Kendini bozmuyorsan biri gelir seni bozar

An Wang, 1951’de Wang Laboratories’i kurduğunda, günün birinde dünyanın en başarılı şirketlerden birini yaratacağını bilmiyordu. Ancak hızla büyüyen, dünya çapında marka olan şirket, 1980 yılında zirve yaptı ve cirosunu 3 milyar dolara taşıdı. Çalışan sayısı ise 33 bine ulaşmıştı. Ancak 1980’lerin ortasından itibaren şirketin düşüşü başladı ve 1992 yılında iflasını istedi. Birkaç yıl sonra Hollandalı Getronics tarafından satın alındı. Bunu KPN ve CompuCom şirketlerine satışı izledi. Sonuçta tarihin tozlu yaprakları arasında kaybolup gitti. Cisco’nun CEO’su John Chambers, kariyer hayatındaki ilk önemli transferi ve çıkışı IBM’den Wang’a geçtiğinde yapmıştı. Şirketin kurucusu An Wang’dan çok ciddi etkilenmişti. “Şimdiye kadar tanıdığım en parlak insandı” diye tanımladığı Wang için şunları söylüyordu: “O, bilgisayar endüstrisinin en önemli bileşenlerini icat etmişti ve çok başarılı devasa bir şirket yaratmıştı. Wang’de çalıştığım süre boyunca öğrendiğim en önemli şey, muazzam şirketlerin bile pazardaki dönüşümü ıskalamaları durumunda başlarının derde girebileceği gerçeğiydi ki ben Wang’ın böyle bir değişimi kaçırdığına şahit oldum.” Bir zamanlar efsane olan Wang, “mini” bilgisayardan PC’lere geçişi ıskalamıştı. Aslında IBM’den önce PC üretmiş, ancak onu tıpkı bir mini bilgisayar gibi yapmıştı. Yazılıma ve uygulamalara ise hiç odaklanmamıştı. Bu hata şirketin sonunu da getirmişti. John Chambers, o günleri hatırlarken “Wang’de yöneticiyken 18 aylık bir dönemde 5 kere yapılan işten çıkarmaları bizzat kendim yönettim. Çok ızdırap verici günlerdi. Ancak orada şirketlerin kendi kendilerini bozma cesaretini gösterememeleri durumunda başlarına nelerin geleceğini öğrendim.” Wang’ın hikayesini yazdım ama iş dünyası, özellikle teknoloji dünyası benzer örneklerle dolu. Bir zamanlar “müthiş” başarılı olan şirketler, 10’ar yıllık dilimlerle baktığınızda eski performanslarından çok uzaklaşabiliyor, hatta batabiliyor. İşte burada iki önemli sihirli sözcük var: