Turizm girişimciliğini teşvik ediyoruz

Anadolu Efes, uzun yıllardır turizm sektörünün geliştirilmesine yönelik projeler hazırlıyor. Son olarak Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu projesi ile şirket, sürdürülebilir turizm çerçevesinde yerel ekonomiye ve kalkınmaya destek olmayı amaçlıyor. Şirketin genel müdürü T. Altuğ Aksoy, bu projeyle sürdürülebilir turizmin yerel ekonomik kalkınmaya etkisinin farkına varılmasını ve bu konudaki girişimlerin artmasını hedeflediklerine dikkat çekiyor. Yönetici, “Proje turizm girişimciliğini teşvik ederek yerel örnek modellerin oluşturulmasına zemin hazırlayacak” diyor. Anadolu Efes, 2007’den beri “Gelecek Turizmde” çatısı altında, Türkiye’de turizmin gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla çeşitli projeler gerçekleştiriyor. Bu projelere bağlı olarak hayata geçirilen Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’yla da şirket, sürdürülebilir turizm projeleri üzerinden yerel ekonomiye ve kalkınmaya destek sağlamayı planlıyor. Anadolu Efes Türkiye Genel Müdürü T. Altuğ Aksoy, turizmin ekonomik kalkınmanın ve gelişimin en güçlü araçlarından biri olduğuna dikkat çekiyor. “Bir bakıma turizm alternatif bir sürdürülebilir kalkınma aracı olarak görülebilir” diyen Aksoy, bu nedenle sürdürülebilir turizmin, yerel kalkınma ve gelişim için çok önemli olduğunu düşündüklerini aktarıyor. Yönetici, bu projeyle de sürdürülebilir turizmin yerel ekonomik kalkınmaya etkisinin farkına varılması ve dolayısıyla bu konudaki girişimlerin artmasını hedeflediklerini söylüyor. Anadolu Efes Türkiye Genel Müdürü T. Altuğ Aksoy’la, şirketinin turizme verdiği önemi, Gelecek Turizmde Projesi’ni ve Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’nu konuştuk. İşte detaylar...

Gelecek Turizmde Projesi ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
“Gelecek Turizmde” çatısı altında, 2007’den bu yana projeler gerçekleştiriyoruz. Amacımız Türkiye turizminin gelişimine katkı sağlamak. Bu bağlamda 5 yıl boyunca, 27 ilde Boğaziçi Üniversitesi ile turizm eğitimleri verdik. Bu eğitimlerden 5 binin üzerinde kişi faydalandı. Kimileri eğitimler sonrasında kendi işini kurdu, kimileri kazandığı bilgileri mevcut işlerinde kullandı. Eğitimler sonucu 9 yerel dernek kuruldu. Bu dernekler, bölgelerinde turizmi geliştirmek için çalışmaya devam etti. Projemizin böylece sürdürülebilirliği sağlandı.~
Eş zamanlı olarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğiyle Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi’ni başlattık. Bu proje de 5 yıl sürdü. Çoruh Vadisi’nde turizmin gelişmesine katkı sağladık. Bölgenin turizm envanterleri çıkarıldı, 20’den fazla ev pansiyonu kuruldu, yatak kapasitesi 150’ye çıktı, turizme hizmet eden 3 yeni sivil toplum örgütü kuruldu, kuş gözlemi gibi yerel festivaller düzenlendi. Anadolu Efes’in turizme katkısından bahsederken arkeolojiyi de unutmamalıyız. Kültür kaynaklarımıza sahip çıkarak 18 yıldır kazı çalışmalarına destek oluyoruz. Assos-Behramkale’de ve Çanakkale Gülpınar’da sürdürülen kazı ve restorasyon çalışmalarında değerli eserlerin ortaya çıktığını görmek çok mutluluk verici.

Gelecek Turizmde çatısı altında Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu adında bir program başlattınız. Hedefleriniz neler?
Gelecek Turizmde, artık Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’yla daha farklı bir bakış açısı ve vizyonla sürdürülebilir turizm projeleri üzerinden yerel ekonomiye ve kalkınmaya destek sağlayacak. Ülkemiz, hepimizin bildiği gibi doğal ve kültürel turizm kaynakları açısından çok büyük potansiyele sahip. Ancak bu potansiyelin açığa çıkabilmesi için öncelikle sürdürülebilir turizmin ne olduğunu anlatmamız gerekiyor. Çünkü sürdürülebilir turizm doğal, ekonomik ve kültürel kaynakların korunmasını ve devamlılığını gözetiyor. Aynı zamanda bu kaynakların değerlendirilmesi fırsatını yaratırken kaynaklardan gelir elde edilmesini ve bu gelirin yine kaynağın ait olduğu yerde kullanılmasını da sağlıyor. Kısacası sürdürülebilir bir şekilde yerel ekonominin gelişimi için farklı kalkınma araçları sunuyor. Sürdürülebilir turizme bizim de katkımız olsun istedik ve konuyu sahiplendik. Bu projeyle turizmin alternatif bir sürdürülebilir kalkınma aracı olarak yer edinmesini amaçlıyoruz. Ayrıca proje turizm girişimciliğini de teşvik ederek yerel örnek modellerin oluşturulmasına zemin hazırlayacak. Projenin bir de birleştirici özelliği var. Gelecek Turizmde-Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’yla kamu, özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları bir araya getirerek turizme topyekun bir katkı sağlanıyor.

Kriterleri konusunda bilgi verebilir misiniz? Kimler yararlanabiliyor bu fondan?
Sürdürülebilir Turizm Destek Fo-nu’yla yerel ürün geliştirme, tarımsal/ kırsal/eko/kültür turizmine yönelik faaliyetler yürütme, sürdürülebilir yaşam alanları oluşturma, gelir getirici araçlar ve yeni işgücü yaratma, yerel alanda kapasite geliştirme gibi konulardaki projelere destek veriliyor.~
Projeler tasarlanırken cinsiyet eşitliği, yoksulluğun azaltılması, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal içerme gibi faktörlere mümkün olduğunca dikkat edilmesi gerekiyor. Kısaca Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu ile içerik ve aktiviteleri sürdürülebilir turizm gelişmesiyle bağlantılı olan ve bu bağlantıyı açık olarak gösterebilen yaratıcı projeler ön plana çıkıyor. Projeye bireysel başvuru kabul edilmiyor. Türkiye’de kayıtlı olan ve tüzel kişiliğe sahip kâr amacı gütmeyen sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve araştırma enstitüleri/merkezleri başvurabiliyor. En az 1, en fazla 5 ortakla fona başvurulabiliyor.

Sürdürülebilir TurizmDestek Fonu’na başvurular, 27 Şubat 2013 tarihinde başladı. 22 Nisan tarihinde başvurular bittiğinde Türkiye’nin 63 ilinden 250’den fazla yaratıcı projeden başvuru geldi. Tüm başvurular, Anadolu Efes, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı temsilcileri, bağımsız değerlendiriciler tarafından değerlendirildi. Kriterlere uyan 10 proje finale kaldı. Final projelerinin sahipleri İstanbul’a davet edilerek atölye çalışmasına katıldı. Bu atölye çalışmasından edindikleri bilgi ve tecrübeyle nihai başvurularını hazırladılar. Tüm bu süreçlerde Mikado Sürdürülebilir Kalkınma Danışmanlığı uzmanlığından ve tecrübelerinden faydalandık. Son değerlendirme ve saha ziyaretlerinin sonucunda 3 proje fon desteği almaya hak kazandı. Bunlardan biri, Nilüfer Misi Köyü Kadınları Kültür ve Yardımlaşma Derneği’nin %100 Misia Projesi. Bir diğeri Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı’nın Mardin’de Kadınlar Liginde Sürdürülebilir Turizm Girişimlerinin Yaratılması Projesi ve son olarak da Hı-dırlık Tarımsal Kalkınma Kooparati-fi’nin tasarladığı Seferihisar’ın Geleneksel Mutfağı Projesi.

Fonun toplam büyüklüğü konusunda bilgi verebilir misiniz?
Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’yla seçilen projelere, projenin içeriğine göre 15 bin ila 90 bin TL arasında fon desteği sağlanacak.

Fon desteği vereceğiniz kuruluşlara finans dışında başka destekler de söz konusu mu?
Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu sadece finansal bir destekten ibaret değil. Seçilen projelere başta danışmanlık desteği olmak üzere iletişim ve eğitim desteği de verilecek. Kısacası projenin planlanmasından uygulanmasına kadar olan süreçte, uzmanlar tarafından projeler sürekli geliştirilip, sürdürülebilir hale getirilecek. Yine projenin işleyişi sürekli olarak uzmanlar tarafından kontrol edilerek etki ve sonuçları ölçülecek. Başarılı olan projeler bir sonraki sene de desteklenmeye devam edilecek.~

Projede birlikte olduğunuz paydaşlarınız kimler? Nasıl bir işbirliği modeli kurdunuz?
Proje, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Anadolu Efes işbirliğin-
de başladı. Bu projeyle turizmin gelişmesi için hem kamu hem uluslararası organizasyon hem de özel sektör bir araya gelmiş oldu. Yine Anadolu Efes, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı temsilcileri, STK başkanları ve akademisyenlerden oluşan Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu Jürisi ve çalışma grubumuz da var. Proje için özel sektörden kamu kuruluşlarına, uluslararası organizasyonlardan akademisyenlere kadar geniş bir çalışma grubu kurulmuş durumda.

Sürdürülebilir turizm konusunu neden bu kadar önemsiyorsunuz?
Anadolu Efes olarak uzun yıllardır sürdürülebilir bir gelecek için ekonomiye, çevreye ve topluma değer katacak birçok projeye imza atıyoruz. Türkiye’nin Stratejik Vizyonu 2023 raporunu incelediğimizde, öncelikli olarak stratejik öneme sahip olan 9 sektörden birinin turizm olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda turizm sektörü, stratejik konumunu daha da artırarak koruyacak. Ülkemizin turizm potansiyelini de göz önüne alırsak ekonomik kalkınmanın ve gelişimin en güçlü araçlarından biri turizm. Bir bakıma turizm alternatif bir sürdürülebilir kalkınma aracı olarak görülebilir. Daha önce de belirttiğim gibi önemli olan kaynaklarımızın korunmasını, turizmin sürdürülebilirliğini sağlamak. Bu nedenle sürdürülebilir turizmin, yerel kalkınma ve gelişim için çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu projeyle de sürdürülebilir turizmin yerel ekonomik kalkınmaya etkisinin farkına varılması ve dolayısıyla bu konudaki girişimlerin artmasını hedefliyoruz.

M. CAN KARAKAŞ ANADOLU EFES TÜRKİYE OPERASYONLARI KURUMSAL İŞLER DİR.
“Hedefimiz topluma değer katmak”
SÜRDÜRÜLEBİLİR GELECEK
Anadolu Efes olarak, kurulduğumuz günden bu yana gerek markalarımız üzerinden gerekse kurumsal çalışmalarımızla yürüttüğümüz birçok projemizle topluma, çevreye ve ülke ekonomisine değer katmayı hedefledik. Sürdürülebilir bir dünya ve gelecek için birçok toplumsal sorumluluk alanında projelere imza attık. Anadolu Efes içinde yaşadığı toplumun kurumsal bir vatandaşı olarak bu topraklardan aldığı gücü, yine bu topraklara değer katmak için kullanmaktadır. Bu bağlamda ilk toplumsal yatırımlarını tarım üzerine yapmıştır. Kendi Ar-Ge çalışmaları sonucunda yetiştirdiği uygun arpa tohumlarını ve arpa tarımı konusundaki bilgi birikimini çiftçiyle paylaşarak hem çiftçiye istihdam yaratmakta hem de toprağın bilinçli bir şekilde kullanılmasını sağlamaktadır. Anadolu Efes, çiftçiye mali desteğin yanı sıra tohum, eğitim ve ekipman desteği vererek 3 bin çiftçi aileye yılda 60 milyon TL gelir sağlamaktadır.~
KÜLTÜR VE SANATA YATIRIM
Toplumun yaşam seviyesine katkıda bulunmayı misyon olarak benimseyen Anadolu Efes, toplumsal gelişim ve bu amaçla değer üretilmesi için hayatın her alanına dokunmuş en büyük yatırımları da kültür ve sanat alanında yapmıştır. Bu doğrultuda, 23 yıl boyunca sinemanın en büyük destekçilerinden biri olmuştur ve Anadolu Efes'in sponsor olduğu filmler yurtiçi ve yurtdışında 76 ayrı ödül kazanmıştır. Sinemaya verilen desteği tiyatro izlemiş, 21 yıldır onlarca tiyatro perdelerini Anadolu Efes'in destekleriyle açmıştır. Anadolu Efes, müziğin sesine de kulak vererek 24 yıldır ünlü müzisyenleri Türk müzik severlerle buluşturmuştur.

PROF. DR. EROL ÇAKMAK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT BÖLÜMÜ
“Bölgemizden çok sayıda girişimci çıktı ”
PROJE NASIL BAŞLADI?
Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR), 2000- 2006 arasında yöneticiliğini yaptığım, Doğu Anadolu Kalkınma Programı'nın(DAKAP) bir alt projesi olarak 2005'te başladı. Proje'nin 2004-2006'yı kapsayan ilk aşamasında, Erzurum'un İspir ve Artvin'in Yusufeli ilçeleri uygulamaya konuldu. Kalkınmanın yerel paydaşlarıyla birlikte mevcut doğal, tarihi ve kültürel zenginlikler belirlendi ve bunlar uygun tanıtım materyallerine dönüştürüldü. Bu arada yerelde kişiler, sivil oluşumlar ve kamu yönetimi düzeylerinde çeşitli eğitim ve kapasite geliştirme etkinlikleri gerçekleştirildi. DAKAP 2006'da sona erince, DATUR kapsamında yapılan çalışmaların sonuca ulaştırılması konusunda Anadolu Efes'in desteği sağlandı.

ÖNEMLİ KATKILAR
2007'den 2012 sonuna kadar projeye hem finansal olarak hem de proje faaliyetlerinin geliştirilmesi ve etkin tanıtımın yapılması konusunda destek sağlayan Anadolu Efes'in, projeye olan katkısı çok anlamlı. Türkiye'de belki de bir ilk olan bu turizm geliştirme projesi, turizmin yerel ekonomik kalkınmanın bir aracı olabileceğini gösteren değerli bir örnek. Bu bağlamda, DATUR'un planlanması ve uygulanmasında birinci derecede sorumlu olan yürütücü kuruluş, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın insan merkezli kalkınma alanındaki birikimini de vurgulamak gerekir. ~
GİRİŞİMCİLİĞİ ETKİLEDİ
DATUR, uzun yıllardır sürmekte olan göçün insan sermayesi ve girişimcilik kapasitesinin büyük ölçüde aşındığı bir bölgede uygulamaya konuldu. Özellikle görece eğitimli emekliler ve gençler arasından çok sayıda girişimci çıktı. Turizmin önemli bir alternatif gelir kaynağı olabileceği yönündeki inanç giderek yayılıyor. Bölgesel kalkınma ajanslarının yürütmekte olduğu programlarla bölgede girişimcilik faaliyetlerinin artarak devam edeceği söylenebilir. DATUR, turizm hizmetinin aktif elemanları olması beklenen toplum kesimleri arasında belirgin bir heyecan yarattı. Yöre gençlerinin doğa sporlarına olan ilgisi, genç kızların ve bayanların seramik hediyelik eşya üretimi ve yerel gıda ürünlerini işleme konularındaki istekler bu heyecanın somut göstergeleri.