Nasıl yetişiriz?

Capital ve Ekonomist dergileri olarak temmuz ayında yaz ve bayram tatili nedeniyle tamamen uzaktan çalışmayı tercih ettik. Ağustos başında ofise uğradığımda beni güzel bir armağan bekliyordu. Duayen ekonomi gazetecisi kıymetli Faruk Türkoğlu’nun “Neden Geç Kaldık, Nasıl Yetişiriz” adlı yeni kitabını elime aldığımda içimi çocuksu bir mutluluk kapladı. Faruk Ağabey, beni işe alan ve gazeteciliğe gönül vermemi sağlayan, rol modelim bir yöneticiydi. Bu kitabın üzerinde çok uzun süredir çalıştığını, araştırdığını biliyorum. Ekipce birlikte yediğimiz yemeklerde bu konu üzerine konuşur, zaman zaman bu konu üzerine derinlemesine yazılar yazardı. Gülümseyerek içimden “Faruk Ağabey bir büyük hayalini daha gerçeğe dönüştürmüş” diye geçirdim. Son kitabında, 300 yıldır süregelen ve bir türlü umduğumuz sonuçlara ulaşamadığımız ileri ülkeleri yakalama ve kalkınma çabalarımızın öyküsünü geçmişten bugüne dek mercek altına alıyor. “Ülkelerin ekonomik kaderleri en az 20 yıl boyunca aralıksız olarak yüksek büyüme hızı gerçekleştiğinde değişir. Sonraki yıllarda büyüme hızı gerilese de gelişmiş ülke statüleri devam eder” tespitini yapıyor. Kitabın son bölümü ise “2002-2022 arasında kaçırılan atılım fırsatları” üzerine. Bu bölümde kapatılan Devlet Planlama Teşkilatı’nın eksikliğinden tutun inşaata dayalı büyüme modelinin çıkmazlarına, Güney Kore’nin yaptığı ama Türkiye’nin yapamadığı atılımlara, tarım sektöründe geciken reformlardan eğitim sistemindeki yeniden yapılanma ihtiyacına dek 30’dan fazla alt başlıkta detaylı bir analiz yapmış Faruk Ağabey. Ancak karamsarlığa da kapılmıyor ve diyor ki “Türkiye, 2027 yılında yüksek gelirli ülkeler safına katılmayı sağlayacak kaynaklara sahip. Cumhuriyet’in 100. yılının arifesinde Türkiye için yeni bir umut yeşerecek gibi duruyor. Ekonomi, bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirme çalışmaları yeni bir hız kazandığında cari açığın kilitlediği prangadan kurtulacak. Demokrasinin derinleştirilmesi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının kökleştirilmesi sağlandığında ekonomi yeni bir büyüme ivmesi kazanacak. 2035 yılına sanayileşmiş, demokratik bir teknoloji ülkesi olarak gireceğiz.” Faruk Ağabey’in emeğine ve kalemine sağlık…Türkiye’nin neden geciktiğini kapsamlı bir araştırma ve analizle ortaya koymakla kalmamış, geleceği nasıl yakalayabileceğine ilişkin sağlam temellere dayanan bir yol haritasının ana hatlarını da derin entelektüel birikimiyle oya gibi işlemiş. Faruk Türkoğlu’nun bu öngörülerinin gerçeğe dönüşmesi dileğiyle…