Yuvayı terk etme zamanı

SORU: Üniversitede işletmecilik eğitimi alan ve ailemizin sahip olduğu gayrimenkul şirketinden ayrılan oğlum Jules’a nasıl yardımcı olabilirim? Burası müthiş kâr eden bir kuruluş, ancak ben onun kalbinde burada bir kariyer yapmak olmadığını gayet iyi biliyorum. Bir ebeveyn çocuğunun gitmesine nasıl izin verir? Lor Loesch

CEVAP: Bir baba olarak çocuğunun kendi yolunu çizmesine ve yaşamla ilgili kritik kararlar almasına izin vermenin ne kadar zor olduğunu ben de gayet iyi bilirim. Ancak sizin de kavramanız gerekir ki gitmesine izin vermenin ayrılıkla hiç bir alakası yok. O sadece bağımsızlıkla ilgili bir konu.

Annem Eve’de yaşadığı 90 yıl boyunca muazzam bir maceracı ruh vardı ve daima bağımsızlığın önemini vurgulardı. Benim yetişme çağlarımda annem sürekli olarak karşıma öylesine meydan okumalar çıkartırdı ki bu sayede benim doğru kararlar verme konusundaki yeteneğime güvenmemi öğrenmemi hedeflerdi.

Ben küçücük bir çocukken annem kullandığı arabasını evimizden beş kilometre kadar uzakta hiç bilmediğim bir yerde durdurmuş ve bana arabadan inerek kendi kendime evin yolunu bulmamı söylemişti. Ben ise eve sağ salim dönmeyi başarabilmiştim. Ancak bu annemin beni sınadığı tek olay değildi.

Sadece 12 yaşındayken beni bir akrabamızın 80 kilometre mesafedeki evine bisikletle tek başıma gitmeye zorlamıştı. Ancak bu sayede kendi iç dünyamı keşfede-bilmiştim. Şimdi geriye dönüp baktığımda çocukluğumun özene bezene planlanmış bir triatlon olduğunu düşünüyorum,

Sizin sorunuza gelince bence gayet başarılı bir genç adam yetiştirmişsiniz ve şimdi onu dışarıya çıkıp kendi yolunu çizmeye zorlamanın ve ona kendi istediği hayatı yaşama özgürlüğünü vermenin tam zamanı, Bizler hepimiz içinde bulunduğumuz ortamların birer ürünüyü.
 
Benim durumumda hiç şüphe yok ki annemin maceracı ruhunu ve iş zekasını miras olarak devralmışım, O, Londra’daki West End’de bir dansördü, Bir savaş planörü pilotuydu ve bir kıtalararası uçuş hostesiydi; annem her şeyden önce bir girişimciydi. Annemin aksine babam Ted ise bir arkeolog olma rüyasının peşinden asla koşmamıştı, Onun yerine istemeye istemeye bir aile geleneği olarak avukatlık mesleğini seçmişti.

Hayatının geri kalanında da kendisinin “Müze” dediği bir antik eserler ve fosiller koleksiyonu oluşturmuştu, Belki kendi hayallerini kovalamadığı için pişmandır ama benim babam kız kardeşimi ve beni daima cesaretlendirmiş ve ulaşılması ne kadar zor görünürse görünsün kendi hedeflerimizi tutturmamız için bizi hep teşvik etmiştir,

Lori, şayet Jules dışarıdaki dünyaya açılmaz ve yapmak istediklerini yapmaz ise daha sonra muhakkak bundan pişmanlık duyacaktır, Ve senin de onun kendine ait bir yaşam rotasını tutturması durumunda hepimizin yaptığı gibi çok sayıda hata yapacağını kabullenmen lazım. Ancak bu hatalar aslında çok gerekli dersler. Eğer daima ters bir yola sapmaktan korkarsan, doğru yola ne zaman sapman gerekeceğini asla bilemezsin.

Benim çocuklarım Holly ve Sam kendi yaşam yollarını kendileri çizdi. Eğer küçükken çok şımartılmış olsalardı belki de hayatta kendi yönlerini bulamayacaklardı. Holly bir doktor olmak için üniversiteye giderken Sam ise iklim değişikliğinden uyuşturucuyla mücadeleye kadar geniş bir yelpazedeki sorunlarla uğraşan Sundog adında bir belgesel film ajansı kurdu. Onların her ikisinin de bizim kâr amacı gütmeyen vakfımız Virgin Unite’a zamanlarını ve çabalarını adadıkları o günler benim ve grup şirketlerimiz adına müthiş bir gurur kaynağıydı.

Her ne kadar aile şirketinde çalışıyor olmak muazzam bir şans olsa da bu aslında Jules’un pek de istediği bir şey olmasa gerek. Onun idarecilik, pazarlamacılık ve yöneticilik konularında ilgi duyduğu alanlar hakkında daha fazlasını öğrenerek onu destekleyin ki onun daha bilgili olmasını ve iş hayatında hangi yolu izleyeceğine dair mantıklı kararlar almasını sağ-layabilesiniz. Ona güvenin, o zaman o da kendisine güvenecektir.

BİR ŞİRKET NASIL DÜZLÜĞE ÇIKAR?
SORU: Daha geçenlerde İrlanda'da oturmuş ve çok iyi bilinen bir markayı satın aldım. Her ne kadar bu şirket yaklaşık 40 yıldır faaliyet gösteriyor olsa da artık çeşitli nedenler yüzünden hiç kâr edemiyor ve cirosu da çökmüş durumda. Ancak benim fikrimi sorarsanız bu marka halen çok değerli. Alacaklılara borçları ödemek için ciroyu artırmaya çalışırken bu marka değerinden nasıl faydalanabilirim?
Anna Keely, Dublin

CEVAP' Bir şirketi devralmanın cazibesi onun zaten oturmuş bir müşteri tabanı olmasında yatar ve yeni patronlar onda genellikle inovasyon ve büyüme fırsatları görür. Anna senin durumunda ise öncelikle bu şirketin işlerinin neden durduğuna bakman ve marka ismi dışında ne gibi aktifleri olduğuna ve onlardan nasıl faydalanabileceğine karar vermen gerekir.
Aşağıda satın alınan, oturmuş şirketlerdeki girişimcilerin ve yöneticilerin karşılaşabilecekleri dört yaygın sorun ve onların çözüm formüllerini veriyorum:

1 ŞİRKETİN DEĞERİ YOKTUR AMA MARKA İSMİ VARDIR
Şayet bir şirket mükemmel tasarlanmış ve güvenilir ürün ya da hizmetleri rekabetçi fiyatlardan sunamıyor ve bu sunumları kusursuz bir müşteri hizmetleriyle destekleyemiyorsa o zaman onun upuzun bir mazisi olmasının hiçbir anlamı yoktur. Zamanın hızla akıp gittiği bugünlerde uzun ömürlü olmak genel kural olmaktan çok istisnai bir durumdur.

Yale Üniversitesi’nden Richard N. Foster tarafından yapılmış 2012 tarihli bir araştırmaya göre, Standard & Poor’s 500 endeksine giren bir şirketin ortalama yaşam ömrü 1958 yılında 61 yıl iken bugün sadece 18 yıla inmiştir.

Günümüzde bir şirket kurma süreci hiç olmadığı kadar hızlıdır, ancak batış mekanizmaları ondan da hızlı çalışır. Sosyal medya aracılığıyla yeni şirketinizin ürünlerinin ve hizmetlerinin reklamını pahalı olmayan bir yöntemle kolaylıkla ve çabucak yapabilirsiniz. Ancak bu kanallarda tüketicilerin kötü deneyimlerinin yapacağınız reklamlardan da hızlı bir şekilde kulaktan kulağa yayılacağını da unutmamalısınız.

Müşterilerinizin markanız hakkında ne düşündüklerini anlamak için öncelikle kendi şirketinizin ürünlerini ve hizmetlerini herhangi bir dükkandan satın alın, eve getirip deneyin, şirkete bir şikayet telefonu açın ve bakın size karşı nasıl davranıyorlar. Ödediğiniz paranın karşılığını aldınız mı? Bu deney sayesinde iyileştirme yapılması gereken çok sayıda alan bulabilirsiniz.

2 YÖNETİCİLER KAYITSIZLAŞMIŞTIR
Biz Britanya’da asla bitmeyen bir iş için “tıpkı Forth Köprüsü’nü boyamak gibi” deyimini kullanırız. Çünkü Edinburgh’daki bu upuzun köprüyü boyayanların işi asla bitmez yani köprünün bir ucuna gelip işi bitirdiklerinde tekrar diğer ucundan boyamaya başlamak zorunda kalırlar. Gerçi bu iş 2011 yılında sona ermişti çünkü işçiler artık sonu gelmeyen iyileştirme arayışlarından vazgeçmişlerdi.

Anna, sizin pozisyonunuzda ise ürün veya hizmetlerinizin rakiplerinizinkilere kıyasla nasıl konumlanmış olduğuna bakardım. Burada alacağınız cevaplar sizin çabucak yapılması gereken değişiklikleri tam olarak saptamanıza yardımcı olabilir.

3 ÇALIŞANLAR BUNALMIŞTIR
Eğer şirketin bir önceki sahipleri yollarını kaybetmiş ise o zaman onların çalışanlarının da aynısını yapma ihtimalleri çok yüksektir. Çok uzunca bir süredir faaliyette olan bir şirkette onları motive etmek ve cesaretlendirmek fevkalade büyük bir meydan okuma olabilir zira onlar aynı işleri uzun yıllardır yapıyor olabilirler.

Baştan savma ve sönük bir dağıtım en mükemmel ürünlerin ve hizmetlerin bile çok kısa bir sürede canına okuyabilir. Son 20 yılda çok sayıda telefon hizmeti tedarikçisiyle havayolu şirketinin başına neler geldiğine bir bakın.

Çalışanlarınızla konuşun. Onlar meslektaşlarıyla ve sizin müşterilerinizle nasıl geçiniyorlar? Sabahları işe gitmek için onları neler motive ediyor? Verdikleri cevapları büyük bir dikkatle dinleyin. Başlıca endişeleri “faturalarını ödemek” olanlar kendilerine yeni ilham kaynakları bulmak için sizin yardımınıza ihtiyaç duyuyor olabilir.

4 GEÇMİŞE DUYULAN ÖZLEM
Sırf bir marka 10 yıllardır piyasada diye onun illa da günümüz pazar yerine uygun olması gerekmez. Şayet markanız yıllar boyunca sıradanlığıyla parlaklığını kaybetmiş veya potansiyel müşteriler tarafından sadece anneannelerin kullanımına layık görülüyorsa, o zaman sırada yeniden markalaşma olabilir.

Elemanlarınıza ve müşterilerinize bugünkü faaliyetlerin nesinden hoşlandıklarını ve nesinden hoşlanmadıklarını sorun. Bu şirketin mazisi değerli bir aktif olsa da sizin tıpkı alacaklılarınız gibi bugün nelerin başarılabileceğine odaklanmanız gerekir.

Bir şirketin en değerli aktiflerinin onun çalışanları olduğunu ve onlardan mümkün olduğunca çoğunu şirkette elde tutmanız gerektiğini sakın unutmayın.