Bildiklerinizi nereden biliyorsunuz?
Bir veraset planının hisseler, yönetim ve vergilerle
ilgili olması gerekir. Ancak orada durup kalırsanız
aileniz ve de şirketiniz için çok ciddi sorunlar yaratabilirsiniz.
Veraset planlaması yaparken sıklıkla
gözden kaçırılan şu üç meselenin de ele alınması
çok önemli: Yetki, ilişkiler ve bilgi.
Yetkinin veraseti, nihai kararlar alma sorumluluğun devriyle
ilgili. İlişkilerin veraseti, bu yetkiyi paylaşmak ve uygulamak
için kurulan yapılarla ilgili. Bilginin veraseti de işlerin yürümesini
sağlayan, sizin kim olduğunuzu tanımlayan ve yaptığınızı
neden yaptığınız açıklayan fikirlerle ilgili. Bu çok kısa
yazıda, dikkatinizi şirketinizdeki bilginin
verasetine çekmek istiyoruz.
BİLGİNİN VERASETİ
Önünde sonunda bir şirkete kendine has rekabetçi avantajı kazandıran, sizin fikirlerinizdir. Şirketinizin süreçleri, ürünleri veya hizmetleri hakkındaki bilgilerin çoğu, zaten endüstrinizdeki herkesin bildiği şeylerdir. Olgunlaşmış piyasalarda bu temel endüstri bilgileri, hiçbir gerçek rekabet avantajı kazandırmaz. Rekabet avantajlarınız tescilli bilgilerden ve ayırt edici bilgilerden kaynaklanır. Tescilli bilgiler, uzman yazılımlar veya patentler gibi satın alınabilir ve gerçek birer avantaj yaratabilirler. Ancak sıklıkla geçicidirler ve mademki sizin işinize yarıyor o zaman önünde sonunda bu bilgi kopyalanmaya başlanacaktır. Oysa en kalıcı avantajlarınız ayırt edici bilgilerden gelir. Bunlar, satın alınması ve satılması ya da kopyalanması çok zor bir bilgidir. Sizi ayrıştıran şeydir. Ayırt edici bilgiler, sizin müşteriler hakkındaki eşsiz içgörüleriniz, şirket içinde yarattığınız kültürünüz, ürünlerinizin, süreçlerinizin veya hizmetlerinizin ayrıntıları gibi faktörlerden oluşur. Şirketinize sahip olduğu rekabetçi avantajı, başka hiçbir şeyin kazandıramayacağı kadar kazandıran işte bu ayırt edici bilgilerdir.
SÜREKLİLİK NEYE BAĞLI?
Tescilli bilgilerin devri meselesini, mülkiyetin devrine odaklanmak çözer. Zira hisselerin yeni sahibinin şirketin somut aktifleri ve entelektüel mülkiyet hakları gibi soyut aktifleri gibi aktifleri üzerinde finansal anlamda ölçülebilir kontrolü olur. Ancak bir şirketin sürdürülebilirliği, belirli bir zaman diliminde sadece nakit akışının sürdürülebilirliğini güvence altına alabilecek bu finansal aktiflere nadiren bağlıdır. Tescilli bilgiler, bir şirketin sadece önceki nesillerce yaratılmış varlıklardan faydalanmasına izin verebilir. Oysa bir şirketin sürekliliği, her bir nesil kendini bir varlık yaratan nesil olarak konumlandırmadığı müddetçe halen risk altındadır. İş dünyasının sürekli değişen rekabetçi çehresi, mevcut tescilli bilgileriniz müşterilerinizin gelecekteki gereksinimlerine cevap vermeyebilir. İşte bu yüzden bir aile şirketinin ayırt edici bilgilerini belirlemesi gerekir. Burada sorulması gereken soru, “Müşteri gereksinimlerine nasıl tepki vermeliyiz” değil, “Biz müşteri ihtiyaçlarına tepki vermenin her zaman bir yolunu bulmayı nasıl garantileyebiliriz” olmalıdır. Bazı aileler aynı ölçüde faydalı olan bu soruya cevap vermekte bir hayli zorlanır. Eğer mevcut rekabet gücünüzle ilgili cevabınız, “Doğru zamanda doğru yerde olmak” şeklindeyse o halde zaman değiştikçe orası doğru yer olmaktan çıktığında, ailenizin halen oraya yapışıp kalmamış olmasını sağlamanız gerekir. Şirketi zaman içinde layıkıyla konumlandırmak sürdürülebilirlik açısından temel bir beceridir ve bunu başarmanıza yardımcı olabilecek sadece sizin ayırt edici bilgilerinizdir.
ENVANTERİNİZİ ÇIKARIN
Şirketinizin pazaryerinde rakiplerinizden ayrışmasını sağlayan müşteriler, ürünler, hizmetler veya süreçler hakkındaki ayırt edici bilgileri açıklayabilir misiniz? Sizi şimdi şirketinizi eşsiz kılan ayırt edici bilgilerin bir envanterini çıkarmanız için aşağıdaki sorulardan faydalanmaya davet ediyoruz. Bu kesinlikle yorucu bir liste değil ama üretken sohbetlerin önünü açacaktır. Öncelikle cevaplarınızı bir kağıda yazın. Sonra yöneticilerinizden, danışmanlarınızdan, çalışanlarınızdan ve aile üyelerinizden ayrı ayrı bu sorulara cevap vermelerin isteyin.
1. Pazaryerinde şirketimize rekabetçi bir avantaj kazandıran eğilimler hakkında ne biliyoruz?
2. Bize avantaj kazandıran insanlar hakkında ne biliyoruz?
3. Bizi diğerlerinden ayrıştıran kendimize has faaliyetler hakkında ne biliyoruz?
4. Zeki insanların şirketimizde çalışmayı tercih etmelerini sağlayan liderliğimiz hakkında ne biliyoruz?
5. Rakiplerimizin bilmiyormuş gibi göründükleri stratejik ittifaklarımız hakkında ne biliyoruz?
Cevaplarınızın şirketteki diğerlerininkilerle nasıl uyuştuğuna bakın. Cevaplar farklıysa sakın şaşırmayın. İnsanları benzerlikler ve farklılıklar konusunda konuşmaya teşvik edin. Bu farklılıklar, genellikle sizi şirketiniz hakkında yeni bilgilere veya faydalı içgörülere götürecektir. Şirketinizde bilgiden kaldıraç olarak faydalanmak için neler yapıyorsunuz? Yeni fikirler edinmek için neler yapıyorsunuz? Bilginin raf ömrü endüstriden endüstriye değişir. Bugünün en parlak fikirlerinin son kullanma tarihleri hakkında ne biliyorsunuz?
BİLGİNİN VERASETİ
Önünde sonunda bir şirkete kendine has rekabetçi avantajı kazandıran, sizin fikirlerinizdir. Şirketinizin süreçleri, ürünleri veya hizmetleri hakkındaki bilgilerin çoğu, zaten endüstrinizdeki herkesin bildiği şeylerdir. Olgunlaşmış piyasalarda bu temel endüstri bilgileri, hiçbir gerçek rekabet avantajı kazandırmaz. Rekabet avantajlarınız tescilli bilgilerden ve ayırt edici bilgilerden kaynaklanır. Tescilli bilgiler, uzman yazılımlar veya patentler gibi satın alınabilir ve gerçek birer avantaj yaratabilirler. Ancak sıklıkla geçicidirler ve mademki sizin işinize yarıyor o zaman önünde sonunda bu bilgi kopyalanmaya başlanacaktır. Oysa en kalıcı avantajlarınız ayırt edici bilgilerden gelir. Bunlar, satın alınması ve satılması ya da kopyalanması çok zor bir bilgidir. Sizi ayrıştıran şeydir. Ayırt edici bilgiler, sizin müşteriler hakkındaki eşsiz içgörüleriniz, şirket içinde yarattığınız kültürünüz, ürünlerinizin, süreçlerinizin veya hizmetlerinizin ayrıntıları gibi faktörlerden oluşur. Şirketinize sahip olduğu rekabetçi avantajı, başka hiçbir şeyin kazandıramayacağı kadar kazandıran işte bu ayırt edici bilgilerdir.
SÜREKLİLİK NEYE BAĞLI?
Tescilli bilgilerin devri meselesini, mülkiyetin devrine odaklanmak çözer. Zira hisselerin yeni sahibinin şirketin somut aktifleri ve entelektüel mülkiyet hakları gibi soyut aktifleri gibi aktifleri üzerinde finansal anlamda ölçülebilir kontrolü olur. Ancak bir şirketin sürdürülebilirliği, belirli bir zaman diliminde sadece nakit akışının sürdürülebilirliğini güvence altına alabilecek bu finansal aktiflere nadiren bağlıdır. Tescilli bilgiler, bir şirketin sadece önceki nesillerce yaratılmış varlıklardan faydalanmasına izin verebilir. Oysa bir şirketin sürekliliği, her bir nesil kendini bir varlık yaratan nesil olarak konumlandırmadığı müddetçe halen risk altındadır. İş dünyasının sürekli değişen rekabetçi çehresi, mevcut tescilli bilgileriniz müşterilerinizin gelecekteki gereksinimlerine cevap vermeyebilir. İşte bu yüzden bir aile şirketinin ayırt edici bilgilerini belirlemesi gerekir. Burada sorulması gereken soru, “Müşteri gereksinimlerine nasıl tepki vermeliyiz” değil, “Biz müşteri ihtiyaçlarına tepki vermenin her zaman bir yolunu bulmayı nasıl garantileyebiliriz” olmalıdır. Bazı aileler aynı ölçüde faydalı olan bu soruya cevap vermekte bir hayli zorlanır. Eğer mevcut rekabet gücünüzle ilgili cevabınız, “Doğru zamanda doğru yerde olmak” şeklindeyse o halde zaman değiştikçe orası doğru yer olmaktan çıktığında, ailenizin halen oraya yapışıp kalmamış olmasını sağlamanız gerekir. Şirketi zaman içinde layıkıyla konumlandırmak sürdürülebilirlik açısından temel bir beceridir ve bunu başarmanıza yardımcı olabilecek sadece sizin ayırt edici bilgilerinizdir.
ENVANTERİNİZİ ÇIKARIN
Şirketinizin pazaryerinde rakiplerinizden ayrışmasını sağlayan müşteriler, ürünler, hizmetler veya süreçler hakkındaki ayırt edici bilgileri açıklayabilir misiniz? Sizi şimdi şirketinizi eşsiz kılan ayırt edici bilgilerin bir envanterini çıkarmanız için aşağıdaki sorulardan faydalanmaya davet ediyoruz. Bu kesinlikle yorucu bir liste değil ama üretken sohbetlerin önünü açacaktır. Öncelikle cevaplarınızı bir kağıda yazın. Sonra yöneticilerinizden, danışmanlarınızdan, çalışanlarınızdan ve aile üyelerinizden ayrı ayrı bu sorulara cevap vermelerin isteyin.
1. Pazaryerinde şirketimize rekabetçi bir avantaj kazandıran eğilimler hakkında ne biliyoruz?
2. Bize avantaj kazandıran insanlar hakkında ne biliyoruz?
3. Bizi diğerlerinden ayrıştıran kendimize has faaliyetler hakkında ne biliyoruz?
4. Zeki insanların şirketimizde çalışmayı tercih etmelerini sağlayan liderliğimiz hakkında ne biliyoruz?
5. Rakiplerimizin bilmiyormuş gibi göründükleri stratejik ittifaklarımız hakkında ne biliyoruz?
Cevaplarınızın şirketteki diğerlerininkilerle nasıl uyuştuğuna bakın. Cevaplar farklıysa sakın şaşırmayın. İnsanları benzerlikler ve farklılıklar konusunda konuşmaya teşvik edin. Bu farklılıklar, genellikle sizi şirketiniz hakkında yeni bilgilere veya faydalı içgörülere götürecektir. Şirketinizde bilgiden kaldıraç olarak faydalanmak için neler yapıyorsunuz? Yeni fikirler edinmek için neler yapıyorsunuz? Bilginin raf ömrü endüstriden endüstriye değişir. Bugünün en parlak fikirlerinin son kullanma tarihleri hakkında ne biliyorsunuz?
