Kadının gücüne önem veren şirketler her yıl kadın çalışan oranlarını artırıyor. Son 7 yıldır hazırladığımız “Kadın Dostu Şirketler” araştırmamız da bu duruma işaret ediyor.
Kadınların iş dünyasının her alanına katılımı artık şirketlerin itibarında doğrudan etkili... Aslında istatistikler de kadın çalışanların her alanda şirketlerin potansiyelini daha da güçlendirdiğini gösteriyor. İşte bu nedenle kadının gücüne önem veren şirketler her yıl kadın çalışan oranlarını artırıyor. Capital olarak son 7 yıldır hazırladığımız “Kadın Dostu Şirketler” araştırmamız da bu duruma işaret ediyor. Koç, Yaşar, Zorlu, Anadolu ve Yıldız Holding çalışan sayısını artıran gruplar arasında başı çekiyor. Memorial, A101, Yapı Kredi, ING Bank, Sofra Compass Group, Ekol Lojistik, TAB Gıda ise şirketler cephesinde kadın dostu yaklaşımlarıyla dikkat çekiyor.
Özlem Aydın Ayvacı
Kasım sayısından
“Toplam çalışma süresinin üçte ikisini üstlenen kadınlar, dünya gelirinin sadece yüzde 10’una sahip. Tabiri caizse, işi kadınlar yapıyor, geliri erkekler alıyor.”
Bu sözler TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol’a ait. Aynı zamanda Koç Holding İK Direktörü olan Akkol, TİSK ev sahipliğinde düzenlenen ve çalışma hayatının “Davos”u olarak nitelendirilen Ortak Paylaşım Forumu’nda bu çarpıcı sözlerle iş yaşamında kadının yerine bir kez daha dikkat çekti.
Capital Dergisi, 2013 yılından beri “Kadın Dostu Şirketler Araştırması”yla Türkiye’deki en büyük işverenleri kadın çalışan ve yönetici sayısına, kadın çalışan, yönetici ve yönetim kurulunda kadın oranına göre sıralıyor. Bu 7 yıllık veri ise şirketler cephesinde kadına bakışa dair önemli mesajlar içeriyor.
Araştırmanın 2013 ve 2020 yılı verilerine baktığımızda kadın çalışan dostu şirketler listesinde yer alan şirket ve grupların kadın çalışan oranlarında büyük bir değişim göze çarpıyor. Son 7 yılda kadın çalışan oranını en çok artıran 32 şirket ve 5 grup ön plana çıkıyor. Peki bu “Kadın Dostu Şirketler” kadın çalışan oranlarını nasıl artırdı? İşte bu verileri şirketlerden toplarken ayrıca Capital olarak önemli ve kadın çalışanlara dair ipuçları içeren çalışmalara da imza attık: Kadın Çalışan Dostu 100 Şirket, Kadın Yönetici Dostu 100 Şirket, Kadın Çalışan Dostu Gruplar, Kadın Yönetici Dostu Gruplar, Yönetim Kurulunda Kadının En Güçlü Olduğu Şirketler ve Kadının Yönetim Kurulunda En Güçlü Olduğu Gruplar listelerini de hazırladık.
EN ÇOK ARTIRANLAR
Son 7 yıla baktığımızda kadın çalışan oranını en çok artıran şirket olarak Memorial ön plana çıkıyor. Şirket, 2012’de 56,9 olan kadın çalışan oranını yüzde 70’e taşıdı. Yine A101, kadın çalışan oranını 13 puan artırarak en hızlı şirketlerden oldu.
TAB Gıda, kadın çalışan oranını 6,4 puan artırdı. TAB Gıda Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Asok, son 7 yılda kadın çalışanların iş hayatına kazandırılmalarının kendileri için daha da önem kazandığını söylüyor. Asok, kadın çalışan oranlarını artırmak için neler yaptıklarını şöyle anlatıyor: “Hizmet sektörünün dinamiklerine kadın çalışanların uyum sağlamasını kolaylaştırmak için çalışma şartlarımızı esnettik ve özellikle iş hayatında tam donanımlı bir yönetici olabilmeleri için kadın çalışanlarımıza gelişim fırsatları tanıdık.”
ING Türkiye İK Genel Müdür Yardımcısı Meltem Kalender Öztürk, kadını güçlendirme konusunda 360 derece yaklaşım uyguladıklarını söylüyor. ING Sürdürülebilirlik Yönergesi’nin ING Çeşitlilik Manifestosu ve imzacısı oldukları Birleşmiş Milletlerin WEPs - Kadını Güçlendirme Prensipleri üzerinden şekillendiğini belirten Öztürk, şöyle devam ediyor. “Öncü uygulamalarımızla kadın çalışanlarımıza yönetime katılma, iş-özel hayat dengesini sağlama, toplumsal cinsiyet rollerinden sıyrılma ve güçlü liderler olarak değer üretebilme fırsatları sunuyoruz. Bir yandan kadın yöneticiler arasında mentorluk programı yürütürken diğer taraftan iş-özel yaşam dengesini desteklemeye yönelik öncü adımlar atıyoruz.”
LİDERLER SORUMLULUK ALDI
Kadın çalışan oranını artıran gruplara gelince... Bu grupların hedeflerine ulaşmak için sonuç odaklı ilerlemeleri dikkat çekiyor. En önemlisi en tepe yönetim bu konudaki hedeflerin gerçekleşmesi için liderlik ediyor.
Kadın çalışan oranını 7 yılda en çok artıran grup olan Yıldız Holding’in genel müdür yardımcısı Bahattin Aydın, kadınların iş gücüne katılımının artması için çeşitlilik ve fırsat eşitliğinin bu alandaki yaklaşımlarının temelini oluşturduğunu söylüyor. Kadınların yönetim kademelerindeki temsilini artırmak için örnek uygulamalarının da olduğunu belirten Aydın, “Örneğin, kadın çalışanlarımızın Yönetim Kurulunda Kadın Derneği’nin Mentorluk & Mentilik Programı’na katılmalarını sağlıyor, karar alma süreçlerinde daha fazla yer almalarını destekliyoruz. Yıldız Holding CEO’su Mehmet Tütüncü de ülkemizde yönetim kurullarında daha çok kadın yönetici olması konusuna destek veriyor ve mentorluk yapıyor. Kadın çalışan sayımızı ve kadın liderlerin sayısını artırmak önemli hedeflerimizden biri” diyor.
Kadın çalışan oranını 7 yılda en çok artıran 5’inci grup olan Yaşar Holding’in İK direktörü Aylin Yüksel Gençyürek de kadın çalışan ve yönetici oranlarının yükselmesinin toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda daha hassas ve sonuç odaklı ilerlemelerinin bir sonucu olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Stratejilerde ve çalışmalarda liderlik çok önemli. Yönetim kurulu üyelerimiz kadının güçlenmesi konusuna liderlik etti. Kurum içinde ve kurum dışında söylemleriyle ve hayata geçirdikleri projelerle bu konuda kararlı olduklarını gösterdiler. Yaşar Topluluğu olarak kadının yaşamın her alanında güçlenmesine destek veren ulusal ve uluslararası sivil toplum organizasyonlarında bulunarak cinsiyet eşitliğini sağlama yönündeki çalışmalarımızı artırdık. Forklift operatörü, dalgıç gibi toplumda erkeğe biçilmiş rollerde kadın çalışanlar kazanmak için çalıştık ve başarılı olduk” diyor.
SÜRECİ ADIM ADIM YÜRÜTÜYOR
Pek çok şirket kadınların iş gücüne eşit katılımını kurum stratejisi haline getirmiş durumda.
Kadın çalışan oranını en fazla artıran şirketlerden biri olan Zorlu Holding’in CEO’su Ömer Yüngül, kadınların iş gücüne eşit şartlarda katılabilmesi için uzun yıllardır farklı çalışmalar yaptıklarını söylüyor. 2007 yılında imzaladıkları Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ile birlikte bu konudaki çalışmalarını daha kurumsal bir yaklaşımla ve stratejik olarak ele almaya başladıklarını belirten Yüngül, şöyle devam ediyor: “Özellikle 2015 yılında imzaladığımız Birleşmiş Milletler Kadının Güçlenmesi Prensipleri, bu konuda bizim için en önemli adımlardan biri oldu. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı referans alarak oluşturduğumuz Akıllı Hayat 2030 sürdürülebilirlik stratejimiz kapsamında 2018 yılında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği konusunda uzun yıllardır yaptığımız çalışmaları Eşit Bi’Hayat başlığı altında toplayarak kurumsal bir çerçeveye oturttuk. Bir süre önce Eşit Bi’Hayat Manifestomuzu yayınladık. Bu manifesto doğrultusunda söylem, iş ortamı ve paydaşlarla iş birliği dahil her alanda fırsat eşitliğini gözeterek hareket etmeyi hedefleyen bir iş kültürünü adım adım inşa ediyoruz.”
Boyner Grup İnsan Kaynaklarından Sorumlu Başkan Yardımcısı Emek Yurdanur da temel strateji ve hedeflerinin işe alım, terfi, eğitim gelişim ve tüm İK süreçlerinde eşitlik ilkesini kararlılıkla uygulamak ve sonuçları ölçerek toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda düzenli veri takibi yapmak olduğunu söylüyor. Yurdanur, “Düzenli veri takibiyle yönümüzü belirleyerek iyileştirmeyi istikrarlı hale getirmek için çalışıyoruz. Eşitlikçilik ve iş yerinde demokrasi üzerine kurulu kültürümüzün, özellikle dijital ve teknoloji odaklı işlerimize ve genç kuşakların şirketlerimize ilgisine de önemli pozitif katkıları olduğunu gözlemliyoruz” diyor.
KADIN KOTALARI
Kadın çalışan oranını artırmanın en önemli yollarından biri kadın kotası uygulaması.
Mudo da bu uygulamayı hayata geçiren şirketlerden biri.
Mudo Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Taviloğlu Son 7 yılda yaptıkları işe alımlarda iş yaşamında kadın erkek eşitliğini koruyabilmek için kadın kotaları koyarak bu dengenin korunmasına özen gösterdiklerini söylüyor. Bu sayede kadın çalışanlarının şirket içindeki oranını artırdıklarını belirtiyor ve ekliyor: “İş yaşamında kadınlara yönelik pozitif ayrımcılıktan ziyade kadın-erkek eşitliğine inanarak bu dengeyi korumayı sürdüreceğiz. Özellikle yürütme kurulu üyeliği gibi karar alıcı pozisyonlarımızda da bu oranı korumaya çalışıyoruz” diyor.
Migros da kadın çalışan oranını artıran şirketlerden. Migros yetkilileri, kadın çalışanlarını ve kadın istihdamını desteklediklerini belirtiyor ve “Örneğin sadece kadın yönetici adaylarından oluşan mağaza yönetici adayı grubu kurduk. Perakende ve hızlı tüketim sektörlerinde kadın liderlerin sayı ve itibarlarını artırmayı, yetenekli kadınları bu sektörlere çekmeyi amaçlayan LEAD Network Europe’un partneriyiz. Son olarak LEAD Network Avrupa’nın ‘CEO Taahhüdü’ne imza attık. Bu kapsamda üst düzey görevlerde yer alan kadın yönetici oranımızı 2023 yılında 5 puan artırmayı hedefliyoruz” diyorlar.
EKOL Lojistik İK Genel Müdürü Gülçin Poyraz, kadınların yönetici ve üstü pozisyonlarda aktif olarak görev almalarını önemsediklerini söylüyor ve “Kilit rollerde kadın yöneticiler olması için pozitif ayrımcılık yapabiliyoruz. 2019 yılında aramıza katılan Türkiye Ülke Müdürü’nün kadın olması bizim için önemli gelişmelerden biriydi” diyor.
YÜKSELTEN PROJELER
Kadın dostu şirketler, kadın çalışan oranlarını artırmak için farklı projelere de imza atıyor. Örneğin Sofra/Compass Group Türkiye bu şirketlerden biri. Şirketin CEO’su Nihat Kartal, “Çalışanlarımıza farklılıklara saygı gösterilen, ayrımcılığın olmadığı ve katılımın en üst seviyede olduğu bir çalışma ortamı sunma taahhüdümüz çerçevesinde son 5 yılda birçok projeye imza attık. Şimdiye dek yaptığımız projeler arasında Kadın Şefler Akademisi’nin ayrı bir yeri var. Kadın çalışan oranlarımızda ulaştığımız başarıyı sürdürülebilir kılmak için yeni projeler oluşturmaya devam ediyoruz” diyor.
AvivaSA Genel Müdürü Fırat Kuruca, AvivaSA olarak hedeflerinin kadın çalışan oranlarını her seviyede artırmak olduğunu söylüyor. Kuruca, geçen yıl TogetHER programını başlattıklarını belirtiyor ve şöyle anlatıyor: “TogetHER kapsamında öncelikle kadınların üst yönetimde daha fazla yer almasının önündeki engelleri hem toplumsal hem mikro düzeyde hem AvivaSA hem de sektör bağlamında inceledik. Pek çok STK ile çalıştık. Cinsiyetçi uygulamaların hala var olduğunu gözlemledik. Özellikle çok uzun zamandır dilimize yerleşmiş bazı kelimelerin değişmesini sağladık veya kadın ve erkeklerin eşit ele alınmadığı durumları ortadan kaldırdık. Özellikle kadınların kariyerlerinin önündeki en büyük engellerden biri olan doğum ve doğum sonrası sürecin onlar için mümkün olan en kolay şekilde devam etmesini sağlamaya çalıştık.” Kuruca, bir de Jump IT HigHER staj programını başlattıklarını söylüyor. Programın amacı kadın üniversite öğrencilerini bilgi teknolojileri alanında yetiştirmek ve uzun vadede AvivaSA’da iş teknolojileri alanında çalışan kadın sayısını artırmak.
EŞİTLİK PRENSİBİ
Toplumsal cinsiyet eşitliği uygulamaları kadın istihdamını doğrudan artırıyor. Boyner Büyük Mağazacılık CEO’su Eren Çamurdan da toplumsal cinsiyet eşitliğini benimseyen bir şirket olduklarını ifade ediyor ve “Kadın istihdam sorununun kökten çözümü için de ‘eşitlik’ tanımına önem veriyoruz” diyor. Çamurdan, işe alımdan itibaren grubun oryantasyon, eğitim ve gelişim çalışmalarında sürekli olarak demokrasi kültürlerini ve eşitlik ilkelerini vurguladıklarını belirtiyor. Örnek bir uygulamalarındansa şöyle bahsediyor: “Mesela, ekim ayında hizmet vermeye başlayan yeni dağıtım operasyonumuz Boyner Express için depo, nakliye ve teslimat aşamalarında en az yüzde 60 kadın çalışan prensibiyle yola çıktık. Kadın sürücüler, kadın kuryeler ve depo çalışanlarıyla erkek işi olarak görülen lojistik ve teslimat işine kadın çalışan istihdamı ve hizmet yaklaşımını getirmek istedik. Kadınlara bu tarz farklı iş kollarında da fırsat tanımanın hem istihdam hem işin yönetilmesi anlamında önemli olduğunu düşünüyoruz.”
Kadın çalışan oranını son 7 yılda artıran şirketlerden Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Hakan Alp, “Sadece ülkemizin değil dünyanın da her anlamda gelişmesi ve daha iyi bir yere dönüşmesinin yolu cinsiyet ayrımı yapmadan eşit fırsat sunulmasından geçiyor” diyor. Alp, eşitliğin önündeki en büyük engelin uygulamalarda eşitliği destekleyecek yaklaşım ve süreçlerin olmaması olduğuna dikkat çekiyor ve “Bu bakış açısıyla hareket ediyoruz. Bankamızdaki kadın çalışan oranının yüksek olmasında bu yaklaşımın büyük etkisi var. Bu sayede sektörün kadın çalışan istihdamı konusunda öncü konumumuzu koruyoruz. Kadın çalışanların ebeveynlik izninden sonra iş hayatına dönmelerini ve kariyerlerine devam etmelerini önemsiyor ve destekliyoruz” diyor.
BEGÜM DOĞAN FARALYALI / DOĞAN HOLDİNG YKB
“2025 HEDEFLERİMİZİ BELİRLEDİK”
61 YILDIR DESTEKLİYORUZ Doğan Grubu 61 yıldır kadın istihdamını grubun her kademesinde istikrarlı bir şekilde destekleyen, değer odaklı yönetime inanan ve bünyesinde en çok kadın yönetici çalıştıran, en çok kadın yönetim kurulu üyesine sahip kurumlardan biri.
Türkiye’ye değer katmayı misyon edinen Doğan Grubu, toplumda kadınların güçlenmesi yolunda hem tüm grup şirketleri hem Aydın Doğan Vakfı ile pek çok çalışma yapıyor.
DAHA ADİL BİR DÜNYAYA KATKI Şirketlerin, finansal performanslarının yanı sıra toplumsal değer yaratmaları, daha adil bir dünyanın inşasına katkı vermeleri gerektiğine inanıyorum ve bunu her fırsatta dile getiriyorum. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusundaki çalışmalarımıza tüm şirketlerde hız vermiş durumdayız.
HEDEFLER Doğan Grubu sürdürülebilirlik hedeflerinin 2021 yılı itibarıyla tüm iş hedeflerine entegrasyonu tamamlanmış olacak. En önemli hedeflerden biri de kadın odaklı. Kadın yönetici oranımızı 2025’te yüzde 39, yönetim kurullarındaki kadın oranlarımızı da yüzde 30 olarak hedeflemiş durumdayız. Bu hedefleri gerçekleştirmek için grup içinde işe alım süreçlerimiz, kurum içi eğitim, koçluk ve liderlik gibi kadının güçlenmesi doğrultusunda programlarımız artarak devam ediyor.
MURAT ÖZYEĞİN / FİBA HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI
“TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ TEMEL İLKEMİZ”
BU LİSTEDE OLMAKTAN GURURLUYUZ Toplumsal cinsiyet eşitliği, FİBA Grubu’nun kuruluşundan itibaren temel ilkelerinden biri. Kadınların çalışma hayatına katılımını desteklerken yöneticilik düzeyindeki varlıklarını artırmaya da büyük önem veriyoruz. Bugün yüzde 60’a yakın kadın çalışan ve yüzde 55’e yakın kadın yönetici oranıyla Türkiye’nin kadın dostu şirketleri listesinde ilk sıralarda yer almaktan gurur duyuyoruz.
BU ORANLARA KOTASIZ ULAŞTIK Bu oranlara herhangi bir kota, sayı uygulaması yapmadan ulaştık. Bu bile bize, cam tavanlar kaldırıldığında kadın çalışanların birikim ve deneyimleriyle hak ettikleri noktaya kendilerinden gelebildiklerini gösteren çok güzel bir örnek. Kadın dostu şirket olmak sadece nicelik değil, nitelik açısından da bir sorumluluğu beraberinde getiriyor. Kadın çalışanların iş yerindeki ihtiyaç ve şartlarının iyileştirilmesine de büyük önem veriyoruz.
İYİ ÖRNEK OLMAYA DEVAM Yönetim Kurulu Başkan Yardımcımız Ayşecan Özyeğin Oktay liderliğinde üst düzey yöneticilerimizden oluşan Eşitlik Komitesi’ni kurduk. Komitemiz önderliğinde gerçekleştirilen tüm projelerimizle kadın dostu şirket modelini geliştirmeye ve bu alanda iyi örnek olmaya devam edeceğimize inanıyoruz.
HURŞİT ZORLU / ANADOLU GRUBU İCRA BAŞKANI
“EŞİT FIRSAT SUNUYORUZ”
EN FAZLA KADIN YÖNETİCİYE SAHİBİZ Tüm çalışanlarımızın kariyer fırsatlarından eşit oranda yararlanabilmeleri adına gerekli mekanizmalarımızı çalıştırıyoruz. Grubumuzda kadın çalışanlarımızın niteliklerini geliştirerek kadın yöneticiler yetiştirmek ve bu sayede üst yönetimde ve yönetim kurullarımızda kadınlarımızın daha fazla yer alması için çalışmalarımızı yürütüyoruz. Kadın yönetici oranımız yüzde 31’e ulaştı. Son yıllarda üst üste Türkiye’nin en fazla kadın yöneticiye sahip holdingi olarak seçilmekten gurur duyuyoruz.
YÜZDE 30 KULÜBÜ KURUCULARINDANIM Ayrıca uluslararası bir organizasyon olan Yüzde 30 Kulübü’nün üyesiyiz. Şirketlerin yönetim kurullarında ve üst yönetimlerindeki kadın sayısını artırarak yüzde 30 oranını yakalamayı hedefleyen bu kulübün ben de Türkiye kurucu üyelerinden biriyim. Bunun gibi, kadın istihdamını destekleyen dernek, organizasyon ve faaliyetlerde her fırsatta yer alıyoruz.
TAHSİN GÜNEY / ACIBADEM SAĞLIK GRUBU CEO’SU
“HİÇBİR AYRIM GÖZETMİYORUZ”
KADIN ÇALIŞANLARIMIZ DAHA FAZLA Acıbadem Sağlık Grubu olarak çalışanlarımızın kadın ya da erkek olmasına bakılmaksızın, hiçbir ayrım gözetmeksizin görevlendirme ve atama süreçlerini yapıyoruz. Bu nedenle grubumuzda her kademede kadın çalışanımız bulunuyor ve sayısal olarak erkek çalışanlarımızdan daha yüksek oranda hizmet vermeye devam ediyorlar.
KARİYER HEDEFLERİNE ULAŞIYORLAR Temel olarak odaklandığımız konu, tüm çalışanlarımızın bilgi ve becerisini yükseltecek, eğitim ve uygulama çalışmaları. Sağlık, pek çok farklı meslek grubunun bir arada ve büyük bir sinerjiyle çalışmasını gerektirecek hassas bir alan. Gerek tıbbi gerek idari olarak her çalışanımızı kendi meslek alanında geliştiriyoruz ve kariyer hedefine taşıyacak planlamalar hayata geçiriyoruz. Kariyer basamaklarını çıkan çok sayıda kadın yöneticimiz, görevlerini büyük bir başarıyla gerçekleştiriyor.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?