de büyümeyi hızlandırmayı hedefleyen Sabancı Holding Lastik, Takviye Malzemeleri ve Otomotiv Grup Başkanı Mehmet Pekarun ile stratejilerini, kârlılığı artırma çalışmalarını ve gelecek planlarını konuştuk:
Capital: 20 Eylül itibarıyla grup başkanlığı görevine geldiniz. Sizinle birlikte grupta ne gibi değişiklikler oldu?
- Benim bu pozisyona gelmemle hem Kordsa Global’de yeni bir atamamız hem Temsa Global’de yeni bir liderimiz oldu. Dolayısıyla liderlik değişimlerimizi yaptık. Sektörden oldukça tecrübeli isimler aramıza katıldı. Bu şekilde hem tecrübeli hem dinamik bir ekiple yeni bir döneme başlamış olduk.
Göreve gelmem, özellikle bizim bütçe dönemimizle örtüştüğü için mevcut stratejilerimizin değerlendirilmesi ve bütçeleri yaptığımız bir süreç oldu. Ancak liderler dışında özellikle yapılan büyük bir değişiklik yok. Zaten biliyorsunuz şirketlerimiz oldukça köklü, bu nedenle çok büyük bir değişim oldu diyemiyorum.

Capital: Başında olduğunuz lastik, takviye malzemeleri ve otomotiv grubunun Sabancı Holding cirosu içinde payı ne kadar? Grup içindeki ciro dağılımı nasıl şekilleniyor?
- Akbank hariç baktığımızda holdingin toplam cirosunun yüzde 20’sinden biraz fazlasını bizim grubumuz gerçekleştiriyor. 2010 yılı otomotiv, lastik ve takviye grubunun tahmini cirosu 3 milyar TL’yi biraz geçecek.
Bu rakam içinde Kordsa Global 1,3 milyar TL ciroya sahip. Brisa’nın cirosu ise 950 milyon TL’yi geçecek. Temsa Global’in de bu yıl sonu cirosu 900 milyon TL’yi aşıyor olacak. Şirketlerimizin her birinde ciro olarak orta vadede 1,5 milyar TL’yi hedefliyoruz.

Capital: Grubunuzun, holding içindeki yeri nedir?
- Arama toplantılarımızın sonuçlarına göre lastik, takviye malzemesi ve otomotiv grubu bizim köklü, oturmuş ve kârlı bir iş kolumuz. Üç şirketimizin de sektörlerinde lider pozisyonları var. Kordsa Global’in tekstil bazlı takviye malzemesinde dünya liderliği; Brisa’mızın Türkiye’de, iki markamız Lassa ve Bridgestone ile pazarda liderliği var; Temsa Global de şehirler arası otobüs segmentinde ve hafif kamyonda lider, otobüste iddialı bir oyuncu. Ayrıca iş makinesinde de sektörün liderlerinden biri. Bunların devamını sağlamak istiyoruz.~
2010 yılında da grubun cirosunda yüzde 20’lik bir iyileşme yaşadık. 2011’de de en az yüzde 20, hatta yüzde 20’yi de aşan bir büyüme hedefliyoruz. Grup şirketlerinden bu yıl toplam 4 milyar liraya yakın ciro öngörüyoruz. Bu, ağırlıklı olarak dünya pazarlarındaki iyileşmenin devam etmesi ve şirketlerimizin liderlik pozisyonlarını güçlendirmek için aldıkları kapasite artırımı kararlarıyla pekişen bir büyüme olacak.

Capital: Grup şirketlerinizin büyüme stratejileri nasıl?
- Yepyeni bir iş koluna girmeyi düşünmüyoruz. Mevcut iş kollarında yeni ürünlerle, AR-GE ile büyümeyi planlıyoruz. Brisa şirketimizde, yeni satış uygulamaları ve kanalları gündemde. Artık her üründe çevreci olma özelliği önem kazanıyor; lastikte de daha uzun süre kullanılabilen lastikler öne çıkıyor. Kamyon ve otobüs lastiğinde yeniden kaplamayla lastiğin ömrünü uzatılıyor. Ortağımız Bridgestone’un dünya stratejisinin bir uzantısı olarak Brisa, bu konuda uzman bir şirketi satın alma anlaşması imzaladı.
Diğer taraftan Temsa Global, pazarların toparlanmasıyla yeni ürünleri pazara sunuyor. Otobüste, şehirler arası segment için Safir isimli yeni bir ürünümüz var. Şehir içi otobüslerde de önemli alımlar bekleniyor. Bu segmentte de Avenue adında yeni bir ürünümüz var. Orta boy, ekonomik ve kompakt otobüs segmenti midi- coach’larda da önce yurtdışında sonra Türkiye’de yeni bir model lanse edeceğiz.

Capital: Kordsa’da kriz döneminde ihracat pazarlarını değiştirerek yeni bir iş modeli adapte ederek kârlılığınızı korumuştunuz. Diğer şirketler için de yeni iş modelleri mevcut mu?
- Aslında krizin getirdiği baskılar ve ciddi ciro düşüşü, bütün şirketleri iş modellerini yeniden değerlendirmeye sürükledi. Bizim şirketlerimiz de bu süreçten geçti. Kordsa, global bir oyuncu olarak müşterilerine odaklı bir organizasyona geçti. Bölge bazında yönetilen bir organizasyondan müşteri, fonksiyon bazında matris dediğimiz organizasyon modeline geçildi. Pazarın Asya, Doğu ve Güney Amerika’ya kaymasıyla kapasiteler arttı.
Brisa’da da satış ve pazarlama uygulamalarını güçlendiren, yönetim kadrosunun kuvvetlendirildiği bir dönem yaşanıyor. Brisa, işletim modelini iyileştiriyor.
Temsa Global de son olarak yeniden yapılanma ve odaklanma sürecinden geçti; stratejisini yenilediği bir dönem sürüyor. Şirketlerimizde kriz sonrası yeni dünya düzenine adapte olmak için değişik hızlarla yapılanma sürüyor. Zaten Sabancı Holding’in kurumsal yönetimde belli bir çizgisi var, kurumsal yönetimin belirlediği hedeflerle devam ediyoruz.

Capital: Temsa Global ile ilgili satış dedikoduları devam ediyor. Burada nasıl planlarınız var?
- Temsa Global, bizim önemli bir işimiz. Arkasında durduğumuz, büyüme potansiyeli olan bir şirketimiz. Bu anlamda Temsa Global’imiz satılık değil. Bizim gerçekten büyük atılımlar beklediğimiz bir alan. Önümüzdeki dönemde de bu atılımların olması için her türlü desteği verecek şekilde odaklandık. Temsa Global’in arkasında duruyoruz, şirketimiz satılık değil.
Otomotiv krizden en derinden etkilenen iş kollarından biri… Bu anlamda da dünyada tüm şirketlere bakın, en güçlüsü bile kapasitesini daha verimli kullanma adına başka bir şirketle ortak üretim yapıyor. Satın almada ortak bir platform oluşturup beraber yapıyor, modüler parça kullanımına gidebiliyor. Amerika’da devlet, iflas durumundaki otomotiv şirketlerini kurtardı. Onlar esnek platformlara geçiyor, modüler parça kullanıyor. Kârlı olmak için yarışıyorlar. Bu anlamda da iyileşmenin stratejik ortaklarla olacağını her şirket görüyor. Stratejik ortaklık dediğimiz de şirket satın alması ya da evlenmeden bahsetmiyoruz. Fakat özellikle krizden en derinden etkilenip en hızlı iyileşmesi gereken otomotivde bu tip işbirlikleri söz konusu oluyor. ~
Temsa Global’de de stratejik ortaklık yapabiliriz. Her şirket gibi Temsa Global olarak bizde satın almada ya da ürün gamını tamamlamak için neler yapılabilir diye bakıyoruz; otomotiv sektöründe her oyuncunun incelemesi gereken stratejik ortaklık fırsatlarını inceliyoruz.

Capital: Şu aşamada stratejik ortaklık kurma adına ilgilendiğiniz şirketler var mı?
- Şu anda öyle bir şey yok… Oluşan yanlış algının ortadan kalkması anlamında da önemli bir konu bu… Temsa Global, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika coğrafyasında büyümeyi hedefliyor. Örneğin Avrupa’da girdiğimiz bir ihalede, başka bir ürünü de portföyümde bulundurmam şart koşuluyorsa ben bu ürünü üreten firmadan tabii ki o ürünü satın alırım ya da o tip bir firmayla o pazarda beraber hareket ederim. Bu tip işbirliklerinin yapılması gerekir. Temsa Global de bu tip işbirliklerine bakacak.

Capital: Yani holding otomotivden çıkmıyor?
- Temsa Global, çok güzel, potansiyeli olan bir şirketimiz. Asla otomotivden çıkmamız söz konusu değil…

Capital: Grubunuzun kârlı olduğunu söylüyorsunuz. Şirketlerinizin kârlılık oranı ne kadardır?
- Bizim grup için EBITDA üzerinden yüzde 10 kârlılıktan bahsedebiliyoruz. Bu yıl sonunu da aynı şekilde yüzde 10 kârlılıkla kapatırız.

Capital: Temsa’da kârlılıkta kur farkıyla ciddi sorun yaşanıyordu, bu sorun devam ediyor mu?
- Maalesef krizin başka bir yansıması da ciddi değişken kurlar oldu. Doların, diğer paralar karşısında değer kaybetmesi ve yükselen ekonomilerin para birimlerinin değer kazanması halen gündemde…
Bu, ihracat yapan her şirketin sorunu… Temsa Global’de yurtdışından hammadde ve parça satın aldığı ülkelerinin para birimiyle satış yaptığı pazarlardaki para biriminin yönetimini iyi yapıyoruz. Kur riski yönetiminde grubumuzun tüm şirketlerinde çok önemli uygulamalar yapıldı. Temsa Global de kur yönetimini daha iyi yönetilir durumda.

Capital: Brisa, Bandag’ın Türkiye operasyonlarını Bridgestone Avrupa’nın iştiraki Bandag AG’den satın aldı. Bu satın alma Brisa’ya nasıl bir artı getirecek?
- Evet, satın alma anlaşması yapıldı, ancak daha gerçekleşmedi. Lastik kaplama, çok yeni bir iş modeli… Bu modelin önümüzdeki dönemde tanıtılması gerekecek. Otobüs ve kamyon lastikleri kaplama işi gerçekten gelecek vaat ediyor, yurtdışında geliştiği pazarlarda payı yüzde 50’ye kadar ulaşıyor.
Lastik kaplama işi özellikle filo müşterisine yönelik. Şu an Türkiye’de varolan filo pazarının büyüme potansiyeli çok fazla. Biz de Brisa ile burada öncü uygulamayı yapan lider firma olmak istiyoruz.
Otobüs ve kamyon lastiği sattığımız bayi ağımızda da bu işle sinerji oluşacak. Bu iş modelini henüz lanse etmediğimiz için çok detay veremiyorum. Türkiye’de lastik yenileme pazarı büyüyor, araç tipleri değişiyor ona göre de lastik miksi değişiyor. Bu satın almanın Brisa’ya büyüme anlamındaki etkisi ise orta ve uzun vadede görülecek. Pazarın gelişmesiyle şirketimize katkıları daha iyi görülecek.

Capital: 2011’de başka bir şirket almayı düşünüyor musunuz?
- Şu anda böyle bir planımız yok. Ama şöyle düşünün, sektörlerimizin hepsi oturmuş ve kriz sonrasında büyümeye geçtiler ve her zaman yeniden yapılanma fırsatları çıkabilir. Şu aşamada satın alma anlamında bir planımız yok. Ama sektör liderinin pazarını yakından takip etmesi gerekiyor, biz de şirketlerimizle bunu yapıyoruz. ~
Brisa, zaten lider; ancak kapasitesini artırabilir ki bu alanda da kendi çalışmalarımız var. Kordsa Global, tabii ki Asya, özellikle de Çin’de iddialı; uzun vadede bakarsak Asya coğrafyasında bazı sinerjiler olabilir. Ama şu anda bir alım yapmamız gündemde değil. Bu bölgede Tayland ve Endonezya’da güçlü merkezlerimiz var ve Endonezya’daki tesisimizden Çin’e kord bezi gönderiyoruz. Ama uzun vadede Çin’de mutlaka bir kord bezi yatırımı gerekecek, burada en uygun şartları oluşturmak için çalışıyoruz. Kendi tesisimizle büyüyeceğiz. Endonezya’da da bu yıl 20 milyon dolarlık kapasite artışı yaptık, 2011’de de polyester kapasitesini artırmak için 13 milyon dolarlık yatırımımız olacak.
Temsa Global Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’da iddialı. Bu bölgelerde de tabii ki ürün gamını tamamlayacak fırsatlar çıkabilir. Ancak şu an için bir satın alma söz konusu değil.

Capital: Son olarak 2011 yılı için ciro ve kârlılıkta hedefleriniz neler?
- 2010’da lastik, takviye malzemeleri ve otomotiv grubu cirosu olarak 3 milyar TL’yi aşıyoruz, 2011 yılında da ciroda yüzde 20’nin üzerinde artışlar bekliyoruz. Yatırımlara bakarsak da 2010’da grubumuz yaklaşık 70 milyon doları aşan yatırım yaptı. 2011’de de 110 milyon dolara yaklaşan bir yatırım öngörüyoruz. Yatırımlarımız daha çok kapasite artırımı ve kapasite iyileştirmeye ayrılıyor.
Kârlılıkta da Brisa ve Kordsa Global hammadde sıkıntılarıyla başa çıkacak. Ciro ve talep güçlü olduğu sürece hammadde baskısını yöneteceğiz. Kârlılıkta hedefimiz EBITDA üzerinden yüzde 10 olan rakamı daha yukarı çekmek olacak.