Büyümede zor hesap

Avrupa'da beklenen resesyonun Türkiye ekonomisini de olumsuz etkileyeceği düşünülüyor. Kaynakların azalacağı, kârın düşeceği öngörülüyor. Ancak, Türk finans sektörü, bu büyük riske rağmen "büyüme planı" yapıyor. Bankacılık sektörü 2012'de tüm bilanço kalemlerinde ortalama yüzde 15-20 büyüme hedefliyor. Sigorta sektörü ise bu yıl konsolidasyona yakın. Geçen yılı prim üretiminde yaklaşık yüzde 17 büyüme kaydeden sektör, 2012'de yüzde 10 büyümeyi hedefliyor. BES, çeşitlenen fonlardan, kurumsal katılımdan umutlu. Bireysel Emeklilik Sistemi katılımcılarının bu yıl 3 milyonun üzerine çıkması bekleniyor. Leasing gözünü yeni yasayla gelecek fırsatlara çevirmişken faktoring ise riskleri daha yakın takibe almış durumda. 2009 ve 2010'da tüm zamanların en yüksek kârını yazan bankalar, 2011'den itibaren ipleri sıkı tutmaya başlamıştı. 2011'de devam eden bu yaklaşım, sektörü ayakta tuttu. Azalan kâra, daralan kaynaklara rağmen büyüme devam etti. Bankacılık sektöründe olduğu gibi sigortadan bireysel emekliliğe, faktoringden leasinge Türk finans sektörünün her alanında 2011 yine büyüme yılıydı. Ancak şimdi herkes aynı fikirde: 2012 çok daha zor olacak...

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.

Avrupa'da derinleşen kriz, bu yıl olası bir resesyona işaret ediyor. İşte Avrupa'da beklenen bu resesyon da Türk finans sektörü açısından 2012'nin tehditler listesinde ilk sırada yer alıyor. Finansbank Genel Müdürü Temel Güzeloğlu, "Şu aşamada Avrupa'daki sorunların ne kadar büyüyebileceğine ya da ne zaman çözüme kavuşabileceğine dair net bir fikir oluşturmak kolay değil" diye konuşuyor. Bankacılık alternatif kanallara yönelip mevduat tarafında sert bir rekabet hazırlığında... Sigorta şirketleri farklılaşma ve fırsat peşinde. Bireysel Emeklilik Sistemi, kurumsal katılımdan ve çeşitlenen fonlardan umutlu. Faktoring risklere yakın takip yapıyor. Leasing ise beklenen kanun için altyapı tamamlıyor. Yani her türlü riske ve zorluğa rağmen, finans sektörü bu yıl da büyümeye hazır.

Mevduat rekabeti artacak
Finans sektöründe 2012'de geçtiğimiz yılda yaşanan kâr tarafındaki sıkıntının devam etmesi bekleniyor. Aktif, krediler, mevduat gibi bilanço kalemlerinde yüzde 1520 arasında büyüme öngörülüyor. Bankacılık sektöründe 2011 ortasından itibaren kendini gösteren başlıca sorunlardan biri de sermaye sıkıntısı. Finansbank Genel Müdürü Temel Güzeloğlu, bu sürecin 2012 ve 2013'te de devam edeceğini söylüyor. "Bankalar kârlılıkları düştüğü için sermaye yaratıp bu sermayeyi yeniden krediye döndürmekte zorluk çekmeye başlayacak" diye konuşuyor. Gelecek yıl ve sonrasında müşteriye yönelik bankacılık ürün ve hizmetlerinin daha fazla ön plana çıkması bekleniyor.~
Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın, "Yaygın şube ağı veya doğru ölçekle yapılan bir bankacılığı daha fazla göreceğiz. Faiz marjındaki rekabet devam ederken sağlıklı bir ölçeğe sahip olup olmamak, yapılan işin kârlı olup olmaması en belirleyici faktörler olacak" diyor. Bankacılık müşteri tabanının da genişlemesi öngörülüyor. Düşen faiz marjları sonucunda bankaların faiz ağırlıklı gelir kompozisyonunun, faiz dışı gelirler lehine daha fazla gelişmesi öngörülüyor. Artan fonlama zorluğunun, bankalar arasında mevduat rekabetini tetikleyeceğine işaret eden Temel Güzeloğlu, "Maliyet indirim tedbirleri ve baskısı sebebiyle bankalar, alternatif kanalları ön plana çıkarmak isteyecek. Şube kanalından yapılan pek çok işlemin alternatif kanallara kayacağını düşünüyorum" diye konuşuyor.

FAİK AÇI KALIN / YAPI KREDİ GENEL MÜDÜRÜ
"AKILLI BÜYÜMEYE DEVAM"
STRATEJİ AYNI Yeni yasal düzenlemeler ve artan rekabete rağmen geçirdiğimiz başarılı bir yılın ardından 2012 yılı için temel hedefimiz bu başarımızı ve performansımızı sürdürülebilir kılmak. Dolayısıyla geçtiğimiz yıl uyguladığımız "akıllı büyüme" stratejimizi 2012 yılında da devam ettirmeyi planlıyoruz.

BÜYÜME PLAN 2012 yılında sektörde kredilerin yüzde 15-20 civarında büyüyeceğini öngörüyoruz. Bu çerçevede Yapı Kredi olarak sektörün birkaç puan üzerinde ve özellikle seçtiğimiz alanlarda sağlıklı büyüme elde etmeyi hedefliyoruz. Diğer taraftan müşteriye en yakın ve çalışılması en kolay banka olma yönünde çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz.

ÖNCELİK KREDİLER Doğru müşteriye doğru zamanda doğru ürün ve hizmetle gideceğiz. Türk lirası kredilerde özellikle tüketici ve KOBİ kredilerine öncelik vermeyi sürdüreceğiz. Proje finansmanı kredilerinde ise sektördeki önemli konumumuzu sürdüreceğiz ve özellikle uzmanlık alanımız olan enerji projelerine yoğunlaşmaya devam edeceğiz.

ERGUN ÖZEN /GARANTİ BANKASI GENEL MÜDÜRÜ
"30 YENİ SUBE AÇACAĞIZ"
YENİ DÖNEM 2012'de kredi büyümesi 2011'e göre önemli ölçüde yavaşlayacak. Bundan sonra bankalar kredilerde daha seçici büyüyerek mevcut portföyün getiri yönetimine verdikleri önemi artıracaklar. Bu ortamda rekabetin en yoğun yaşanacağı alanlar, bankaların odaklanmaya devam edecekleri KOBİ kredileri ve artırılan genel karşılık yükü nedeniyle büyüme hızı nispeten yavaşlasa da bireysel krediler olmaya devam edecek. Fonlama tarafında ise özellikle mevduatın öneminin artarak süreceğini söylüyoruz ki bu durumu 2011 sonlarına doğru da gözlemlemeye başladık.

GARANTİ'NİN PLANI Bu ortamda Garanti Bankası her koşulda sürdürülebilir ve kârlı büyüme stratejisi çerçevesinde emin adımlar atmaya devam edecek. Yeni dönemde KOBİ ve bireysel kredilere odaklanmakla birlikte, kurumsal bankacılıktan bireysel bankacılığa tüm iş kollarında sektördeki duruşumuzu sürdürmeyi hedefliyoruz. Fonlama tarafında ise sektöre paralel olarak, kredi büyümesini ağırlıklı olarak mevduat kaynaklı fonlamayı hedefliyoruz. 2012 yılı içinde yaklaşık 30 adet yeni şube açacağız. Bu şubeleri açarken personel sayımızda da sınırlı bir artışla 17 bin rakamının üzerine çıkmayı planlıyoruz.~

Sigortada sıra değişir mi?
Sigorta sektörü, geçtiğimiz yıl yaklaşık yüzde 17 büyüme ile yaklaşık 14,2 milyon TL prim üretimi gerçekleştirdi. Ancak uzun süredir devam eden kâr sıkıntısı, geçtiğimiz yılın da en önemli sorunlarından biriydi. Sompo Japan Genel Müdürü Recai Dalaş, "Bir miktar iyileşme görmemize rağmen özellikle trafikte ve kaskodaki zararlar dikkat çekici. Oto dışı işlerde de yaşanan rekabetten dolayı kârlılıklar düşüyor" diye konuşuyor. 2012'de de tablonun pek farklı olması beklenmiyor. Liberty Sigorta Genel Müdürü Ragıp Yergin, "2012 kolay bir yıl olmayacak. Dünyayı 2012'de yeni bir krizin beklediği yönünde tahminler artıyor. Küresel ekonomiye yön veren ülkelerin ve bölgelerin kendilerini toparlayamaması iyimserliğe yönelik beklentileri zayıflatıyor. Bu yıl sektörde yüzde 10'lar seviyesinde büyüme bekliyorum" diyor. Sektörde tek tek şirket bazında bakıldığında bazılarının çok daha fazla zarar ettiği, bazılarının ise daha iyi sonuçlar aldıkları görülüyor. Recai Dalaş, gelecekte böyle olmayacağını söylüyor ve ekliyor: "Marjlar her sektörde olduğu gibi bizim sektörde de daralıyor. Dolayısıyla iyi şirket ile kötü şirket arasındaki fark azalıyor. Bu belli bir sıkışma getirecek. Belli bir büyüklüğe erişemeyen şirketler iyi yönetilseler de ellerindeki imkanlar azalacak. 2012'de sektörde şirketsayısının azalmasını, yönetim ya da sermayedar değişikliklerini bekleyebiliriz."

BANKALAR 2012'Yİ NASIL PLANLADI?
AKBANK Tahvil ihraçlarına ağırlık verecek. Yeni tasarruf ürünleri pazara sunacak. Mobil bankacılığa ve internet bankacılığına yatırımı artıracak. Bilanço yönetimi ve kaynakların kullanımında etkinlik operasyonel taraftaki öncelikleri olacak. KOBİ bankacılığında büyüme hedefliyor.

DENİZBANK Kredilerde denizcilik, turizm, sağlık, eğitim, altyapı gibi öncelikli sektörlere odaklanacak. Bölgesel yeniden yapılanma ile KOBİ bankacılığında büyüyecek. Özel kredi kartları, ihtiyaç kredileri ve mortgage kredilerinde pazar payını artıracak. 70 yeni şube açmayı planlıyor.

FİNANSBANK Stratejisi kârlılık ve verimliliği koruma ve geliştirme ile ilgili çalışmalar yapmak üzerine olacak. Özellikle perakende krediler ve mevduat tarafına odaklanmayı planlıyor. Alternatif kanallara bu yıl daha fazla ağırlık verecek.

GARANTİ BANKASI Sürdürülebilir ve kârlı büyüme stratejisine devam edecek. KOBİ ve bireysel krediler başta olmak üzere kurumsal bankacılıktan bireysel bankacılığa tüm iş kollarında mevcut performansını korumak hedefinde. 30 yeni şube açarken personel sayısında sınırlı artış öngörüyor.

TEB Birleşme sonrası entegrasyon projelerini tamamlayıp sonuçlarını almak istiyor. Bu yıl özellikle maliyet verimliliği ve satış etkinliği getirecek çalışmalara odaklanacak. Tüm segmentlerdeki iş kollarında dengeli büyüme, kredi ve mevduat pazar payını artırma hedefinde.

Bes'te büyümeye devam
Sekizinci yılını geride bırakan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 2011'i 15 milyar TL'ye yaklaşan fon büyüklüğü ve yaklaşık 2 milyon 700 bin katılımcı sayısıyla tamamladı. 2012 yılında katılımcı sayısında yüzde 15 büyüme öngörülüyor. Bu da sistem katılımcılarının 3 milyonun üzerine çıkacağı anlamına geliyor. Fon tarafında ise yüzde 27 büyüme ile 18,4 milyar TL'lik bir hacim hedefleniyor. 2012 BES için özellikle sisteme katılımı teşvik edici yasal düzenlemeler ve fonların çeşitlenmesi açısından önemli gelişmelerin olacağı bir yıl olacak. ~
AvivaSA Emeklilik ve Hayat CEO'su Meral Eredenk, "Kıymetli maden fonlarının veya farklı portföy yapılarına sahip fonların kurulumu mümkün olacak. Bu sayede hem mevcut müşteriler için yatırım alternatifleri artacak hem faize duyarlı müşteri segmentlerine uygun tasarruf çözümleri üretilebilecek. Ayrıca zorunlu hallerde kısmi ödemeye ilişkin düzenlemenin de hem ürünün satışını kolaylaştıracağı hem de sistemden (emekliliğe hak kazanım öncesi) çıkışları azaltacağı düşünülüyor" diye konuşuyor. Sektörde kurumsal katılımlar tarafında önemli bir ivme bekleniyor. Geçtiğimiz dönemde küresel kriz nedeniyle ara verilen kurumsal katılımların 2011 yılında önemli ölçüde aktive olduğuna işaret eden sektör profesyonelleri, 2011'de en hızlı büyüyen müşteri segmentini işveren katkılı grup sözleşmelerinin oluşturduğuna dikkat çekiyor. 2011'de yüzde 30'u bulan bu segmentteki büyümenin, 2012'de de hızlanarak artmaya devam etmesi bekleniyor. Bireysel Emeklilik Sistemi'nin faaliyet gösterdiği 8 yılda 11 olan sektördeki şirket sayısı 14'e yükseldi. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Mete Uğurlu, 2012 yılında sektöre iki ya da üç şirketin daha giriş yapacağının öngörüldüğünü söylüyor ve ekliyor: "Sektöre giriş yapacak yeni oyuncularla rekabetin daha da yoğunlaşacağını ve artan rekabete bağlı olarak daha zorlu bir döneme gireceğimizi düşünüyoruz." Gelecek 5 yılın planında da yine büyüme var. Hedefse 5 yıl sonra 4,5 milyon katılımcıya, 55 milyar TL'ye yakın fon büyüklüğüne ulaşmak yönünde.

Faktoring ve leasing ne yapacak?
Faktoring sektörü 2010'u 50 milyar dolar işlem hacmiyle kapattı. 2011 yılı ilk 9 ayında 33 milyar dolar ciroya ulaştı. Faktoring alacakları 2010'un aynı dönemine göre yüzde 21 büyüdü ve 13,8 milyar TL'ye ulaştı. Fiba Factoring Genel Müdürü Oya Yüksel, önümüzdeki yıl sektörde en az yüzde 20 düzeyinde büyüme beklediğini söylüyor. "Sektör olarak kendimize 100 milyar dolar ciro hedefi koyduk" diye konuşuyor. Faktoring sektörünü 2012'de bekleyen en büyük riskin kredi riski olacağı düşünülüyor. Lokomotif sektörlerde yaşanacak sıkıntıların alt sektörlere de olumsuz etki yapması bekleniyor. Oya Yüksel, "Karşılıksız çek oranları, takipler ve iflaslar bir miktar arttı. Bu nedenle risk izleme fonksiyonlarımızı daha da geliştirdik. Bankaların kredi verme konusundaki isteksizliği devam ederse fonlama riski de olabilir" diye konuşuyor. Leasing sektörünün de hedefinde büyüme var. Sektörün işlem hacminde bu yıl, 2011'e oranla yüzde 11 büyüme bekleniyor. Böylece toplam hacmin 5,1 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Fider Başkanı Bülent Taşer, sektörün büyüme hedefine katkı sağlayacak en önemli faktörün Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun Tasarısının kanunlaşması olacağını söylüyor. Taşer, "Tasarı kanunlaştığında leasing şirketleri operasyonel leasingi ve satış-geri kiralama işlemleri yapabilecek. Bilgisayar programları ve bütünleyici parça ve ayrıntı niteliğindeki mallar leasinge konu olabilecek" diyor.

RAGIP YERGİN / LIBERTY SİGORTA GENEL MÜDÜRÜ
"KONSOLİDASYON BEKLİYORUM"
FIRSATLAR VE TEHDİTLER 2011 yılında sigorta şirketleri teknik ve operasyonel sonuçlarına bakarak doğru tarifelendirme yolunda ilerliyor ve doğru fiyatlamalar gerçekleştirmeye başladı. 2012'de olası bir ekonomik durgunluktan sigorta sektörü de etkilenir. En büyük risk bu. Dolayısıyla 2012'ye çeşitli senaryolara karşı hazırlıklı giriyoruz. En büyük fırsatın ise şirketlerin, böyle zor bir yılda kârlılıklarını daha sıkı takip edecekleri için, fiyatlama politikalarını gözden geçirip kârlılık konusunun hem şirketlerin hem sermayedarların en önemli gündem maddesi olması ile yaratılabileceğine inanıyorum.

YENİ DÖNEM NE GETİRECEK? Sigorta sektörüne geçtiğimiz 10 yılda 30'a yakın yabancı şirket giriş yaptı. Önemli bir bölümünü dünya devlerinin oluşturduğu bu şirketler, bugün pazarın yarısından fazlasını elinde tutuyor. Ancak şirket pazar paylarına bakıldığında çok dağınık bir ortam görünüyoruz. Dünya devi bazı şirketler Türkiye'de yüzde 1-2 seviyelerinde pazar payına sahipler ki bu durum pek çoğu için kabul edilebilir oranlarda değil. Bu nedenle bir konsolidasyon bekliyorum. Sektörden çıkışlar, yeni girişler veya satınalmalar olacaktır. Örneğin, Liberty Sigorta olarak biz de organik büyümemiz yanında inorganik büyüme fırsatlarını da değerlendiriyoruz.