İşte 37 CEO

Türkiye’nin en büyük gruplarını yöneten 37 CEO’yu analiz ettik. Kim bu CEO’lar sorusunun yanıtını aradık. İşte yanıtlar…

11.05.2020 12:53:000
Paylaş Tweet Paylaş
İşte 37 CEO

Dünyanın en merak edilen liderleri arasında dev şirketleri yöneten CEO’lar da var. Jeff Bezos, Elon Musk, Mark Zuckerberg, Warren Buffett gibi CEO’ların attığı her tweet, söylediği her söz takip ediliyor, nasıl giyindiklerine kadar merak ediliyor. Hangi okulda okudu, hangi bölümü bitirdi, kaç yaşında CEO oldu soruları araştırılıyor. Çünkü onlar aynı zamanda birer rol modeli… Capital Dergisi de bu gerçekten yola çıkarak Türkiye’nin en büyük gruplarını yöneten 37 CEO’yu analiz etti. Kim bu CEO’lar sorusunun yanıtını aradı. İşte yanıtlar…

Nilüfer Gözütok Ünal

[email protected]

EN GENÇ LİDERLER

Türkiye’nin en büyük gruplarını yöneten CEO’lar hep merak edilir. Nereden mezun oldular? Kaç yaşında CEO oldular? Hangi okulları bitirdiler? Bir görevde ne kadar süre çalıştılar? İşte bu merakı gidermek için Türkiye’nin en büyük gruplarını yöneten 37 CEO’yu inceledik. 

Bu CEO’lar ağırlıklı olarak 50’li yaşlarında. Sadece 8’i 50 yaşın altında. 10’u 60 yaş ve biri 70 yaş üstünde bulunuyor. Listenin en genç CEO’ları aile şirketlerinin yeni kuşak patronlarından oluşuyor. Akfen Holding CEO’su Selim Akın ve Enka Holding CEO’su A. Mehmet Tara 37 yaşında. Kurucu Hamdi Akın’ın oğlu olan Selim Akın, 14 yıl aile şirketinde görev aldıktan sonra 2020’nin başında daha önce profesyonel bir yöneticinin yürüttüğü CEO’luk görevini devraldı. Enka Holding’de üçüncü kuşak A. Mehmet Tara, Amerika’da Wentworth Institute of Technology’de inşaat mühendisliği eğitiminden sonra 2006’da Enka İnşaat’ın Rusya projeleriyle iş hayatına atıldı. 2012’de Türkiye’ye döndükten sonra icra kurulu başkanı olarak göreve geldi. 

Aile üyesi olmayıp da profesyonel yönetici olarak CEO’luk koltuğunda oturanlar arasında en genç isim ise 43 yaşındaki Demirören Holding CEO’su Tevfik Kınık. 2019’da holdingde CEO’luk koltuğuna oturan Kınık, finans sektörünün öne çıkan isimlerinden biriydi. SPK Başkan Yardımcılığı görevini 2016’da bırakarak özel sektöre geçtikten sonra bir süre Çalık Grubu bünyesinde yer alan Aktif Bank’ta çalıştı.

50 yaş altı CEO listesinin devamında ise Fiba Holding’in CEO’su Murat Özyeğin, Türk Telekom’un CEO’su Ümit Önel, MV Holding CEO’su Ebru Dorman, Doğan Holding’in CEO’su Çağlar Göğüş ve Nuh Çimento’nun CEO’su Kamil Gökhan Bozkurt var. 

HIZLI GELEN BAŞARININ SIRRI

Peki profesyonel CEO’lara genç yaşta bu başarıyı ne getirdi? MV Holding CEO’su Ebru Dorman, daha önce Acıbadem Sağlık Grubu’nda genç yaşta üst düzey yöneticilik üstlendi. 32 yaşında France Telecom’da başkan yardımcısı olduğunda da o pozisyona gelen en genç yönetici olduğunu hatırlatan Dorman, “Çalışkanlığım ve yeniliklere açık olmamla daha önce yapılmamış işlerde ‘Bunu yaparsa Ebru yapar’ dedirttim. Londra’daki 11 yıllık kurulu düzenimi bırakıp Malezya’ya Maxis’e başkan yardımcısı olarak gitmem de bu cesaretimin sonucu” diyor. Dorman genç olmanın yanı sıra özellikle yeni iş modelleri ve teknolojiye yakın olmasının kurum içi girişimcilik, girişim sermayesi ve dijital dönüşüm konularında daha etkin fark yaratmasını sağladığını da sözlerine ekliyor. Nuh Grubu CEO’su K. Gökhan Bozkurt, ilk kez 2010’da 39 yaşındayken Türk Telekom’un CEO’su olarak CEO koltuğuna oturdu. Bu koltukta 10’uncu yılını dolduran Bozkurt, genç yaşta gelen başarısını şöyle değerlendiriyor: “Elbette ‘iyi bir eğitim’ demek klasik bir ifade gibi olsa da sürdürülebilir başarı için şart. Başarının tesadüf ya da dönemsel olmadığını şirket karneleri olarak nitelendirdiğim faaliyet raporları çok iyi ifade eder. Başarıyı besleyen çok fazla yetkinlik var. Genç yaşta tecrübe edip her zaman doğru kararları vermek için kullandığım en önemli iki üst kriter akıl ve vicdan değerleri. Bu iki değer sayesinde paydaşlarımızın değerlerine de saygı duyarak duyarlı, tutarlı ve sürdürülebilir başarıyı yakalayabiliyorsunuz.” 

ÇİFT ŞAPKALILAR

37 büyük grup içinde CEO’luk koltuğunda oturan patron sayısı 10. Doğuş Holding patronu Ferit Şahenk, geçtiğimiz yıl grubun yeniden yapılandırıldığını, artık katma değerli ve fayda yaratmak üzere şirketlerin önünü açacak, destekleyecek ve güçlendiren bir yapıda çalışmalarını sürdüreceğini açıklayıp yönetim kurulu başkanlığı unvanının yanına CEO’luğu da ekledi. 13 yıldır grubun CEO’luğunu yürüten Hüsnü Akhan’ı da yönetim kurulu başkan vekilliğine getirdi. Sadece Şahenk değil Boyner Holding patronu Cem Boyner, Yıldırım Group’un patronu Yüksel Yıldırım, Index Grup’un patronu Erol Bilecik, Fiba Grubu’nun patronu Murat Özyeğin ve Kale Grubu’nun patronu Zeynep Bodur Okyay. Hem yönetim kurulunun hem icranın başkanlığını birlikte yürütmeyi tercih edenler. Öte yandan bazı gruplar ise CEO’suz yola devam ediyor. Yarattıkları ciro ve sağladıkları istihdamla Türkiye’nin en büyük grupları arasında yer alan Limak, Sanko, Eren, Kipaş, Nurol ve Global Yatırım Holding’de CEO’luk pozisyonu bulunmuyor. Bu gruplar yönetim kurulu başkanlığını yürüten patronlar tarafından yönetiliyor. 

İÇERİDEN YÜKSELENLER 

37 kişilik CEO listesinde ağırlığı içeriden terfi alanlar oluşturuyor. Profesyonel CEO olarak görevde olanların 21’i, içeriden terfiyle bulundukları pozisyona geldi. Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 12 yıldır grupta görev yapan biri olarak şirket içinden atanan ilk genel müdür olduğunu belirtiyor. Grupta Turkcell Superonline Genel Müdürü olarak 2008 yılında çalışmaya başlayan Erkan, Aralık 2015’ten Mart 2019’a kadar Turkcell Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştıktan sonra 15 Mart 2019’da genel müdürlüğe geldi. İçeriden terfiyle yükselerek grubunun ilk CEO’su olanlar da var.

Fark Holding CEO’su Ömer Burhanoğlu bu isimlerden... Bundan 37 yıl önce Farplas henüz 50 kişilik bir atölyeyken şirketin ilk mühendisi olarak işe başlayan Burhanoğlu, “Şirketle beraber büyüyüp, büyüdükçe unvan değiştirdim. Fabrika yöneticiliğinden CEO ve yönetim kurulu üyeliğine uzanan bir yolculuğum oldu. O yıllarda CEO kavramı henüz yerleşmemişti. Bu unvanı ilk kullananlar arasındayım diyebilirim” diyor. 

Araştırmamızda dışarıdan atanan sadece 6 CEO var. Oyak CEO’su Süleyman Savaş Erdem, Akkök Holding CEO’su Ahmet Dördüncü, İnci Holding CEO’su Zeki Şafak Ozan, Demirören Holding CEO’su Tevfik Kınık, Nuh Çimento Grubu CEO’su Gökhan Bozkurt ve MV Holding CEO’su Ebru Dorman, listenin dışarıdan atanan CEO’ları. 

GRUPTA BİR ÖMÜR

Araştırmamızın dikkat çeken verilerinden biri de bazı CEO’ların neredeyse tüm kariyerlerini aynı grup ve holdingde geçirmiş olması. 9 CEO 20- 29 yıl arasında, 6 CEO da 30-39 yıl arasında aynı grupta görev alıyor. Peki aynı grupta bu kadar uzun süre çalışma konusunda CEO’ların en büyük motivasyonu ne oldu? 37 yıldır Sarkuysan’da görev alan ve 5 yıl önce de CEO’luğa gelen Sevgür Arslanpay, üniversite öğrenciliğinin zorunlu stajlarından başlayarak iş hayatının tamamında görev yapmakta olduğu Sarkuysan’daki temel motivasyonunu şöyle anlatıyor: “Sarkuysan, profesyonel yönetimin hakim olduğu, halka açık bir şirket. Bu durum kariyer planlamam ve gelişimim açısından bana güven verdi. Şirket, çalışanların sadece mesleki değil, sosyal, kültürel gelişimlerine de yatırım yapıyor. Bir aile sıcaklığı, sevgisi içinde çalışılıyor. Bu duygulara sahip olmak da en büyük motivasyonumuz.” 

Özdilek Holding CEO’su Sertaç Ünal, 31 yıldır kendisini grupta tutan unsurları şöyle paylaşıyor: “30 yılın nasıl geçtiğini anlamadım. Benim için yaptığımız başarılı yatırımlar, ülkeye katma değer sağlamak önemli bir motivasyon kaynağı. Aynı zamanda yönetim kurulu başkanımız Hüseyin Özdilek’in sürekli önümü açması, yol göstericiliği ve bir ağabey olarak samimiyetle hep yanımda olması en büyük motivasyon kaynağım oldu.” 

Fark Holding CEO’su Ömer Burhanoğlu da 37 yıldır çalıştığı grupta profesyonel olarak işe başlayıp ailenin bir parçası olduğunu dile getiriyor. “Bu pek rastlanmayan bir durum” diyen Burhanoğlu, şöyle devam ediyor: “Birlikte büyümek, şirketin ve şahsımın gelişimine fırsat tanınması, inisiyatif verilmesi; bizleri bugünkü başarılı resme getirdi.” 

ÖNE ÇIKAN UZMANLIKLAR

Büyük grupların CEO’larının eğitim ve uzmanlık alanlarına baktığımızda karşımıza ağırlıklı olarak işletme, mühendis ve finans bölümleri çıkıyor. 37 CEO’dan 11’i işletme, 8’i mühendis, 7’si finans kökenli. Geri kalanı da ekonomi, pazarlama, satış ve danışman geçmişine sahip. Kastamonu Entegre CEO’su Haluk Yıldız’ın uzmanlık alanı makine mühendisliği… Farklı sektörlerde çalışmanın, mühendislik bilgisini ve deneyimini geliştirmesine yardımcı olduğunu belirten Yıldız, “Yatırım mühendisi olarak başladığım çalışma hayatımda, 15 yılı aşkın süre üretimin içinde yer aldıktan sonra son 20 yıldır kariyerime CEO olarak devam ediyorum. Üst düzey yönetici pozisyonuna, üretimin içinden gelmenin özellikle stratejik yatırımlara ve karar alma süreçlerine katkısı oldu” diyor. 

Nuh Grubu CEO’su K. Gökhan Bozkurt, ekonomi mezunu. İş hayatının navigasyonunun matematik olduğunu belirten Bozkurt, ölçmeden yönetilemeyeceğinin altını çiziyor ve sözlerine şöyle devam ediyor: “Muhakeme edebilmek ve analitik düşünmek şart. Ekonomi de tüm matematik kavramlarını kullandığınız dünyadaki alışverişi analiz edebilmenin bilim dalı. Bu anlamda ekonomi bölümü mezunu olmam, üzerine de yine ekonomi alanında ABD’de master yapmış olmam bana büyük avantaj sağladı.”


“MÜCADELE SAHADA KAZANILIR”
CEM BOYNER / BOYNER GRUP CEO’SU VE YKB

“SORUMLULUĞUM” 
Yönetim kurulları doğaları gereği şirketlerin genel performansını gözetip denetleyen ve stratejik kararlarla şirketlerin bugünlerinden çok gelecekleriyle ilgilenen yapılar. Yönetim kurulu başkanı olarak işimizin sürdürülebilirliği ve geleceğe hazır olmasında rolüm ve sorumluluğum var. Bununla birlikte mücadele masada değil her zaman sahada kazanılır. Bu ‘execution’ın, icranın sihridir. CEO olarak şirketin geleceğini, alınan günlük kararların, yani icranın içinde yaşamak ve yaşatmak, öte yandan gelecekle ilgili stratejik kararları etkilemek sahanın günlük gerçeklerini de yönetim kuruluna taşıma sorumluluğum var.
HIZ VE ESNEKLİK Bunun çeviklik, hız ve organizasyonel esneklik olarak da avantajları bulunuyor. Bugün ile gelecek arasındaki bu besleyici ‘feedback’ ilişkisinin iş dünyasındaki başarı için kritik önemde olduğunu düşünüyorum. Profesyonellerle kol kola çalışarak takım oyunuyla edindiğiniz bilgi ve deneyim çok kıymetli. Bu bilgi ve öngörünün yönetim kurulunun gelecek planlarına çok büyük katkısı olduğu gibi geleceği kurmak üzere alınan stratejik kararların sahada bizzat uygulayıcısı ve takipçisi olmanın işimize katkısı büyük. “Retail is detail” anlayışının hakim olduğu, ayrıntıların çok önemli olduğu perakendede bu kabiliyet çok daha önemli hale geliyor.




“36’NCI YILIMDA CEO OLDUM””
HURŞİT ZORLU / ANADOLU GRUBU CEO’SU

İÇERİDEN YETİŞTİ
1981’de iş hayatına başladım. Toz Metal ve Türk Hava Yolları’nda çeşitli görevlerde bulunduktan sonra Anadolu Grubu’na, Efes İçecek Grubu’nda pazarlama uzmanı olarak katıldım. Başkan olduğumda kariyerimin 27’nci yılındaydım. CEO olduğumda ise 57 yaşındaydım ve kariyerimin 36’ncı yılındaydım. İcra başkanlığına Şubat 2017’de geldim.
ÖZİLHAN’DAN DEVRALDI Benden önce bu görevde olan Tuncay Özilhan, 1984’te bu göreve geldi, 32 yıl kaldı. 1984’ten bu yana, 35 yıldır grup şirketlerinde çalışıyorum. İcra başkanı olmadan önce de icra başkan yardımcısıydım. Bir lider olarak en önemli üç önceliğim, operasyonların ve kaynakların verimli yönetimi, yenilikçi ve girişimci çalışmalara yatırım, adil, eşitlikçi ve şeffaf bir yaklaşımla ortak akıl esasına dayalı bir ekip yönetimi.



“CEO’SUZ ZAMAN KAYBI DAHA AZ YAŞANIR”
ZEKİ KONUKOĞLU / SANKO HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI

“ELZEM OLAN HIZLI UYGULAMA”
Sanko Holding’de CEO pozisyonu yok. Neden bir CEO’nun olmadığını Sanko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Konukoğlu şöyle açıklıyor: “İş dünyasında kararlar muhakkak ki çok önemli ama bunları hızlı ve etkin şekilde kararlaştırıp uygulamak ise çok daha elzem. İşte burada holding yönetim kurulu başkanı en yetkili kişi olarak, çoğu konularda grup başkanıyla istişarede bulunur, inisiyatif kullanır ve birlikte karar verir. Kararı veren kişiler CEO olmayıp yönetimde en üst düzeyde görev alan kişiler olunca, uygulamada zaman kaybı ya da tereddütler daha az yaşanır.
“KİMYAMIZA UYGUN” Sorumlukları gereği, CEO’lar ne de olsa hissedarlarının adına kararlar vereceğinden, daha temkinli ya da tereddütlü davranmak zorunda kalır ki bu da zaman kaybı ve uygulama kararlılığında kaygılara sebep olur. Burada bu sistem diğerinden daha iyidir ya da tersidir demek mümkün değil. Ancak mevcut uygulamamız yapımıza ve kimyamıza en uygun olması nedeniyle tercihimiz bu yönde. Her şirket, her grup kendine uygun olan sistemi seçmek durumunda.



“GENÇ YAŞTA BÜYÜK SORUMLULUKLAR ALDIM”
ATALAY GÜMRAH ECZACIBAŞI TOPLULUĞU CEO’SU

MOTİVE EDEN UNSUR 
Grupta çalıştığım sürede Türkiye dışında İngiltere ve Rusya’da iş yapma ve yönetme fırsatına sahip oldum. Çok genç yaşlarda büyük sorumluluklar aldım. Sürekli öğrendiğimi, öğrendiklerimi uyguladığım sürece başarılı olduğumu, sonuç aldığımı gördüm ve bu döngüyü hala sürdürüyorum. Bu da beni kurumsal ve bireysel anlamda güçlü kılıyor ve motive ediyor.
OYUN ALANI Eczacıbaşı, dün olduğu gibi bugün de çalışanına oyun alanı veren, bu alandaki başarısı için gerekli donanımları sağlayan bir kuruluş. Uzun yıllar çalıştığınız bir toplulukta gelişmenin en büyük avantajı, kurumsal hafızaya, sebep sonuç ilişkisine, süreçlere hakimiyet diye düşünüyorum. Bunlar da içeride yetişmiş bir CEO olarak enerjinizi, iç dinamikleri öğrenmeye harcamak yerine dış dünyada fırsatlar yaratmanıza imkan sağlıyor.
DEĞER KATAN AVANTAJ Yine kurum içindeki önceki görevlerinizde olumsuz etkileyen uygulamaları, süreçleri değiştirmek, görünmez bariyerlerin kaldırılmasını sağlamakta daha etkin olabiliyorsunuz. Ayrıca topluluk şirketlerinde daha önce görev yaptığınız iş birimlerindeki iyi uygulamaları, diğer iş birimlerine aktarmak veya yeni tanıdığınız iş birimlerindeki farklı başarı alanlarını daha önce görev yaptığınız yerlere kopyalamanız da değer katan bir avantaj oluyor.


Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz